Wystawa Projekt kolegiata
Najcenniejsze znaleziska dokonane w trakcie prac archeologów na pl. Kolegiackim w centrum Poznania poznać można od poniedziałku na wystawie zorganizowanej w budynku Wydziału Historycznego UAM. Od 2016 roku w miejscu dawnej kolegiaty odnaleziono blisko 12 tys. zabytków.
Na wystawę Projekt Kolegiata składają się fotografie wybranych, wyróżniających się eksponatów oraz prezentacje poświęcone nieistniejącej już kolegiacie pw. św. Marii Magdaleny, która do końca XVIII w. była najważniejszym kościołem lewobrzeżnego Poznania.
Trwające wciąż prace badaczy z poznańskiego uniwersytetu poprzedzają rewaloryzację placu Kolegiackiego, która ma ruszyć jeszcze tej jesieni. Ze względu na skalę odkryć dokonanych przez zespół archeologów, termin rozpoczęcia modernizacji placu był przesuwany.
W ramach prac badaczy z UAM odsłonięto już około 25 proc. powierzchni dawnej kolegiaty. Odkryciem o randze światowej był pochówek z końca XVI lub początków XVII wieku ze śladami odcięcia pokrywy czaszki w trakcie sekcji. Wśród najważniejszych znalezisk naukowców są także: skarb monet z czasów jagiellońskich, pochówek duchownego z zachowanymi pozostałościami ornatu, fragmenty dzwonu, który rozbił się w trakcie ostatniego pożaru świątyni czy warkocz z XVII lub XVIII wieku.
"Wystawa sumuje nasze dotychczasowe odkrycia na placu, wybraliśmy najciekawsze znaleziska. Zainteresowani mogą zobaczyć m.in. fotografie architektury, pochówku z XVI w., wybraliśmy też reprezentatywną próbkę ok. 30 z blisko 12 tys. odnalezionych zabytków. Część z nich pochodzi jeszcze z XIV w., są też młodsze rzeczy, bo przecież kolegiata to 500 lat funkcjonowania miasta" - powiedział w poniedziałek PAP kierownik badań dr hab. Marcin Ignaczak.
Uzupełnieniem fotografii jest prezentacja multimedialna, dzięki której można zobaczyć, jak prawdopodobnie wyglądała kolegiata. Wystawę można oglądać do 2 grudnia.
Do tej pory, w ramach prowadzonych prac archeolodzy odkryli m.in. ślady ciągu komunikacyjnego w południowej części kościoła, gdzie oprócz reliktów domniemanego wejścia do kruchty zachowały się fragmenty trzech zbiegających się przy nim chodników. Zabytki te mają być wyeksponowane na pl. Kolegiackim pod przezroczystą posadzką.
Zaplanowane prace modernizacyjne mają przekształcić przestrzeń, na której dotąd znajdował się parking w miejsce spotkań, odpoczynku, wydarzeń kulturalnych i artystycznych. Według miasta przebudowany plac Kolegiacki ma być uzupełnieniem płyty Starego Rynku, ma też "stanowić uniwersalną przestrzeń, nawiązującą do historii, sprzyjającą handlowi i organizacji wydarzeń kulturalnych".
W ramach modernizacji placu wymieniona zostanie nawierzchnia i sieć infrastruktury podziemnej. Powstaną elementy konstrukcyjne fontanny oraz podziemnych pomieszczeń́ technicznych, obiekty małej architektury i oświetlenie oraz tereny zielone. Przeprowadzone zostaną prace konserwatorskie przy odkrytych reliktach kolegiaty; po zakończeniu inwestycji ich prezentację umożliwić ma zaplanowana w niektórych częściach placu przezroczysta posadzka.
Poznańska świątynia swego czasu należała do najbardziej okazałych w Europie, dzięki wieży była też najwyższym budynkiem w Poznaniu. Według niektórych źródeł, wieża wraz z hełmem i iglicą sięgała blisko 115 m. Ufundowany w XIII w. kościół przez wieki był najważniejszą świątynią lewobrzeżnego Poznania. W XVII został zniszczony przez wojska szwedzkie, a odbudowaną kolegiatę w XVIII strawiły pożary. Ostatecznie parafia farna przeniosła się do pobliskiego pojezuickiego kościoła, zaś resztki kolegiaty rozebrano na początku XIX w. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ agz/
