Życie warszawiaków w latach 1945-1955 i przemiany, jakie zachodziły wówczas w kraju, można zobaczyć na zdjęciach ze zbiorów Polskiej Agencji Prasowej, zaprezentowanych na wystawie w stołecznym Domu Spotkań z Historią. Wernisaż odbył się w piątek.
Ekspozycja "Na nowo. Warszawiacy 1945-55" opowiada o ich powrotach do zrujnowanej po wojnie stolicy, przybliża trud i entuzjazm odbudowy, pokazuje życie codzienne mieszkańców oraz początki komunizmu.
To już kolejna wystawa zdjęć z zasobów PAP w Domu Spotkań z Historią. "Nasze zbiory są ogromne, mówi się o 18 mln negatywów, co podobno tworzy największe archiwum fotografii w Europie. Prezentowane na wystawie zdjęcia są autorstwa znakomitych polskich fotografów pracujących dla istniejącej od 1951 r. Centralnej Agencji Fotograficznej. Wcześniejsze pochodzą z Agencji Polpress i Agencji Robotniczej, których zbiory również trafiły do CAF. Od 1991 r. zasoby CAF są częścią zbiorów PAP" - powiedziała kuratorka wystawy, redaktor naczelna PAP Foto Anna Brzezińska-Skarżyńska.
"To nasze archiwum, myślę, można śmiało określić jako dziedzictwo narodowe, bo pokazuje życie Polski i Polaków absolutnie we wszystkich aspektach, takich jak życie codzienne, polityka, kultura czy sport. Jest w nim także bardzo dużo zdjęć Warszawy, bo najwięcej fotografów było jednak skupionych w centrali" - zaakcentowała kuratorka.
"To nasze archiwum, myślę, można śmiało określić jako dziedzictwo narodowe, bo pokazuje życie Polski i Polaków absolutnie we wszystkich aspektach, takich jak życie codzienne, polityka, kultura czy sport. Jest w nim także bardzo dużo zdjęć Warszawy, bo najwięcej fotografów było jednak skupionych w centrali" - zaakcentowała kuratorka wystawy, redaktor naczelna PAP Foto Anna Brzezińska-Skarżyńska.
Jak podkreśliła, fotografie są świetnej jakości, ze wspaniałą kompozycją i światłem. "Łączą w sobie dokument ze spojrzeniem artystycznym, wartość historyczną i wizualną, dlatego też bardzo trudno było wybrać te do pokazania na ekspozycji. Ideą wystawy jest ukazanie przemian, jakie zachodziły w kraju, a przede wszystkim życia ówczesnych warszawiaków i tego, z jaką pasją zaczynali budować wszystko na nowo. Stąd tytuł wystawy. Toczyła się na jego temat dyskusja, bo bardzo nie chcieliśmy używać słowa +odnowa+, bo to by wskazywało na jakieś restaurowanie, a tu rzeczywiście wszystko powstawało na nowo" - zaznaczyła Brzezińska-Skarżyńska.
Druga z kuratorek, zastępca dyrektora DSH Katarzyna Madoń-Mitzner dodała, że prezentowane zdjęcia mówią o bardzo trudnych, dramatycznych czasach. "Ale my chciałyśmy skupić się na ludziach i pokazać, że oni potrafili w tym wszystkim żyć, cieszyć się, bawić i naprawdę tworzyć na ruinach nowe życie. I jest w tych zdjęciach jakaś taka emocja, temperatura, coś tak fascynującego, co za każdym razem robi na mnie ogromne wrażenie. Mam nadzieję, że dla państwa to też będzie taka przygoda, odkrycie tej codzienności ukazanej dzięki tym wspaniałym fotografiom" - powiedziała Madoń-Mitzner.
Na wystawie można zobaczyć m.in. takie kadry jak fragment leżącej Kolumny Zygmunta czy wracających do stolicy mieszkańców. Na wielu fotografiach znalazły się dzieci, radosne mimo trudów życia codziennego oraz nowe dzielnice MDM czy Muranów, otwarcie Pałacu Kultury. Jest też życie codzienne odradzającego się miasta - para z wózkiem przy bulwarach wiślanych, zabawy taneczne, mieszkańcy wypoczywający na plażach nad Wisłą, procesje Bożego Ciała jeszcze z udziałem wojskowych. Zdjęcia ukazują także początki komunizmu - zjazd zjednoczeniowy PPS i PPR czy pochody pierwszomajowe z plakatami propagandowymi.
Zdjęciom ze zbiorów PAP towarzyszą m.in. fotografie zagranicznych fotoreporterów Juliena Bryana, Henry’ego N. Cobba i Johna Vachona, fragmenty kronik filmowych, relacje świadków z Archiwum Historii Mówionej Ośrodka Karta i DSH oraz kalendarium najważniejszych wydarzeń z lat 1945-55.
Wystawa "Na nowo. Warszawiacy 1945-55" będzie czynna do 13 czerwca.
Jej wernisaż był połączony z inauguracją obchodów 10-lecia Domu Spotkań z Historią. Jak podkreślili jego przedstawiciele, wszystko zaczęło się w marcu 2003 r., kiedy Ośrodek Karta zorganizował cykl wydarzeń związanych z rocznicą śmierci Stalina. Zainteresowanie warszawiaków sprawiło, że pojawił się pomysł stworzenia przestrzeni, gdzie można by się spotykać i zajmować historią. W maju 2005 r. miasto przyznało placówce lokal przy ul. Karowej.
"Działalność Domu Spotkań z Historią rozpoczęła jesienią 2005 r. wystawa w rocznicę agresji sowieckiej. W marcu 2006 r. zaczęliśmy już działać jako stołeczna instytucja kultury" - powiedział dyrektor DSH Piotr Jakubowski.
Prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz obecna na uroczystości przypomniała, że DSH oprócz wystaw organizuje także spotkania, dyskusje, pokazy filmowe, wydarzenia plenerowe czy wydaje publikacje. "Przez te lata doczekał się wielopokoleniowej widowni i uzupełnił ofertę kulturalną miasta ukazując historię z miejskiej, lokalnej perspektywy. Jego działalność sprzyja także budowie dialogu międzykulturowego i zrozumieniu różnych trudnych procesów historycznych" - mówiła prezydent.
Wśród imprez zorganizowanych dla uczczenia jubileuszu DSH zaplanowanych na weekend, oprócz sobotniego kuratorskiego oprowadzania po ekspozycji zdjęć PAP, odbędzie się też m.in. premiera interaktywnej mapy Archiwum Historii Mówionej "Warszawa zapamiętana", koncerty Mai Kleszcz i Izy Kowalewskiej oraz turniej wiedzy o Warszawie. (PAP)
akn/ gma/ malk/