Na wileńskim placu Łukiskim zostaną upamiętnieni obrońcy wolności

Rozstrzygnięcie konkursu odbyło się pod koniec listopada ubiegłego roku, jednak z oficjalnym ogłoszeniem zwycięzcy zwlekano, gdyż okazało się, że projekt „Wzgórze Wolności” wywołuje w społeczeństwie kontrowersje.

Niektórzy uważają, że na centralnym placu stolicy powinna stanąć rzeźba Pogoni (herb Republiki Litewskiej) autorstwa Arunasa Sakalauskasa, która również została zgłoszona do konkursu. Grupa posłów zgłosiła nawet projekt ustawy zakładający, że na placu ma stanąć Pogoń, a władze Kowna zapowiedziały, że rzeźbę Sakalauskasa ustawią w swoim mieście.

Wiceminister kultury Gintaute Żemaityte przyznaje, że kontrowersje wokół zwycięskiego projektu mogą przeszkodzić w jego realizacji.

Zgodnie z założeniem „Wzgórze Wolności” na placu Łukiskim to uformowane wzniesienie, które zlewałoby się z placem i byłoby przedłużeniem jego ścieżek i trawników. Jego południowe zbocze w kierunku alei Giedymina ma zamykać pozioma rzeźbiarska kompozycja oparta na motywach pni drzew. Ma to nawiązywać do bunkrów partyzanckich, symbolizować też podziemie, gdzie trwał ruch oporu przeciwko okupacji.

Plac Łukiski jest największym placem w Wilnie o powierzchni około 4 ha. Pierwsza poważna rekonstrukcja placu oraz jego okolic została zrealizowana w latach 50. XIX wieku. Po powstaniu styczniowym w 1863 roku na placu odbyły się egzekucje powstańców, między innymi Zygmunta Sierakowskiego i Konstantego Kalinowskiego. W dwudziestoleciu międzywojennym plac Łukiski, zwany wówczas placem im. Marszałka Piłsudskiego, był miejscem kaziukowych jarmarków. W 1953 roku został on przemianowany na plac Lenina i ustawiono tu pomnik wodza rewolucji.

W 1991 roku pomnik Lenina usunięto. Od tego czasu na Litwie trwają dyskusje na temat zagospodarowania tego historycznego miejsca.

Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)

aki/ jo/ kar/