Inscenizacja historyczna walk powstańczych na Placu Wolności w Poznaniu. Fot. PAP/M. Zakrzewski
Wygranego powstania i dobrze wykonanej pracy pogratulował Wielkopolanom prezydent Bronisław Komorowski w nagraniu odtworzonym w piątek w Poznaniu podczas centralnych uroczystości upamiętniających 95 rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego.
Uroczystości zorganizowano przy Pomniku Powstańców Wielkopolskich. Uczestniczyli w nich przedstawiciele prezydenta RP, rządu, a także parlamentarzyści, władze regionalne i lokalne, wojsko, poczty sztandarowe i mieszkańcy miasta.
"W 95. rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego chciałbym nie tylko pogratulować nam wszystkim udanego powstania, ale również dobrze wykonanej pracy. Tak właśnie po poznańsku, po wielkopolsku, gdzie musi być porządek, gdzie jak się pracuje – pracuje się solidnie" – ocenił prezydent Bronisław Komorowski w wyemitowanym nagraniu.
Zaznaczył też, że Wielkopolska dała bardzo wiele wolnej Polsce. Jak podkreślił, zwycięskie powstanie było poprzedzone solidną pracą narodową na rzecz utrzymania niezależności ekonomicznej i kulturalnej całego regionu.
"Warto też pamiętać, że po powstaniu wielkopolskim (...) to normalna praca dała wyjątkowo wiele całej ojczyźnie w postaci dobrych, wykształconych, przygotowanych kadr urzędniczych, ludzi przygotowanych do prowadzenia różnych form aktywności społecznej i ekonomicznej" – podkreślił w nagraniu prezydent Komorowski.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu. Wojska powstańcze wyzwoliły spod władzy niemieckiej niemal całą Wielkopolskę. Za koniec powstania historycy uznają likwidację Frontu Wielkopolskiego 8 marca 1920 roku, choć powstańcze zdobycze dał odrodzonej Polsce traktat wersalski z 28 czerwca 1919 roku.
"W Wielkopolsce lubimy podkreślać, że powstanie wielkopolskie było tak naprawdę jedynym zwycięskim powstaniem polskim. Jedynym, widocznym na tle wielu powstań, okupionych dramatycznymi stratami, a nieprzynoszącymi dobrych rezultatów. Myślę, że to jest dobre prawo Wielkopolan, poznaniaków, aby tak właśnie pamiętać te wydarzenia historyczne" – zaznaczył w nagraniu prezydent, który objął obchody swoim patronatem.
Gospodarz uroczystości marszałek wielkopolski Marek Woźniak podkreślił znakomite przygotowanie powstania.
"Wielkopolanie w dążeniu do niepodległości i wolności zdolni byli zbudować tej wolności mocne fundamenty, a gdy przyszła pora - położyć na szali własne życie. Wybuch powstania wielkopolskiego był spontaniczny, ale nieprzypadkowy. A przebieg walk udowodnił jego znakomite przygotowanie. Powstanie wielkopolskie nie było tylko zwycięstwem oręża czy bilansem toczonych walk, znaczonych tysiącami zabitych i rannych, powstanie było zwycięstwem ducha i idei" – powiedział podczas uroczystości marszałek Woźniak.
Podczas uroczystej mszy świętej w intencji powstańców metropolita poznański abp. Stanisław Gądecki zwrócił uwagę na rolę duchowieństwa w walce o niepodległą Polskę.
"Księża brali czynny udział w tajnych organizacjach przygotowujących powstanie, organizowali manifestacje, przeprowadzali zbiórki pieniędzy i lekarstw, namawiali żołnierzy do przejścia na stronę armii powstańczych i tym samym organizowali oddziały powstańcze, pełniąc funkcje ich kapelanów. (...) Ogół duchowieństwa cechowała ofiarność, odwaga cywilna i postawa wysoce patriotyczna. Dzisiaj nazywano by to niepotrzebnym mieszaniem się w politykę" - powiedział abp Gądecki.
Na zakończenie oficjalnych obchodów zaprezentowano inscenizację powstańczą "Przysięgamy, że pamiętamy" na placu Wolności.
Kilkaset osób, ubranych w białe i czerwone płaszcze, utworzyło na płycie placu wielką, biało-czerwoną szachownicę, było to nawiązanie do stulecia poznańskiego lotniska oraz rocznicy zdobycia go w styczniu 1919 roku przez powstańców.
Później grupy rekonstrukcyjne wcielające się w żołnierzy polskich, niemieckich i cywilów sprzed 95 lat i widzowie wspólnie powtórzyli słowa przysięgi o zachowaniu pamięci o powstaniu wielkopolskim. Po zmroku Stary Rynek i otaczające go uliczki ozdobi okolicznościowa iluminacja zorganizowana przez stowarzyszenie kibiców Wiara Lecha. Jubileuszowe obchody w Poznaniu zakończy koncert Poznańskich Słowików w Auli Uniwersyteckiej.
28 grudnia obchody przeniosą się do Warszawy. Tam odprawiona zostanie msza święta w intencji powstańców wielkopolskich. Potem uczestnicy uroczystości odbędą się pod pomnikiem Józefa Piłsudskiego i przed Grobem Nieznanego Żołnierza, gdzie zaaranżowany będzie obóz powstańczy. Na powstańczych mogiłach na Cmentarzu Powązkowskim zapalone zostaną znicze.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu. Wojska powstańcze wyzwoliły spod władzy niemieckiej niemal całą Wielkopolskę. Za koniec powstania historycy uznają likwidację Frontu Wielkopolskiego 8 marca 1920 roku, choć powstańcze zdobycze dał odrodzonej Polsce traktat wersalski z 28 czerwca 1919 roku. (PAP)
rpo/ kpr/ mat/ eaw/
