Pomnik Króla Mendoga w Wilnie. Fot. PAP/J. Undro
Litwini mieszkający w Polsce, głównie na Sejneńszczyźnie, obchodzą w sobotę w Sejnach (Podlaskie) Święto Koronacji Króla Mendoga, pierwszego króla litewskiego, uznawanego przez Litwinów za twórcę państwa litewskiego.
Jak powiedziała PAP Dala Ostrowska z Domu Litewskiego w Sejnach, który organizuje obchody, to właśnie króla Mendoga, który żył w latach 1203-1263, uważa się za założyciela Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Mendog był władcą Litwy, który scentralizował rozproszone księstewka i zapoczątkował chrześcijaństwo na Litwie. Według litewskich historyków do koronacji Mendoga doszło 6 lipca 1253 w Wilnie. Litwini od wielu lat obchodzą w swoim kraju 6 lipca jako święto państwowości Litwy. To na Litwie dzień wolny od pracy.
Na pograniczu polsko-litewskim, w Sejnach święto jest obchodzone dwuetapowo. Ostrowska informuje, że od dziesięciu lat, zawsze w pierwszą sobotę lipca Dom Litewski organizuje koncert w szkole litewskiej „Żiburys” w Sejnach. Wieczorem zagra tam kilkanaście zespołów i kapel z Polski i Litwy.
„Spotykamy się wieczorem, by posłuchać naszej narodowej muzyki. To dla nas ważna idea, bo król Mendog zapoczątkował naszą państwowość” - powiedziała PAP Ostrowska. Dodała, że 6 lipca przychodzi drugi etap obchodów tego święta wśród polskich Litwinów. Wieczorem spotkają się oni, by zaśpiewać hymn Republiki Litewskiej przed pomnikiem ks. Antanasa Baranauskasa, który od 20 lat stoi w Sejnach przy Bazylice.
Organizacje litewskie szacują, że w Polsce mieszka kilkanaście tysięcy osób narodowości litewskiej. Według spisu powszechnego z 2002 roku - mniejszość litewska w Polsce liczy 5,8 tys. osób. Największe jej skupiska są na Sejneńszczyźnie.
Do XIII wieku tereny Litwy zamieszkiwały liczne plemiona, które nie tworzyły zwartego organizmu państwowego. W obliczu zagrożenia ze strony zakonów kawalerów mieczowych i zakonu krzyżackiego Mendogowi udało się zjednoczyć ziemie litewskie i skupić władzę w jednym ręku. Król Mendog był księciem Litwy w latach 1236 – 1253, potem królem w latach 1253-1263. Mendog zginął w 1263 roku, w wyniku spisku książąt pod przywództwem Downuta z Nalszczan i Trenioty, którzy nienawidzili Mendoga za jego twarde i krwawe rządy. Po jego śmierci Litwa znalazła się w stanie rozpadu. (PAP)
bur/ par/
