Moskiewskie banknoty dla Polaków. PWPW ujawnia swoje archiwa. Źródło: PWPW
Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych S.A. zaprezentowała arkusze banknotowe z tzw. "serii lubelskiej" z 1944 roku. Podczas konferencji prasowej przedstawiciele Wytwórni przypomnieli, że nazwa banknotów pochodzi od Lublina, w którym na polecenie Józefa Stalina znajdowała się siedziba Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, który był organem władzy komunistycznej w Polsce, w pełni zależnym od Moskwy.
Prezes PWPW S.A. Piotr Woyciechowski zwrócił uwagę, że banknoty "serii lubelskiej" zostały wyprodukowane przez Sowietów jeszcze przed zajęciem ziem wschodnich Rzeczypospolitej w 1944 roku. Nominały o wartości od 50 groszy do 500 złotych zaprojektował Iwan Iwanowicz Dubasow. Zostały one wykonane techniką typograficzną w moskiewskiej drukarni GOZNAK.
Zdaniem prezesa Woyciechowskiego jest to jeden z przykładów uzależnienia Polski od Związku Radzieckiego. "Historia uczy, że jednym z elementów suwerenności danego obszaru króla, książąt i państw jest możliwość bicia własnych monet, czy też później drukowania banknotów, ale jest to także instrument podporządkowania" - powiedział Piotr Woyciechowski.
Banknoty były słabo zabezpieczone i posiadały błędy językowe. W klauzuli prawnej widniał początkowo opis "przyjmowanie we wszystkich wypłatach jest obowiązkowym". Rusycyzm został zmieniony na słowo „obowiązkowe” na banknotach drukowanych potem w drukarniach w Łodzi i Krakowie.
"Dla Polaków był to banknot brzydki, widać też na nim litery rosyjskie" - zauważyła Monika Olbryś-Zegarowska, kierownik Wydziału Historyczno-Archiwalnego PWPW S.A.
Banknoty "lubelskie" były wprowadzone do obiegu w 1945 roku, jednak data 1944 nie zniknęła. Produkowano je na podstawie materiałów sprowadzonych z Moskwy, m.in. z klisz, farb, a nawet papieru banknotowego.
Zaprezentowane opinii publicznej arkusze banknotowe z "serii lubelskiej" pochodzą z emisji pamiątkowej z 1974 roku, wykonanej z oryginalnych klisz w PWPW.
Banknoty z "serii lubelskiej" staną się eksponatami profesjonalnego muzeum PWPW, które spółka planuje otworzyć pod koniec 2018 roku w budynku przy ul. Rybaki 35, przylegającym do kompleksu Wytwórni przy ul. Sanguszki. Będą tam prezentowane najcenniejsze zbiory archiwalne PWPW S.A., a wśród nich banknoty serii oznaczonej kryptonimem E-71, przygotowane na wypadek działań wojennych w czasach PRL. Pochodzą one z odtajnionej w 2015 roku serii "Wielkich Miast", która nigdy nie została wprowadzona do obiegu w Polsce Ludowej. Z zachowanej dokumentacji wynika, że miały być one emitowane na obszarach objętych działaniami wojennymi, a następnie okupowanych
"Istnieje pewna hipoteza, która musi być potwierdzona i przebadana, że banknoty o kryptonimie E-71 (…) miały być wykorzystywane na okupowanych terenach północnej części Republiki Federalnej Niemiec, Holandii i Danii, czyli tam gdzie wojska PRL miały zajmować - według planów moskiewskich - obszary Europy" - powiedział Piotr Woyciechowski.
Materiał wideo dostępny pod adresem: http://centrumprasowe.pap.pl/cp/pl/news/info/73238,,moskiewskie-banknoty-dla-polakow-pwpw-ujawnia-swoje-archiwa
Materiał powstał we współpracy z PWPW S.A.
Źródło informacji: Centrum Prasowe PAP
