05.04.2010. Warszawa (PAP) - Zbrodnia katyńska przestała być tematem tabu dla rosyjskiej Cerkwi - ocenił w wywiadzie dla PAP biskup polowy WP gen. Tadeusz Płoski, odnosząc się do obchodów 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. PAP: Jak rosyjska Cerkiew prawosławna odnosi się do sprawy zbrodni katyńskiej?
W czasach sowieckich był to temat tabu, także dlatego, że nie było tam do końca świadomości o oprawcach i winowajcach tej zbrodni. Wielką rolę odegrała w tym względzie propaganda komunistyczna, która robiła wszystko, aby prawda nie została ujawniona.
Dzisiaj nie chodzi o to, żeby ludzi odpowiedzialnych za zbrodnię katyńską wieszać na szubienicy, ale żeby to zło nazwać po imieniu, bo odpowiedzialni są za nią konkretni ludzie; ludzie którzy mają nazwiska i imiona. Jan Paweł II i Benedykt XVI mówili, że "zło ma oblicze ludzkie" i nie można mówić ogólnie, że "coś, gdzieś, komuś się stało". Wtedy się usprawiedliwia i winowajców, i oprawców. Zło trzeba określić personalnie. Dlatego zrzucanie tamtego zła na system komunistyczny, na reżim stalinowski, jest krzywdzące, gdyż nie mówi się o konkretnych winnych, którzy dopuścili się tego zła.
PAP: Na początku kwietnia odbędą się uroczystości na Cmentarzu Katyńskim z okazji 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Czy przewidziany jest w nich udział przedstawicieli Kościoła katolickiego w Polsce i Cerkwi prawosławnej w Rosji?
Bp Płoski: Na obchodach 7 kwietnia Episkopat Polski będą reprezentować: przewodniczący Rady Episkopatu ds. Ekumenizmu bp Tadeusz Pikus i zastępca sekretarza generalnego Episkopatu Polski ks. Jarosław Mrówczyński. Ze strony Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego przybędą: biskup smoleńsko-wiaziemski Teofilakt i ihumen Filip (Riabych), zastępca przewodniczącego Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego. W uroczystościach wezmą też udział przedstawiciele innych wyznań.
Uroczystości katyńskie 7 kwietnia rozpoczną się od poświęcenia i wmurowania kamienia węgielnego pod prawosławną Cerkiew Pojednania w pobliżu cmentarza, na którym spoczywają też rosyjskie ofiary reżimu komunistycznego. Przemówienia wygłoszą premierzy: Rosji - Władimir Putin i Polski - Donald Tusk. Na zakończenie uroczystości odbędzie się wspólna modlitwa ekumeniczna na cmentarzu polskim w Katyniu.
10 kwietnia w tym samym miejscu odbędą się uroczystości z udziałem prezydenta Lecha Kaczyńskiego, któremu będę towarzyszył.
PAP: W ubiegłym roku rozpoczął się dialog między Kościołem katolickim w Polsce i Cerkwią prawosławną w Rosji. Czy zdaniem księdza biskupa, jest szansa, by oba Kościoły doprowadziły do pojednania pomiędzy Kościołami i narodami Polski i Rosji?
Bp Płoski: Dialog, który został rozpoczęty zawsze ma szansę powodzenia. Trzeba go podejmować niezależnie od tego, co się wydarzyło w przeszłości; nie bacząc na podział na - ofiary i oprawców.
Wiadomo, że zawsze takiemu dialogowi towarzyszą dylematy, pewna złożoność historyczna. Inaczej patrzą na wydarzenia katyńskie - określane jako Golgota Wschodu - ludzie, którzy pamiętają czasy reżimu sowieckiego. Uważają oni, że zbrodnia katyńska była niczym innym jak tylko "walką klas". Po drugiej stronie jest tzw. prawda sytuacyjna. Czasami mówi się, że dla osiągnięcia pozytywnych celów, np. pojednania narodów, nie należy tak dokładnie poruszać i przypominać pewnych wydarzeń. To nie jest właściwa droga - by osiągnąć pojednanie, konieczne jest poznanie prawdy. Bo tylko poznanie prawdy prowadzi do przebaczenia i pojednania.
PAP: 13 kwietnia odbędą się centralne uroczystości 70. rocznicy zbrodni katyńskiej w Warszawie. Jaki będzie ich charakter i kto weźmie w nich udział?
Bp Płoski: W Katedrze Polowej WP, gdzie znajduje się Kaplica Katyńska, zostanie odprawiona msza św., a w Dolince Katyńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach będą odprawione modlitwy ekumeniczne. Zostali na nie zaproszeni przedstawiciele najwyższych władz państwowych. Chcemy pomodlić się za ofiary zbrodni katyńskiej i oddać im należny hołd. Na ostatniej Konferencji Episkopatu Polski, która odbyła się na początku marca postanowiono, by ta rocznica została także uczczona na szczeblu lokalnym w diecezjach.
Rozmawiał Stanisław Karnacewicz (PAP)
skz/ abr/ mhr/