Redaktor naczelny czasopisma, Zbigniew Nosowski podczas jubileuszu 60-lecia kwartalnika "Więź". Fot. PAP/R. Pietruszka
O tym, jak ocalić patriotyzm od wypaczeń mówili uczestnicy sesji naukowej zorganizowanej z okazji 60. rocznicy powstania wydawnictwa "Więź", która odbyła się w poniedziałek w Domu Arcybiskupów Warszawskich. Podkreślali, że patriotyzm musi być otwarty na wszystkich.
W jubileuszowej sesji "Ocalić patriotyzm", zorganizowanej z okazji 60. rocznicy powstania wydawnictwa "Więź", która odbyła się w poniedziałek w Domu Arcybiskupów Warszawskich, wzięli udział m.in. prymas Polski abp Wojciech Polak, metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, metropolita łódzki abp Grzegorz Ryś i były pierwszy prezes Sądu Najwyższego Adam Strzembosz.
Kard. Nycz: powstanie "Więzi" służyło budowaniu wspólnoty
W krótki powitaniu kard. Nycz zaznaczył, że "patriotyzm jest ważnym i aktualnym tematem". Dodał, że Dom Arcybiskupów Warszawskich jest otwarty dla różnych instytucji, także dla "Więzi". "Nasze spotkanie ma także drugi cel - uczczenie 60-lecia powstania +Więzi+ jako wydawnictwa i jako czasopisma. Dlatego bardzo się cieszę, że jesteście" - podkreślił kard. Nycz.
Jak zaznaczył redaktor naczelny kwartalnika "Więź" Zbigniew Nosowski, jubileusz "Więzi" przypada w roku 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę. "Takie mamy czas, taki mamy klimat, że o patriotyzmie, o polskości, o konkurujących, czasami sprzecznych rozumieniach polskości i patriotyzmu dyskutuje się także na naszych łamach. Uznaliśmy więc za naturalne, że sesja jubileuszowa powinna dotyczyć dzisiejszych sporów o patriotyzm" - wyjaśnił.
Nawiązując do tytułu - "Ocalić patriotyzm" - Nosowski podkreślił, że nawet największe nadużycia i "najgorsze okrzyki skandowane pod biało-czerwoną flagą nie mogą być powodem do rezygnacji z propagowania postaw patriotycznych". Przypomniał motto sesji - słowa św. Jana Pawła II z książki "Pamięć i tożsamość", gdzie papież mówił, że "polskość to w gruncie rzeczy wielość i pluralizm, a nie ciasnota i zamknięcie. Wydaje się jednak, że ten +jagielloński+ wymiar polskości, o którym wspomniałem, przestał być, niestety, w naszych czasach czymś oczywistym".
Jak zaznaczył były wicemarszałek Senatu i były poseł do Parlamentu Europejskiego Andrzej Wielowieyski "polski patriotyzm powinien być oparty na szacunku dla innych narodów". "Patriotyzm europejski to racja stanu, nasze być albo nie być na przyszłość, o czym często się zapomina (...) Unia Europejska jest ratunkiem i zabezpieczeniem, szansą bycia naszego kraju pomiędzy Niemcami a Rosją. Jak będziemy żyć we wspólnocie europejskiej? Ilu z nas jest Europejczykami?" - pytał Wielowieyski.
Prymas Polski: Patriotyzm musi być postawą otwartą na wszystkich
Ks. Alfred Wierzbicki, kierownik katedry Etyki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego podkreślił, że "populistyczny nacjonalizm, który widzimy na ulicach, wkracza do kościołów, a także do mediów". Dodał, że w Polsce nie ma rzetelnej dyskusji o tradycji i tożsamości narodowej.
Jednocześnie zaznaczył, że "polskość zostanie ocalona tylko wtedy, kiedy przestanie być zwrócona jedynie ku sobie". "Należy nie tylko rozdrapywać rany z przeszłości, ale też dziękować za to, co dobrego się wydarzyło" - zaznaczył. Przypomniał, że Polacy mogą być wdzięczni m.in. za wybór papieża Jana Pawła II i odzyskanie niepodległości.
Zdaniem dr. Pawła Rojka z Instytutu Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego "odcięcie prawicy od religii sprawi, że prawica się jeszcze bardziej zradykalizuje". "Dopiero teraz możemy sobie wyobrazić, jak będzie wyglądała polska prawica, kiedy zostanie pozbawiona związku z religią. Jeśli dojdzie do rozsupłania więzi katolicyzmu z polskością, to otrzymamy prawicę, do której nie będzie można użyć argumentu: nauczanie Kościoła stoi w tym sprzeczności. Dopóki narodowcy idą pod hasłem: +my chcemy Boga+, to jeszcze jest się czego chwycić. Jasne, my się na to krzywimy, ale to jest jeszcze do przyjęcia" - ocenił.
Wydawnictwo "Więź" zostało założone w 1960 r. Tematyka książek wydawnictwa obejmuje religię i kulturę, historię najnowszą i zagadnienia społeczne. W latach sześćdziesiątych XX wieku ukazywały się tu książki twórców personalizmu i inspiratorów odnowy Kościoła podjętej przez Sobór Watykański II: m.in. Emmanuela Mouniera, Raissy Maritain, Simone Weil, Thomasa Mertona, Dietricha Bonhoeffera, Heldera Camary.
Wśród autorów "Więzi" w ostatnich lat znaleźli się m.in.: Wacław Hryniewicz, Stanisław Celestyn Napiórkowski, Jacek Salij, Alfons Skowronek, Henryk Seweryniak, Andrzej Draguła, Maria Dąbrowska, Jerzy Stempowski, Zbigniew Herbert, Gustaw Herling-Grudziński, Stefan Swieżawski, Juliusz W. Gomulicki, Zygmunt Kubiak, Andrzej Bobkowski i Julia Hartwig. (PAP)
autor: Iwona Żurek, Stanisław Karnacewicz
iżu/ skz/ dsr/
