Aktion Erntefest pokazuje, jak bardzo skala niemieckiego barbarzyństwa i okrucieństwa jest dla nas dziś niewyobrażalna - napisał w poniedziałek na Twitterze premier Mateusz Morawiecki, przypominając 76. rocznicę masowej egzekucji Żydów w obozie koncentracyjnym na Majdanku.
Mord na Majdanku był jedną z największych zbrodni popełnionych w czasie II wojny światowej. Niemcy 3 listopada 1943 r. rozstrzelali tu ponad 18 tys. Żydów. Kolejne 24 tys. Żydów podczas tej akcji Niemcy zabili w obozach w Trawnikach i w Poniatowej na Lubelszczyźnie. Mordy, nazwane "Erntefest" ("Dożynki"), zakończyły eksterminację ludności żydowskiej w dystrykcie lubelskim.
"3-4 listopada 1943 na Majdanku, w Poniatowej i Trawnikach oraz innych obozach dystryktu lubelskiego, zamordowano około 42 tysięcy Żydów - w tym kobiet i dzieci" - przypomniał premier. Ocenił, że "Aktion Erntefest pokazuje, jak bardzo skala niemieckiego barbarzyństwa i okrucieństwa jest dla nas dziś niewyobrażalna".
Egzekucje miały na celu wymordowanie resztek ludności żydowskiej na Lubelszczyźnie. Bezpośrednim powodem tej akcji było powstanie więźniów w obozie zagłady w Sobiborze 14 października 1943 r., co ówczesne władze niemieckie interpretowały jako potwierdzenie, że Żydzi stanowią zagrożenie.
Masowe egzekucje Żydów 3 i 4 listopada 1943 r. były ostatnim aktem planowej operacji eksterminacji Żydów na terenie Generalnego Gubernatorstwa, dokonanej przez III Rzeszę w latach 1942-1943 pod kryptonimem "Aktion Reinhardt". W Lublinie mieścił się sztab tej akcji, którym kierował dowódca SS i policji w dystrykcie lubelskim SS-Obergrupenfuehrer Odilo Globocnik.
W wyniku akcji "Reinhardt" - prowadzonej od marca 1942 r. do listopada 1943 r. - Niemcy wymordowali ponad 1,5 mln Żydów z Polski, ale też deportowanych tu z innych państw Europy m.in. Niemiec, Austrii, Czech, Słowacji, Holandii, Francji. Zagłada ludności żydowskiej dokonywała się głównie w trzech obozach śmierci - w Bełżcu, gdzie wymordowano ok. 440 tys. ludzi, w Sobiborze – ok. 170 tys., w Treblince - ok. 900 tys.
Niemiecki obóz koncentracyjny na Majdanku istniał od października 1941 r. do lipca 1944 r. Spośród prawdopodobnie 150 tys. osób, które przeszły przez Majdanek, na skutek głodu, chorób, pracy ponad siły, a także w egzekucjach i komorach gazowych życie straciło tu około 80 tys. osób. 60 tys. z nich to byli Żydzi przywożeni do obozu z całej Europy. Na Majdanek trafiali też więźniowie polityczni, kryminalni, świadkowie Jehowy, homoseksualiści, jeńcy wojenni, ludzie ujęci podczas łapanek, wysiedleń i pacyfikacji. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ wj/