W 2013 r. rozpocznie się budowa nowego Centrum Obsługi Odwiedzających były niemiecki obóz Auschwitz – poinformowało we wtorek biuro prasowe Muzeum Auschwitz. W pierwszej kolejności powstanie nowy parking.
Nowe Centrum powstaje na terenie dawnej bazy PKS, którą Muzeum kupiło w 2008 r. dzięki pomocy finansowej resortu kultury. Znajduje się ona w bezpośredniej bliskości byłego obozu macierzystego Auschwitz. Centrum wzniesione zostanie według projektu krakowskiej pracowni KKM Kozień Architekci, która dwa lata temu zwyciężyła w konkursie.
„W tym roku powstaje projekt budowlany. W przyszłym pozyskamy niezbędne zezwolenia, a następnie po procedurach związanych z zamówieniami publicznymi rozpoczną się prace” – powiedział dyrektor Muzeum Auschwitz Piotr M.A. Cywiński.
Budowa będzie realizowana w dwóch etapach. W pierwszym powstanie parking oraz zaadaptowany zostanie dla potrzeb Centrum istniejący budynek rzeźni obozowej. Budynek, który obecnie pełni funkcje recepcyjne, w przyszłości wykorzystany zostanie na potrzeby nowej wystawy głównej. Przekazywana w nim będzie niezbędna wiedza z historii lat 30. XX wieku, rozwoju nazizmu, propagandy i systemu totalitarnego, wreszcie wybuchu wojny i polityki niemieckiej na okupowanych ziemiach Polski.
Nowe Centrum powstaje na terenie dawnej bazy PKS, którą Muzeum kupiło w 2008 r. dzięki pomocy finansowej resortu kultury. Znajduje się ona w bezpośredniej bliskości byłego obozu macierzystego Auschwitz. Centrum wzniesione zostanie według projektu krakowskiej pracowni KKM Kozień Architekci, która dwa lata temu zwyciężyła w konkursie.
Kolejny etap przewiduje budowę hostelu i przejść podziemnych pod ulicą oddzielającą Muzeum od terenu dawnej bazy PKS. Zdaniem dyrektora Cywińskiego zostanie zrealizowany prawdopodobnie w ramach projektu „Oświęcimskiej Przestrzeni Spotkań”, który ma na celu stworzenie naturalnego pomostu między byłym obozem Auschwitz i miastem. Jego inicjatorem jest samorząd Oświęcimia, a partnerem Muzeum. Projekt zakłada między innymi zagospodarowanie rejonu Starego Miasta i stworzenie tam nowych funkcji publicznych, utworzenie parku nad rzeką Sołą, a także mostu. Powstanie też Centrum Obsługi Odwiedzających Miejsce Pamięci.
Samorząd chce realizować projekt począwszy od 2014 roku. Złożył już wniosek do bazy strategicznych projektów województwa małopolskiego na lata 2014-2018. Zdaniem rzecznika magistratu w Oświęcimiu Katarzyny Kwiecień szacunkowy koszt realizacji sięga 100 mln zł. Miasto szacuje, że około 75 proc. tej kwoty uda się pozyskać ze źródeł zewnętrznych. Samo Centrum, które będzie należało do Muzeum Auschwitz, kosztować ma ok. 45 mln zł.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku, aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.
Na terenie, gdzie powstanie nowe Centrum, przed wybuchem II wojny światowej usytuowane były bunkry amunicyjne koszar Wojska Polskiego. Podczas okupacji obszar należał do KL Auschwitz. Początkowo istniała tam żwirownia, gdzie 22 listopada 1940 roku Niemcy rozstrzelali 40 Polaków. Była to pierwsza egzekucja przez rozstrzelanie w obozie.
Od 1941 r. teren byłej żwirowni przeznaczono na budowę rzeźni obozowej i mleczarni. Rozbudowa obiektów trwała do 1943 r. Rzeźnia miała za zadanie zaopatrywanie załogi SS i obozu w mięso i wyroby wędliniarskie. W pobliżu mieściły się ogródki warzywne dla SS, warsztat samochodowy, a część terenu użytkowano jako pole uprawne roślin paszowych.
Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau powstało w 1947 roku. Obejmuje teren byłego obozu Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau. W ubiegłym roku odwiedziło je ponad 1,4 mln osób. (PAP)
szf/ ls/ gma/