Podczas czwartkowego spotkania prezydentów 13 krajów UE na Łotwie prezydent Andrzej Duda podkreślił znaczenie solidarności między państwami np. w kwestiach energetycznych - poinformował PAP szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski.
Prezydent Duda wraz z 12 innymi głowami państw europejskich wziął udział w spotkaniu tzw. Grupy Arraiolos w Pałacu w Rundale. Głównym tematem rozmów prezydentów były zagrożenia dla bezpieczeństwa, pokoju i stabilności w Europie.
Obok prezydenta RP w spotkaniu udział wzięli przywódcy: Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Estonii, Finlandii, Grecji, Łotwy, Malty, Niemiec, Portugalii, Słowenii oraz Włoch.
Dudzie towarzyszyła pierwsza dama Agata Kornhauser-Duda, a także m.in. szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski i wiceminister spraw zagranicznych Bartosz Cichocki.
Jak poinformował PAP Szczerski po zakończeniu rozmów, polski prezydent, podczas dyskusji na temat współczesnych wyzwań dla bezpieczeństwa międzynarodowego "podkreślił, że w obliczu rozmaitych zagrożeń najważniejsza jest solidarność między państwami, co oznacza nierealizowanie własnych partykularnych interesów kosztem dobra wspólnego, np. w kwestiach energetycznych oraz utrzymywanie więzi euroatlantyckiej w kwestiach wojskowych".
Duda podkreślił też, że wobec zagrożeń związanych z działaniami hybrydowymi, zwłaszcza w świecie informacji, "partnerem władz powinno być społeczeństwo obywatelskie, które powinno reagować na przykłady manipulacji i fake newsów i bronić się przed nimi, bo one rozbijają wspólnotę społeczną" - powiedział Szczerski.
W piątek uczestnicy spotkania mają kontynuować obrady w Zamku Ryskim - już bez udziału Andrzeja Dudy, który późnym wieczorem wróci do Warszawy.
Głównym celem corocznych spotkań Grupy Arraiolos, których pomysłodawcą był prezydent Portugalii (w latach 1996-2006) Jorge Sampaio, jest wspólna refleksja nad najbardziej aktualnymi wyzwaniami, przed jakimi staje Europa.
W pracach Grupy biorą udział prezydenci państw UE niesprawujący bezpośrednio władzy wykonawczej w swych krajach. Jej nazwa pochodzi od nazwy portugalskiego miasta, w którym odbyło się pierwsze spotkanie Grupy w 2003 r. Duda wziął udział w spotkaniu Grupy Arraiolos po raz czwarty.
Na marginesie szczytu odbyło się bilateralne spotkanie polskiego prezydenta z prezydentem Austrii Alexandrem Van der Bellenem.
Jak przekazał Szczerski, ich rozmowa dotyczyła m.in. współpracy obu krajów w przygotowaniach do konferencji klimatycznej w Katowicach. "Prezydenci uzgodnili podjęcie w tej sprawie wspólnych działań i konsultacji na forum międzynarodowym" - zaznaczył polityk.
Według jego relacji prezydent Duda poruszył też z Van der Bellenem kwestię godnego upamiętnienia Bitwy pod Wiedniem, wskazując, że "liczy tu na konstruktywną postawę władz Wiednia".
"Prezydent Austrii zapewnił, że strona polska będzie miała wpływ na ostateczny kształt pomnika na Kahlenbergu w Wiedniu" - podkreślił Szczerski.
Kamień węgielny pod budowę pomnika Jana III Sobieskiego autorstwa Czesława Dźwigaja został wmurowany na wzgórzu Kahlenberg w 2013 r., w 330. rocznicę odsieczy wiedeńskiej. Jego odsłonięcie było zaplanowane na 12 września br., w 335. rocznicę tego wydarzenia.
Jednak w sprawie pomnika pojawiły się trudności. W sierpniu przewodniczący Parlamentu Kraju Związkowego Wiednia Ernst Woller wydał oświadczenie, w którym podkreślił przyjaźń krakowsko-wiedeńską oraz to, że stolica Austrii od lat tworzy liczne miejsca pamięci; wskazał też jednak, że Janowi III Sobieskiemu wiedeńczycy poświęcili już ulicę, plac, kaplicę oraz liczne tablice pamiątkowe w kościołach.
Woller podkreślił w oświadczeniu, że "niezbędnym warunkiem" wybudowania pomnika Sobieskiego w Wiedniu jest otrzymanie pozytywnej opinii Rady ds. Wznoszenia Obiektów i Monumentów Upamiętniających, która została powołana do życia przez Wiedeń w 2017 r. "Rada wydała jednak negatywną opinię na temat przedstawionego projektu" – wskazał.
Szef gabinetu prezydenta poinformował też, że Duda spotkał się z prezydent Malty Marie-Louise Coleiro Precą. "Politycy uzgodnili, że na początku przyszłego roku odbędzie się oficjalna wizyta polskiego prezydenta na Malcie. Rozmawiano także o problemie migracji i ochrony granic zewnętrznych UE" - przekazał Szczerski.
Z Rygi Marceli Sommer(PAP)
autor: Marceli Sommer
msom/ az/ mal/ mmu/