Dotyk przemijania – pod takim tytułem w kieleckim Biurze Wystaw Artystycznych w piątek otwarto wystawę poświęconą jednemu z najważniejszych twórców teatralnych Leszkowi Mądzikowi.W tym roku przypada 45-lecie Sceny Plastycznej KUL oraz 70. rocznica urodzin artysty.
Leszek Mądzik wielokrotnie przypomina mówiąc o swojej sztuce, że zawiera się ona w formule teatru plastycznego. Właśnie do tych elementów, które wyróżniają ten rodzaj działalności artystycznej odnosi się wystawa prezentowana od piątkowego wieczoru w BWA w Kielcach.
„Udało mi się namówić artystę, abyśmy z jego sztuki, która podporządkowana jest całkowicie teatrowi wypreparować elementy czysto plastyczne” – powiedziała PAP dyrektor kieleckiego BWA Stanisława Zacharko-Łagowska.
Przypomniała, że Mądzik skończył Liceum Plastyczne w Kielcach, a szeroko rozumiana twórczość plastyczna „krąży wokół jego teatru”. „Artysta projektuje plakaty do swoich spektakli, fotografuje, tworzy scenografię” – przypomniała.
Z elementów scenograficznych Mądzik stworzył na dużej sali BWA rodzaj instalacji, którą sam woli nazywać „obnażeniem swojego teatru”. Pokazuje w niej elementy, które w czasie spektakli otoczone są ciemnością i odsłaniane za pomocą światła. Tym razem można je zobaczyć z bliska.
„Udało nam się stworzyć retrospektywne spojrzenie na całą jego twórczość w formie plakatów do jego spektakli, dopełnionych filmami, w których zarejestrowano część jego spektakli” – powiedziała Zacharko-Łagowska. Zapowiedziała że dopełnieniem będą jego zdjęcia jak również fotografie innych artystów, którzy starali się uchwycić i wydobyć plastyczność ze sztuki Mądzika. Na wystawie zaprezentowano także dwie makiety autentycznych projektów jego scenografii.
Tytuł wystawy „Dotyk Przemijania” pochodzi z jednego z filmów o Mądziku. „To pojęcie w różnych aspektach dotyczy jego sztuki. To są działania efemeryczne, w jej przypadku, trzeba wejść do środka. Połączenie ciemności, światła, muzyki, ciała aktora” – tłumaczy Zacharko-Łagowska.
Jej zdaniem ten tytuł ma także jeszcze jedno znaczenie. „Nie będzie teatru sceny plastycznej KUL bez Mądzika. Myślę, że ten tytuł powinniśmy rozumieć tak byśmy przeżywali tę sztukę i delektowali się nią póki ona jest, a jest w apogeum zainteresowania” – dodała.
Przypomniała, że Mądzik często wraca na rodzinną Kielecczyznę. We wrześniu 2013 roku na Wzgórzu Zamkowym w Kielcach wystawił bardzo osobisty spektakl „Cień”. Był to zapis przeżyć artysty, który jako mały chłopiec przychodził tam na widzenia ze swoim ojcem, żołnierzem AK osadzonym w kieleckim więzieniu.
Leszek Mądzik (ur. 5 lutego 1945 r. w Bartoszowinach w Świętorzyskiem), reżyser, scenograf, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, jest jednym z najwybitniejszych twórców teatru niekonwencjonalnego w Polsce.
Ukończył historię sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i reżyserię na Wydziale Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku, filii warszawskiej Akademii Teatralnej.
W 1969 r. założył Scenę Plastyczną KUL. Pierwszą sztuką teatralną tam pokazaną było "Ecce Homo" (1970), zrealizowaną na podstawie scenariusza artysty. Inne ważne spektakle artysty to m.in. "Wieczerza: (1972), "Włókna" (1973), "Ikar" (1974), "Piętno" (1975), "Zielnik" (1976), "Wilgoć" (1978), "Wędrowne" (1980), "Pętanie" (1986), "Wrota" (1989), "Tchnienie" (1992), "Szczelina" (1994).
Mądzik jest autorem scenografii w teatrach polskich, portugalskich, francuskich i niemieckich. W 2007 r. w Teatrze Narodowym w Lizbonie przygotował oprawę sceniczną do sztuki "Makbet".
W przedstawieniach - autorskich realizacjach Mądzika dominuje ruch, obraz, a nadrzędną rolę pełni światło. Obecny jest też dźwięk, muzyka, ale nigdy nie pada ani jedno słowo. To teatr bez tekstu, bez słów. Jak twierdzi sam artysta, "źródłem milczenia w tych przedstawieniach jest moje głębokie przeświadczenie, że istnieją dziedziny ludzkiej rzeczywistości, które nie poddają się słowu".
W spektaklach teatralnych Mądzika, będących najczęściej filozoficznymi traktatami o życiu i przemijaniu, znalazło odbicie wiele jego przeżyć i tropów biograficznych.
Od 1998 roku Mądzik jest Honorowym Obywatelem Kielc. (PAP)
mjk/ par/