Spotkanie kanclerza Helmuta Kohla z premierem Tadeuszem Mazowieckim. Warszawa, 1989.11.09. Fot PAP/I. Sobieszczuk
MSZ upublicznia odtajnione szyfrogramy dot. wizyty kanclerza Helmuta Kohla w Polsce, która otworzyła nowy etap w stosunkach polsko-niemieckich. Według resortu ukazują one dynamikę zmieniającej się sytuacji politycznej i pozwalają prześledzić zachodzące zmiany.
12 listopada 1989 r. w Krzyżowej Tadeusz Mazowiecki i Helmut Kohl wzięli udział w mszy św. Serdeczny uścisk premiera i kanclerza, uwieczniony przez fotografów, stał się symbolem pojednania obu narodów i przemian zachodzących w Europie.
Resort zaznaczył w przesłanym PAP komunikacie, że upublicznione w 25. rocznicę Mszy pojednania w Krzyżowej materiały "dotyczą także zmieniającej się sytuacji w NRD oraz reakcji Związku Radzieckiego na plany zjednoczenia Niemiec".
"Odtajnione archiwalia to głównie korespondencja szyfrowa pomiędzy centralą MSZ w Warszawie a ówczesną polską ambasadą w zachodnioniemieckiej Kolonii. W prezentowanym zbiorze znajdują się także tzw. okólniki - szyfrogramy okólne wysyłane z centrali MSZ w Warszawie do wszystkich (bądź do części) placówek zagranicznych (ambasad, konsulatów, misji czy przedstawicielstw)" - czytamy w komunikacie.
Zbiór 21 odtajnionych szyfrogramów - jak zaznaczyło MSZ - otwiera dokument z 3 października 1989 r. poświęcony stosunkom NRD z RFN, które "weszły w krytyczną fazę", a ostatni dokument w prezentowanym wyborze to okólnik dyrektora Departamentu Prasy i Informacji MSZ z 21 grudnia 1989 r. przewidujący, że "zrośnięcie się" obu państw niemieckich "w jeden organizm nastąpi około 2000 roku".
Jak zauważył resort "niebagatelny wpływ na przebieg wizyty miała sytuacja we wschodnich Niemczech". "Decyzja władz NRD o otworzeniu granic i upadek muru berlińskiego sprawiły, że kanclerz zdecydował się 10 listopada przerwać wizytę i na jeden dzień pojechać do Niemiec, by 11 listopada przybyć z powrotem do Polski. W czasie wizyty kanclerz rozmawiał z premierem Tadeuszem Mazowieckim i prezydentem Wojciechem Jaruzelskim. Spotkał się także z Lechem Wałęsą i Bronisławem Geremkiem" - przypomniano w komunikacie.
Według MSZ materiał pozwala prześledzić przygotowania do wizyty, jej przebieg, a także "wpływ relacji NRD–RFN na stosunki z Polską". "Szyfrogramy to specyficzne źródło historyczne – są to materiały przygotowywane na bieżąco. W przeciwieństwie do notatek, analiz czy opracowań sporządzanych post factum, ukazują one całą dynamikę ówczesnej zmieniającej się sytuacji politycznej oraz pozwalają prześledzić zachodzące zmiany" - zaznaczono w komunikacie. (PAP)
gł/ mhr/
