Uroczystości w 79. rocznicę wybuchu II wojny światowej przed Pomnikiem Obrońców Wybrzeża na Westerplatte. Gdańsk, 01.09.2018. Fot. PAP/M. Gadomski
Poranne uroczystości na Westerplatte, symboliczne wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę Muzeum Westerplatte i Wojny 1939, pokazy rekonstruktorskie, koncerty i wystawy złożą się na organizowane w niedzielę w Gdańsku obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej.
Poranne obchody na Westerplatte będą miały miejsce pod Pomnikiem Obrońców Wybrzeża. Rozpoczną się o godz. 4.45 tradycyjnym dźwiękiem syren. Podczas uroczystości odmówiona zostanie modlitwa za poległych, zaplanowano też Apel Pamięci, a na jej zakończenie zaplanowano złożenie wieńców pod Pomnikiem Obrońców Wybrzeża.
W Gdańsku IV Koncert Niepodległości „Westerplatte”
Jak wynika z dotychczasowych zapowiedzi, na obchodach obecni mają być m.in. premier Mateusz Morawiecki i wicepremier Piotr Gliński, a także delegacja z Komisji Europejskiej z wiceprzewodniczącym Fransem Timmermansem na czele. W uroczystościach udział wezmą także reprezentanci wielu polskich samorządów oraz 24 zagranicznych miast dotkniętych II wojną światową, m.in. burmistrzowie: Londynu, włoskiego Cassino, norweskiego Narvika, holenderskiej Bredy, izraelskiej Hajfy, japońskiej Osaki.
Tuż po zakończeniu uroczystości pod Pomnikiem Obrońców Wybrzeża, w położonym nieopodal budynku dawnej Elektrowni, który w 1939 r. wchodził w skład Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte, odbędzie się symboliczne wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 - oddziału Muzeum II Wojny Światowej. W Elektrowni otwarta zostanie także wystawa eksponatów pozyskanych podczas badań archeologicznych prowadzonych w ostatnich latach na dawnym terenie Składnicy.
W niedzielę rano w Muzeum II Wojny Światowej zaplanowano też wernisaż wystawy czasowej „Walka i Cierpienie. Obywatele polscy podczas II wojny światowej”. Jak informuje placówka, ekspozycja ta będzie „spójną opowieścią o polskim doświadczeniu II wojny światowej, ze szczególnym uwydatnieniem grozy i tragizmu tamtych czasów”.
Tajny rozkaz - na Westerplatte tylko specjalnie dobrani żołnierze
Także w niedzielę rano zaplanowano w Gdańsku złożenie kwiatów na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu, na którym spoczywają m.in. obrońcy Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsk oraz podobną uroczystość pod tablicą upamiętniającą Polaków męczonych i torturowanych we wrześniu 1939 r. w obiekcie dawnej szkoły Victoriaschule (w tym budynku w pierwszych dniach wojny mieścił się przejściowy areszt dla mieszkającej w Gdańsku Polonii). Z kolei w południe pod Pomnikiem Obrońców Poczty Polskiej odbędzie się uroczysta msza św. w intencji poległych pocztowców oraz złożenie wieńców u stóp pomnika.
W niedzielę po południu w Europejskim Centrum Solidarności odbędzie się debata pt. „Solidarność i pokój. Miasto jako europejska wspólnota” z udziałem m.in. burmistrza Londynu Sadiqua Khana i prezydenta Warszawy Rafała Trzaskowskiego.
Do gdańskich obchodów rocznicy wybuchu II wojny światowej włączyły się także Fundacja Pojednanie i organizacja Marsz Życia. Zapowiedziały one, że do Gdańska przyjedzie ponad 200 obywateli RFN, „którzy chcą zademonstrować poczucie odpowiedzialności za trudną historię ich ojców i dziadków - sprawców krzywd II wojny światowej”. Organizacje przygotowały dla nich m.in. spotkanie z polską i żydowską młodzieżą i konferencję historyczną, a na niedzielne popołudnie - wspólny Marsz Życia, który ma przejść ulicami historycznego centrum Gdańska.
W sobotę przedpremierowy pokaz filmu dokumentalnego „Obrońcy Poczty”
W niedzielę wieczorem w Gdańsku odbędą się także dwa duże koncerty. Jeden z nich – zorganizowany przez gdański samorząd - nosi tytuł „Wojna i Pokój”. Odbędzie się on w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej, a wystąpi światowej sławy dyrygent Jordi Savall oraz 40 śpiewaków i instrumentalistów z zespołów Hesperion XXI, La Capella Reial de Catalunya oraz Le Concert des Nations.
Z kolei na scenie ustawionej przed Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku zaplanowano w niedzielę wieczorem widowisko muzyczne „Tak zaczynała się wojna”. Organizatorzy zapowiedzieli, że będzie ono „oparte o utwory pokazujące tragedię wojny”, a „piosenki zaprezentowane podczas koncertu będą przygotowane w oparciu o wiersze polskich współczesnych poetów”.
Już w sobotę, ale także w niedzielę zestaw historycznych imprez zaplanowało Muzeum Gdańska. 31 sierpnia rekonstruktorzy przygotują kilka pokazów inscenizujących epizody z bitew toczonych na Westerplatte. W oba dni będzie też można m.in. obejrzeć sprzęt wojskowy – zarówno ten historyczny, jak i współczesny, zwiedzić półwysep z przewodnikiem i obejrzeć filmy prezentowane w ramach kina plenerowego przy Placówce Fort.
II wojna światowa – 80. rocznica
Zarówno 1 września, jak i 31 sierpnia będzie też można nieodpłatnie zwiedzać wybrane oddziały Muzeum Gdańska: Wartownię nr 1 na Westerplatte oraz Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku.
W sobotę w Galerii Palowej w Ratuszu Głównego Miasta otwarta zostanie także wystawa czasowa „Gdańszczanie ’39”. Złoży się na nią ponad sto eksponatów pochodzących ze zbiorów muzealnych i prywatnych kolekcji. Będą one prezentowały losy Polaków żyjących w Wolnym Mieście Gdańsk. Wśród eksponatów znajdą się m.in. mundur komendanta Wojskowej Składnicy Tranzytowej mjr. Henryka Sucharskiego, notatnik zamordowanego w Stutthofie dziennikarza Henryka Wieczorkiewicza, w którym opisał on m.in. pierwsze dni wojny, pamiątki po księdzu Jerzym Majewskim, niemiecki album ze zdjęciami ilustrującymi atak na Pocztę Polską czy sztandar szkoły polskiej w Ełganowie. (PAP)
autor: Anna Kisicka
aks/ krap/
