Panorama Wilna z Góry Zamkowej. Fot. PAP/J. Undro
Stosunki polsko-litewskie nie mogą ograniczać się do kontaktów urzędowych - uważają przedstawiciele organizacji społecznych, kulturalnych, gospodarczych, intelektualiści i ludzie mediów, którzy postanowili powołać Forum Dialogu i Współpracy.
"Zobowiązujemy się podejmować i wspierać wszelkie działania, służące wzajemnemu zrozumieniu, porozumieniu i współpracy między społeczeństwami i narodami Polski i Litwy. Deklarujemy troskę o zapewnienie opinii publicznej naszych krajów rzetelnej informacji i stałe wzbogacanie wzajemnej o sobie wiedzy" - napisali sygnatariusze deklaracji powołania Forum Dialogu i Współpracy.
Pod deklaracją złożono blisko 100 podpisów. Wśród sygnatariuszy są pisarze, m.in. Jacek Bocheński, Stefan Chwin, Julia Hartwig, Piotr Mitzner, Anna Nasiłowska, Jerzy Pomianowski, Adam Pomorski, Piotr Wojciechowski.
Deklaracja: "Polskę i Litwę od dawnych wieków wiążą dzieje i kultura. Nie do pomyślenia jest rozerwanie tej wspólnoty, trwalszej niż formacje państwowe. Świadczy o niej dziedzictwo kolejnych epok rozwoju: gotyku, renesansu, baroku, oświecenia, romantyzmu. To nasza tradycja europejska".
Podpisy złożyli także historycy, m.in. Urszula Augustyniak, Wiesław Caban, Jolanta Choińska-Mika, Jerzy Jedlicki, Robert Kostro, Marek Kunicki-Goldfinger, Wojciech Materski, Krzysztof Mikulski, Andrzej Nowak, Henryk Samsonowicz, Bogdan Szlachta i Robert Traba.
Pod dokumentem widnieją także podpisy: Mirosława Chojeckiego, Roberta Firmhoffera, Grzegorza Gaudena, Agnieszki Holland, Krzysztofa Knittela, Jerzego Kornowicza, Adama Michnika, Zdzisława Najdera, Aleksandra Smolara, Andrzeja Wielowieyskiego, Ludwiki Wujec i o. Macieja Zięby.
"Polskę i Litwę od dawnych wieków wiążą dzieje i kultura. Nie do pomyślenia jest rozerwanie tej wspólnoty, trwalszej niż formacje państwowe. Świadczy o niej dziedzictwo kolejnych epok rozwoju: gotyku, renesansu, baroku, oświecenia, romantyzmu. To nasza tradycja europejska" - napisano w deklaracji.
Zaznaczono w niej, że epoka nowoczesności przyniosła wyzwoleńczą emancypację narodów, a zarazem polityczne różnicowanie wspólnoty. "W minionym stuleciu nie tylko w naszych krajach procesom tym towarzyszyły nieraz trudne do przezwyciężenia dramaty i ludzkie tragedie. U progu nowego tysiąclecia oba nasze niepodległe, wyzwolone z oków totalitaryzmu demokratyczne kraje, oba społeczeństwa i konstytuujące je narody wybrały wspólnotę wolnych i równych, sprzymierzając się w NATO i współstanowiąc Unię Europejską. To nasza współczesność i fundament naszej przyszłości" - podkreślono.
Jednocześnie zwrócono uwagę, że przymierza państwowe nie bronią nikogo przed sąsiedzkimi niesnaskami i dyplomatycznymi utarczkami. "Powracająca, co pewien czas w stosunkach polsko-litewskich niedobra aura budzi nieufność i utrudnia wzajemne zrozumienie. Nie wolno nam ulec retoryce złych wspomnień, fobii i odżywających uprzedzeń – jakiekolwiek pojawiłyby się różnice zdań" - zaapelowano.
W deklaracji przypomniano, że nawet w trudnych czasach nie brakowało ludzi dobrej woli, do których dorobku trzeba się dziś odwołać. Przypomniano postaci: Jerzego Giedroycia, Stanisława Stommy, Czesława Miłosza i Jana Pawła II.
"Stosunki polsko-litewskie nie mogą ograniczać się do kontaktów urzędowych. We wzajemnym porozumieniu muszą budować wspólnotę dobrego sąsiedztwa, wspólnotę demokratycznej kultury i obywatelskiej cywilizacji. Potrzeba nam działań na poziomie społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych i Kościołów, potrzeba rzetelnej informacji" - zaznaczono w deklaracji.
Zdaniem jej sygnatariuszy, potrzeba wymiany młodzieży, rozwoju turystyki, współpracy artystycznej, kulturalnej, naukowej, oświatowej, potrzeba stałej debaty historycznej i społecznej. Potrzeba wspólnych przedsięwzięć gospodarczych. Potrzeba wiedzy o sobie nawzajem. "W tej intencji niżej podpisani przedstawiciele organizacji społecznych, kulturalnych, gospodarczych, intelektualiści i ludzie mediów postanawiają powołać Forum Dialogu i Współpracy" - napisali.
Rzecznik MSZ Marcin Bosacki chwali pomysł. "Wszelkie inicjatywy zmierzające do tego, by pogłębiać stosunki między społeczeństwami Polski i Litwy oraz wzmacniać przyjaźń między Polską, a Litwą witamy z zadowoleniem" - powiedział PAP.(PAP)
dsr/ stk/ ls/
