W mińskiej cerkwi Wszystkich Świętych upamiętniono w niedzielę poległych w walkach o Smorgonie między armią niemiecką i rosyjską; w 1915 roku doszło tam do jednego z najkrwawszych starć I wojny światowej na froncie wschodnim.
"Świat czci dziś 100. rocznicę końca I wojny światowej, ale wciąż za mało wiemy o jej historii na naszych ziemiach" - mówił proboszcz parafii Wszystkich Świętych i inicjator uroczystości, protojerej Fiodor Połnyj.
Walki o Smorgonie miedzy armią niemiecką i rosyjską trwały 800 dni. Miasto kilkukrotnie przechodziło z rąk do rąk. Tylko w jednym starciu na bagnety 25 września 1915 r. zginęło ok. 5 tys. żołnierzy niemieckich oraz ok. 3,5 tys. żołnierzy rosyjskich. Po wojnie z 16 tys. mieszkańców miasteczka wróciły do domu 134 osoby.
"Jedni walczyli w I wojnie za wiarę, inni za ojczyznę, jeszcze inni za cara, ale wszyscy zasługują na naszą pamięć i szacunek" - mówił ojciec Połnyj. "Niech ta tragiczna rocznica przypomni nam, jakie konsekwencje świat może ponieść, gdy ludzie sięgają po broń" - dodał.
Duchowny podkreślał, że w czasie I wojny światowej front nie dotarł na tereny dzisiejszej Rosji, ale najcięższe walki na froncie wschodnim odbyły się na terenach obecnej Białorusi.
Podczas uroczystości w krypcie cerkwi Wszystkich Świętych, która jest narodowym sanktuarium Białorusinów poległych od X do XX w., wmurowano kapsułę z ziemią ze Smorgoń przywiezioną przez lokalne władze. "Tę bitwę można porównać jedynie ze Stalingradem podczas II wojny światowej" - mówił zastępca szefa komitetu rejonowego w Smorgoniach Hienadź Byczkou.
Podczas uroczystości zaprezentowano album o cmentarzach żołnierzy armii rosyjskiej poległych w czasie I wojny światowej, z których duża część znajduje się w Polsce. Jego autorzy podkreślali, że są one w dobrym stanie i opiekują się nimi lokalne władze oraz mieszkańcy. W uroczystości upamiętnienia ofiar I wojny światowej oprócz przedstawicieli władz białoruskich, historyków oraz działaczy kultury wzięli także udział dyplomaci oraz attache obrony akredytowani w Mińsku.
Z Mińska Justyna Prus (PAP)
just/ ulb/ kar/