03.12.2010. Gdańsk (PAP) - Z udziałem prezydenta Bronisława Komorowskiego odbędą się w Gdyni obchody 40. rocznicy Grudnia '70. Dla uczczenia rocznicy masakry robotników zaplanowano też m.in. inscenizację historyczną z wykorzystaniem czołgu i transporterów wojskowych.
Po uroczystości przed pomnikiem prezydent ma wręczyć na terenie Stoczni Gdynia odznaczenia państwowe osobom zasłużonym dla uzyskania przez Polskę niepodległości.
Tego samego dnia po południu, już bez udziału Komorowskiego, obchody 40. rocznicy Grudnia'70 będą kontynuowane w centrum Gdyni. W kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa odprawiona zostanie msza św., a po niej ulicami miasta przejdzie Gdyńska Droga Krzyżowa. Uczestnicy przemarszu dotrą pod Pomnik Ofiar Grudnia'70 przed Urzędem Miejskim, gdzie złożone zostaną kwiaty i odczytany będzie apel poległych.
Dzień później, 18 grudnia, w pobliżu przystanku SKM Stocznia-Gdynia odbędzie się inscenizacja historyczna zatytułowana "Grudzień'70 o chleb i wolność, i wolną Polskę".
Andrzej Kołodziej, prezes Fundacji Pomorska Inicjatywa Historyczna, organizującej rekonstrukcję, poinformował PAP, że weźmie w niej udział ok. 30 statystów przebranych w milicyjne i wojskowe mundury i ok. 100 osób, które grać będą robotników. W trwającej godzinę inscenizacji użyty będzie też czołg i trzy transportery wojskowe.
"Podczas inscenizacji usłyszymy m.in. fragment przemówienia telewizyjnego Stanisława Kociołka wzywającego robotników do powrotu do pracy, a także oryginalne odgłosy walk sprzed 40 lat. Całość rozpocznie się od wystrzału z czołgu, z broni maszynowej wystrzelonych zostanie kilkaset naboi. Będą też świece dymne i gazy łzawiące" - wyjaśnił Kołodziej.
Ostatnim akcentem inscenizacji będzie utworzenie przez demonstrujących pochodu i niesienie na drzwiach jednej ze śmiertelnych ofiar strzelaniny. To nawiązanie do autentycznego wydarzenia z grudnia 1970 r., kiedy to robotnicy ponieśli na drzwiach ciało "Janka Wiśniewskiego" (właściwie Zbigniewa Godlewskiego).
Organizatorzy widowiska spodziewają się, że obejrzy je ok. 2 tys. osób. "Mamy nadzieję, że dużą grupą wśród nich będzie młodzież, która nadal niewiele wie o tamtej zbrodni" - zaznaczył Kołodziej.
16 grudnia w ramach obchodów rocznicy odbędzie się także promocja albumu "Zbrodnia bez kary. Grudzień 1970 w Gdyni", autorstwa historyków gdańskiego oddziału IPN Piotra Brzezińskiego, Roberta Chrzanowskiego i Anny Nadarzyńskiej-Piszczewiat. Książka zawiera m.in. blisko 300 fotografii oraz 100 dokumentów, w części nigdy dotychczas nie publikowanych.
16 grudnia w Hali Sportowo-Widowiskowej w Gdyni odbędzie się też pokaz przedpremierowego filmu fabularnego "Czarny czwartek" o tragicznych wydarzeniach Grudnia'70. W obrazie reżyserowanym przez Antoniego Krauzego wystąpili m.in.: Wojciech Pszoniak - jako Władysław Gomułka, Piotr Fronczewski - jako Zenon Kliszko, Witold Dębicki - jako Mieczysław Moczar, Piotr Garlicki - jako Józef Cyrankiewicz.
W przyszłym tygodniu w gdyńskim magistracie otwarta zostanie wystawa zdjęć i dokumentów związanych z tragicznymi wydarzeniami sprzed 40 lat.
Według oficjalnych danych, w grudniu 1970 r. na ulicach Gdańska, Gdyni, Szczecina i Elbląga zginęły 44 osoby, a ponad 1160 zostało rannych. W Gdyni śmierć poniosło 18 osób.
Robert Pietrzak (PAP)
rop/ hes/ jbr/