Biskup ukraińskiego kościoła greckokatolickiego Borys Gudziak odebrał w sobotę we Wrocławiu Nagrodę im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Uhonorowano go za „wkład w tworzenie niepodległej, suwerennej i europejskiej Ukrainy jako wspólnoty ludzi wolnych”.
Wręczana w stolicy Dolnego Śląska nagroda została ustanowiona 4 czerwca 2004 r. przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, prezydenta Wrocławia, Uniwersytet Wrocławski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich i Kolegium Europy Wschodniej. Przyznawana jest corocznie osobom bądź instytucjom, których życie, działalność, aktywność przyczyniły lub przyczyniają się do tworzenia struktur niepodległej Polski oraz budowy społeczeństwa obywatelskiego.
Uroczystości wręczenia nagrody odbyła się w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich. Dyrektor Ossolineum dr Adolf Juzwenko uzasadniając przyznanie nagrody podkreślił, że bp Gudziak został uhonorowany za „wkład w tworzenie niepodległej, suwerennej i europejskiej Ukrainy jako wspólnoty ludzi wolnych”.
Prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz podkreślił, że ukraiński duchowny jest „wielkim przyjacielem Polski i Polaków”. „Bp Gudziak łączy postać kapłana i naukowca uniwersyteckiego. Jest Ukraińcem, Amerykaninem, Europejczykiem, a w sercu trochę Polakiem” - mówił Dutkiewicz.
Bp Gudziak odbierając nagrodę mówił m.in. o drodze, którą obecnie podążają Ukraińcy. „Rewolucja godności, którą Polska i Polacy zrozumieli i wsparli została ukarana krwawą wojną, która odebrała życie 10 tys. ludzi, a ponad 2 mln osób pozbawiła dachu nad głową (...). Dziś jednak chciałbym mówić nie o wojnie, lecz o pojednaniu, które stało się kamieniem węgielnym gmachu zjednoczonej Europy i jest warunkiem niezbędnym dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego Europy Środkowo-Wschodniej” - mówił biskup.
Bp Gudziak odbierając nagrodę mówił m.in. o drodze, którą obecnie podążają Ukraińcy. „Rewolucja godności, którą Polska i Polacy zrozumieli i wsparli została ukarana krwawą wojną, która odebrała życie 10 tys. ludzi, a ponad 2 mln osób pozbawiła dachu nad głową (...). Dziś jednak chciałbym mówić nie o wojnie, lecz o pojednaniu, które stało się kamieniem węgielnym gmachu zjednoczonej Europy i jest warunkiem niezbędnym dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego Europy Środkowo-Wschodniej” - mówił biskup.
Dodał, że dziś Polska jest najcenniejszym sojusznikiem Ukrainy, zarówno w płaszczyźnie politycznej, jak i w innych obszarach. „Polska jest rzecznikiem Ukrainy w Europie. To sytuacja jaką trudno sobie było wyobrazić wcześniej. To prawdziwa rewolucja geopolityczna Europy Środkowo-Wschodniej, to epokowa odmiana serc, za co mu Ukraińcy jesteśmy Polakom głęboko wdzięczni. Musimy jeszcze wiele zrobić by utrwalić to pojednanie między naszymi narodami, ale nieodwracalne kroki zostały już poczynione” - mówił duchowny.
Ks. bp Borys Gudziak urodził się 24 listopada 1960 r. w Syracuse, w stanie Nowy Jork, w USA. Ukończył studia filozoficzne i biologiczne na Uniwersytecie Syracuse (1980). W 1983 r. ukończył Papieski Uniwersytet Urbaniański w Rzymie. W 1992 r. zamieszkał na stałe we Lwowie, gdzie założył Instytut Historii Kościoła, którego był przewodniczącym do 2002 r. kardynał Myrosław Iwan Lubacziwski mianował go przewodniczącym Komisji ds. Odnowienia Lwowskiej Akademii Teologicznej.
W latach 1994–1995 studiował w Papieskim Instytucie Wschodnim w Rzymie. Od roku 1995 był wicedyrektorem Akademii Teologicznej, a następnie rektorem Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie. Święcenia kapłańskie przyjął 26 listopada 1998 r. w cerkwi św. Jura we Lwowie i został inkardynowany do archieparchii lwowskiej.
21 lipca 2012 r. papież Benedykt XVI mianował go egzarchą apostolskim dla wiernych narodowości ukraińskiej obrządku bizantyńskiego mieszkających we Francji, Szwajcarii i krajach Beneluksu.
Ks. bp Gudziak jest autorem i współautorem niemal stu artykułów na temat historii Kościołów wschodnich, głównie w odniesieniu do wieków XVI–XVII oraz XX. W polu jego zainteresowań leżą również kwestie duchowości oraz ekumenizmu w XX w. w Europie Środkowo-Wschodniej.
Dotychczas wśród uhonorowanych Nagrodą im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego znaleźli się Tadeusz Mazowiecki, George Bush senior, Stanisław Szuszkiewicz, kardynał Jean-Marie Lustiger, Siergiej Kowalow, Vaclav Havel, Leszek Balcerowicz, Jerzy Koźmiński, Valdas Adamkus, Instytut Literacki w Paryżu, prof. Zbigniew Brzeziński oraz litewski prozaik i poeta Tomas Venclova. (PAP)
pdo/ zab/