Promowanie wiedzy o językach mniejszości w szkołach, zachęta do używania ich w życiu społecznym i zwiększenie wiedzy samorządów o prawach dotyczących tych języków to niektóre z celów kampanii promocyjnej, przedstawionych w czwartek na posiedzeniu sejmowej komisji.
Podczas posiedzenia członkowie sejmowej komisji mniejszości narodowych i etnicznych wysłuchali informacji przedstawicieli ministra spraw wewnętrznych o kampanii promującej języki mniejszości narodowych i etnicznych oraz język regionalny. Była ona związana m.in. z realizacją postanowień Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych w Polsce.
Kartę zatwierdzono w 1992 r. w ramach Rady Europy w celu ochrony i promocji tych języków. Polska ratyfikowała ją w 2009 r. Zgodnie z Kartą każde z państw, które to zrobiło, jest zobowiązane przedstawić Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy raport o wdrażanej polityce i podejmowanych działaniach związanych w jej zapisami.
"Pierwszy raport przedstawiono w 2010 r. Na jego podstawie i informacji zgromadzonych m.in. podczas wizyty w Polsce komitet ekspertów ds. Karty przedstawił Komitetowi Ministrów Rady Europy raport zawierający propozycje rekomendacji dla rządu polskiego. Zostały one przyjęte w 2011 r." - mówił dyrektor Departamentu Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych MSWiA Józef Różański. Drugi raport Polska przedstawiła w 2015 r.
"Komitet ministrów zalecił, by władze polskie przyjęły wszystkie obserwacje i zalecenia komitetu ekspertów oraz nadały znaczenie priorytetowe kilku działaniom" - wyjaśnił Różański. Znalazło się wśród nich m.in. wzmocnienie wysiłków w celu rozpowszechniania świadomości i tolerancji wobec języków mniejszości i regionalnego oraz kultur, które reprezentują. Zalecono też dostarczenie zaktualizowanych podręczników i materiałów do nauki w tych językach zgodnie z nową podstawą programową.
Informację o promującej języki mniejszości kampanii przedstawił naczelnik Wydziału Mniejszości Narodowych i Etnicznych MSWiA Dobiesław Rzemieniewski. Miała ona miejsce w 2014 r. i na początku 2015 r. "Podyktowana była zaleceniami Rady Europy, która zwróciła uwagę, że infrastruktura prawna w Polsce i realne możliwości korzystania z praw przysługujących użytkownikom języków mniejszości lub regionalnego są wystarczające" - mówił Rzemieniewski. Jednocześnie Rada podkreśliła, że użytkownicy nie zawsze z tych praw korzystają i zaleciła, by państwo polskie podjęło działania zmierzające do zmiany tej sytuacji.
Część kampanii skierowano do osób mających styczność z językami mniejszości. "Inne działania kierowane były do użytkowników tych języków, by ich zachęcić do korzystania z przysługujących im praw. Chcieliśmy zapewnić im wsparcie w korzystaniu z tych języków w sferze życia prywatnego, publicznego, gospodarczej czy społecznej" - powiedział naczelnik.
Materiały przygotowane w ramach kampanii przekazano do ponad 4,2 tys. podmiotów, w tym 234 gmin i 41 powiatów, w których występują mniejszości narodowe i etniczne oraz użytkownicy języka regionalnego. Także do liceów ogólnokształcących w całym kraju, ponad 1,3 tys. placówek, w których nauczane są języki mniejszości i język regionalny, do kuratorów, placówek doskonalenia nauczycieli, organizacji mniejszości, pełnomocników wojewodów i organizacji pracodawców. Na kampanię przeznaczono blisko 160 tys. zł.
Podzielono ją na kilka komponentów. Wydrukowano 6 tys. broszur informujących samorządowców o zobowiązaniach wynikających z europejskiej Karty i korzyściach z niej płynących. Przygotowano też specjalny konspekt lekcji dla liceów promujący wiedzę o tych językach oraz ulotki na ten temat, dystrybuowane m.in. wśród organizacji przedsiębiorców.
Drugą część kampanii skierowano bezpośrednio do użytkowników języków mniejszości. W jej ramach wydano dwujęzyczną broszurę zachęcającą ich do korzystania z przysługujących im praw. Tekst był po polsku i - białorusku, litewsku, łemkowsku, niemiecku, ukraińsku lub kaszubsku.
"Poprzez te kampanie chcieliśmy m.in. zwiększyć wiedzę samorządowców na temat praw językowych, zobowiązań dotyczących karty i korzyściach w niej płynących, poprawić wiedzę społeczeństwa na temat języków mniejszości i zwiększyć ich obecność w szkołach" - podsumował Rzemieniewski. (PAP)
akn/ gma/
