Portal 1wrzesnia39.pl, wystawa „Zbrodnie na Polakach 1939-1945”, audiobook z dziennikiem ppłk. Wacława Lipińskiego to niektóre przedsięwzięcia IPN na 80-lecie wybuchu II wojny światowej. To był największy kataklizm w dziejach człowieka - podkreślił prezes IPN Jarosław Szarek.
"1 września rozpoczął się największy kataklizm nie tylko XX wieku, ale i w dziejach człowieka. Kilkadziesiąt milionów ofiar, bezmiar nieszczęścia i cierpienia. Polska stała się pierwszą ofiarą agresji niemieckiej, 17 dni później ze wschodu uderzył Związek Sowiecki" - powiedział na konferencji prasowej Szarek, podkreślając, że celem obu potęg totalitarnych było zniszczenie Polski - nie tylko polskiego państwa, ale i narodu, w tym przede wszystkim jego elit.
"1 września rozpoczął się największy kataklizm nie tylko XX wieku, ale i w dziejach człowieka. Kilkadziesiąt milionów ofiar, bezmiar nieszczęścia i cierpienia. Polska stała się pierwszą ofiarą agresji niemieckiej, 17 dni później ze wschodu uderzył Związek Sowiecki" - powiedział na konferencji prasowej Szarek, podkreślając, że celem obu potęg totalitarnych było zniszczenie Polski - nie tylko polskiego państwa, ale i narodu, w tym przede wszystkim jego elit.
"Tą warstwą przywódczą była inteligencja, nauczyciele, pisarze, przedsiębiorcy, ziemiaństwo, duchowieństwo, weterani walk o niepodległą Polskę z lat 1918-21. Wszyscy oni mieli zostać zlikwidowani" - powiedział szef Instytutu, przypominając m.in. zbrodnie popełnione na Pomorzu i w Rosji m.in. w Lesie Katyńskim.
Prezes IPN podkreślił też bohaterstwo polskich żołnierzy i wolę narodu do twardej obrony własnej państwowości. Polacy - jak mówił - przenieśli swój rząd do wolnego od okupacji niemieckiej Londynu, natomiast w kraju utworzyli "fenomen na skalę europejską i światową - Polskie Państwo Podziemne". Dodał też, że obecnie w Polsce i za jej granicami podejmowane są próby relatywizacji prawdy o II wojnie światowej, a niekiedy także fałszowania dziejów, dlatego też Instytut musi - zgodnie z jego ustawowym obowiązkiem - zachowywać pamięć o ofiarach i stratach poniesionych przez Polaków w latach 1939-45.
W trakcie konferencji, która odbyła się w Centrum Edukacyjnym IPN w Warszawie, prezes IPN wraz ze współpracownikami, m.in. dyrektor Archiwum IPN Marzeną Kruk, zaprezentował przedsięwzięcia i plany Instytutu związane z obchodami rocznicy wybuchu wojny. Pracownicy IPN przedstawili takie inicjatywy jak np. nowy portal IPN 1wrzesnia39.pl, a także audiobook "Dziennik. Wrześniowa obrona Warszawy" szefa propagandy w dowództwie obrony miasta ppłk. Wacława Lipińskiego. Prezes IPN zapowiedział też, że do każdej polskiej szkoły średniej trafią teki edukacyjne pomagające młodzieży w przyswojeniu wiedzy o wojnie.
"Pułkownik Wacław Lipiński to jedna z tych postaci, które Instytut Pamięci Narodowej chce przywracać pamięci, wydobywać z mroków archiwów, a także mroków fałszowania i zacierania pamięci o tych ludziach" - podkreślił dyrektor Biura Edukacji Narodowej Adam Hlebowicz. Wacław Lipiński - jak opowiadał Hlebowicz - był żołnierzem Legionów Polskich, oficerem Wojska Polskiego. Podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 r. prowadził dziennik, w którym znalazło się wiele zapisów dotyczących życia codziennego oblężonej stolicy, a także opisy przebiegu odpraw i narad Dowództwa Obrony Warszawy i posiedzeń z przedstawicielami Komitetu Obywatelskiego. Dziennik zrealizowano w nowej, ciekawej formule muzycznej z wykorzystaniem archiwalnych nagrań Polskiego Radia.
Łącznie w związku z 80-leciem II wojny światowej IPN przygotował ok. 200 wydarzeń. Poza nowym portalem, wystawami, audiobookiem są to też publikacje i konferencje naukowe, dodatki do prasy, rekonstrukcje, a także komiksy i gry edukacyjne upowszechniające wiedzę m.in. o Polskim Państwie Podziemnym. Wszystkie informacje o planowanych wydarzeniach, nie tylko w Warszawie, ale również w innych miastach Polski, znajdują się na stronach Instytutu.
Łącznie w związku z 80-leciem II wojny światowej IPN przygotował ok. 200 wydarzeń. Poza nowym portalem, wystawami, audiobookiem są to też publikacje i konferencje naukowe, dodatki do prasy, rekonstrukcje, a także komiksy i gry edukacyjne upowszechniające wiedzę m.in. o Polskim Państwie Podziemnym. Wszystkie informacje o planowanych wydarzeniach, nie tylko w Warszawie, ale również w innych miastach Polski, znajdują się na stronach Instytutu.
Konferencję podsumował historyk dr Paweł Rokicki, który jednocześnie zaprosił wszystkich chętnych na nową wystawę IPN pt. "Zbrodnie na Polakach 1939-45", która przez najbliższe tygodnie - do 29 września - będzie prezentowana w stołecznym "Przystanku Historia". "Pamięć o drugiej wojnie światowej w naszym kraju to przede wszystkim pamięć o ogromie krzywd i zbrodni, których doświadczyliśmy jako naród" - podkreślił historyk.
Ekspozycja, którą przygotowało Biuro Edukacji Narodowej IPN, prezentuje liczne zbrodnie: ludobójstwa, przymusowe przesiedlenia, zmuszanie do pracy niewolniczej, zabór dzieci, zniszczenia i kradzież majątku, w tym dóbr kultury, których doświadczyli Polacy w czasie wojny nie tylko ze strony totalitarnych reżimów III Rzeszy Niemieckiej i Związku Sowieckiego, ale również ze strony ukraińskich nacjonalistów z OUN-UPA.
Wystawa, którą otwarto z udziałem m.in. wicemarszałek Sejmu - Małgorzaty Gosiewskiej i wicemarszałek Senatu Marii Koc, przedstawia ofiary tych zbrodni, ich sprawców oraz kwestię powojennych rozliczeń.
Instytut rozpoczął obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej od wernisażu wystawy "Ściany totalitaryzmów. Polska 1939-45" 22 sierpnia na pl. J. Piłsudskiego w Warszawie. Wystawa IPN, którą odwiedził prezydent Andrzej Duda, prezentowana jest w dwóch konfiguracjach przestrzennych. Pod względem wizualnym, artystycznym oraz merytorycznym porusza tematykę historii dwóch totalitaryzmów: Rzeszy niemieckiej oraz Rosji sowieckiej. Osią narracji jest wybuch II wojny światowej, jego tragiczne konsekwencje oraz walka Polaków o wolność z dwoma okupantami. (PAP)
nno/ itm