Dzień Judaizmu - rabin M. Schudrich, bp P. Greger. Fot. PAP/J. Bednarczyk
Wspólna modlitwa chrześcijan i Żydów w byłym niemieckim obozie Auschwitz II-Birkenau, miejscu będącym symbolem Holokaustu, zainaugurowała w czwartek główne obchody Ogólnopolskiego 18. Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce.
Przed pomnikiem ofiar obozu w pobliżu ruin dwóch największych komór gazowych modlili się m.in. naczelny rabin Polski Michael Schudrich, biskup bielsko-żywiecki Roman Pindel i zwierzchnik diecezji cieszyńskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego bp Paweł Anweiler. Rabin odśpiewał modlitwę „El Male Rachamim”.
Bp Pindel podkreślił, że tragedia Szoa wstrząsnęła światem i doprowadziła do głębokiej refleksji i odnowy relacji chrześcijańsko-żydowskiej w wielu Kościołach. „Dlatego dziś zaczynamy nasze obchody tutaj, aby wspomnieć tych, którzy tu cierpieli i zginęli, aby za nich się modlić i prosić Boga o pokój” — powiedział.
Schudrich mówił, że modlitwa wypływa z Birkenau, najgorszego miejsca w świecie. „Nie ma drugiego takiego miejsca, gdzie zamordowano tak wiele osób. I w ten ważny dzień jesteśmy tutaj razem. To nie jest łatwe, nie jest miłe, ale jest ważne. Dlatego, jeżeli tutaj możemy modlić się razem, to być może możemy być i modlić się razem w każdym innym miejscu na świecie” — podkreślił.
Zdaniem dyrektora Muzeum Auschwitz Piotra M.A. Cywińskiego ważne i znamienne jest, że Dzień Judaizmu w Kościele katolickim rozpoczął się w tym roku na kilka dni przed 70. rocznicą wyzwolenia Auschwitz. „Wobec tak ekstremalnego +mysterium iniquitatis+, jaką była Szoa, ludzie ufni Bogu mogą jedynie trwać w empatii i wzajemnej modlitwie” — zaznaczył.
Gospodarzem tegorocznego Dnia Judaizmu, którego mottem jest cytat z Księgi Psalmów „Szukałem Pana, a On mnie wysłuchał i uwolnił od wszelkiej trwogi", jest diecezja bielsko-żywiecka. Jak poinformował rzecznik kurii ks. Jacek Pędziwiatr, obchodzony jest on jako zapowiedź rozpoczynającego się w niedzielę Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan.
Michael Schudrich: Nie ma drugiego takiego miejsca, gdzie zamordowano tak wiele osób. I w ten ważny dzień jesteśmy tutaj razem. To nie jest łatwe, nie jest miłe, ale jest ważne. Dlatego, jeżeli tutaj możemy modlić się razem, to być może możemy być i modlić się razem w każdym innym miejscu na świecie.
Zwierzchnik diecezji bp Pindel podkreślił, że na jej terenie mieszkają ludzie wielu wyznań, zwłaszcza luteranie; jest też diaspora żydowska. „Ekumenizm na naszej ziemi przybiera formę konkretnego świadectwa bratniej miłości. Można tu wspomnieć choćby tragiczną, ale zarazem piękną historię parafii św. Marcina w Międzyrzeczu. Tamtejsi parafianie pamiętają czas, kiedy to po pożarze ich kościoła otworzyła przed nimi podwoje świątynia ewangelicka, gdzie mogli się modlić i uczestniczyć w liturgii” – napisał biskup.
Zdaniem przewodniczącej bielskiej Gminy Żydowskiej Doroty Wiewióry Dzień Judaizmu pozwala z optymizmem spoglądać w przyszłość. „Pozwala nam wierzyć, że gmina żydowska przetrwa, że mamy przyjaciół, którzy będą chcieli nas wspierać, że mamy partnerów dla naszych działań. Mam także nadzieję, że dotrze do części społeczeństwa także to, że mamy wspólne korzenie” – dodał.
Główna cześć obchodów odbędzie się w Bielsku-Białej. Zaplanowano konferencję, na której przybliżona zostanie m.in. historia Żydów Bielska i Białej. Przewodniczący komitetu ds. dialogu z judaizmem i rady ds. dialogu religijnego Konferencji Episkopatu Polski biskup Mieczysław Cisło ma wystosować apel do księży oraz świeckich, by upamiętnili Żydów w miejscowościach, w których zamieszkiwali i zostali zgładzeni.
Kulminacją Dnia będzie wieczorne nabożeństwo Słowa Bożego w bielskiej katedrze św. Mikołaja. Odbędzie się też spotkanie w siedzibie bielskiej Gminy Wyznaniowej Żydowskiej.
Dopełnieniem obchodów będą uroczystości w Cieszynie i Żywcu. W sobotę na starym cmentarzu żydowskim w Cieszynie odsłonięta zostanie tablica upamiętniająca ofiary dokonanych tam przez Niemców egzekucji w 1944 i 1945 r. Śmierć poniosło wtedy 35 Polaków, 15 Czechów i Włoch. W niedzielę obchody Dnia Judaizmu przeniosą się do Żywca. Zainauguruje je wizyta na kirkucie w dzielnicy Zabłocie, a kulminacją będzie nabożeństwo ekumeniczne w kościele św. Floriana.
Jedną z inicjatyw, które powstały w związku z obecnym Dniem Judaizmu, jest projekt edukacyjny „Przez wspólną historię – ku przyszłości”, którego pomysłodawcą jest biskup bielsko-żywiecki. Diecezja we współpracy z Muzeum Auschwitz adresuje go do uczniów i nauczycieli gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych. Młodzież podczas lekcji religii poznaje historię, tradycję, obyczaje żydowskie, a także wspólne korzenie z chrześcijaństwem. Zwieńczeniem jest wizyta w b. niemieckim obozie Auschwitz i w oświęcimskim Centrum Żydowskim.
Zdaniem bpa Pindla w przeżywaniu Dnia Judaizmu były obóz jest miejscem ważnym, które niesie istotne przesłanie dla człowieka i świata. „W związku z tym szczególnym dziedzictwem naszej ziemi chcemy zaprezentować inicjatywę, która to miejsce stara się wykorzystać w procesie kształtowania serce młodzieży (…). Chodzi o to, by 18. Dzień Judaizmu nie pozostał jedynie jednorazowym wydarzeniem, ale by jego owoce trwały i służyły przez kolejne lata” - uważa hierarcha. Jak dodał wicedyrektor Muzeum Auschwitz, pierwsze grupy młodzieży z Bielska-Białej odwiedziły już Oświęcim.
Ogólnopolski Dzień Judaizmu w Kościele katolickim po raz pierwszy obchodzono w 1997 r. z inicjatywy Konferencji Episkopatu Polski. Jego celem jest rozwój dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, a także modlitwa i refleksja nad związkami obu religii. (PAP)
szf/ gma/
