Uroczystość odsłonięcia odnowionego pomnika Legionistów Polskich z lat 1914-1918 oraz złożenie do grobu szczątków legionisty st. sierżanta Bolesława Nuckowskiego. Fot. PAP/D. Delmanowicz
Odnowiony Pomnik Legionistów Polskich z lat 1914-18 został w poniedziałek odsłonięty na Cmentarzu Wojskowym w Przemyślu (Podkarpackie). Do grobu przy monumencie złożono urnę ze szczątkami zmarłego w 1925 r. legionisty starszego sierżanta Bolesława Nuckowskiego.
"Legionista był weteranem walk o niepodległość Polski. Zmarł w wieku 35 lat. Został pochowany na przemyskim Cmentarzu Głównym. Jego szczątki ekshumowano i w poniedziałek złożono przy Pomniku Legionistów Polskich w utworzonym w nim miejscu na pochówki" - powiedział PAP Witold Wołczyk z magistratu w Przemyślu.
Przypomniał, że w 1930 r. w Przemyślu powstała idea budowy Mauzoleum Bojowników Walk o Niepodległość Polski. Wkrótce na cmentarzu powstała kwatera, gdzie mieli być chowani uczestnicy walk o niepodległość. Pośrodku kwatery stanął Pomnik Legionistów Polskich autorstwa Kazimierza Marii Osińskiego.
"Mauzoleum jednak nigdy nie powstało. Powodem był brak środków finansowych oraz niechęć rodzin do ekshumowania szczątków swoich bliskich. Ostatecznie chowano tam legionistów zmarłych w późniejszym czasie" - zauważył Wołczyk.
W okresie PRL mogiły legionistów ulegały stopniowej dewastacji, a wokół nich powstawały nowe groby. Jedynie pomnik do lat 80. XX w. przypominał o wydzielonej kwaterze. W 1986 r. został ściągnięty z płyty i porzucony między grobami. Niedługo potem na jego miejscu stanął prywatny grobowiec.
Jednak pod naciskiem społecznym w 1988 r. ówczesne władze zgodziły się na ustawienie pomnika w innym miejscu dawnej kwatery legionistów. W 1999 r. upamiętnienie z Cmentarza Głównego przeniesiono na przemyski Cmentarz Wojskowy. Tam w 2004 r. w 90. rocznicę powstania Legionów Piłsudskiego został poświęcony.
W ubiegłym roku wykonano prace konserwatorsko–remontowe oraz zmieniono aranżacje otoczenia Pomnika Legionistów Polskich. Dostawiono także dwa obeliski z tablicami inskrypcyjnymi, na których są umieszczone nazwiska weteranów walk o niepodległość Polski.
Prace sfinansowano ze środków samorządu Przemyśla oraz Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Wołczyk podkreślił, "uroczystość była wstępem do innych zaplanowanych w Przemyślu wydarzeń związanych ze 100-leciem odzyskania niepodległości przez Polskę".
"Poświęcenie odnowionego Pomnika Legionistów Polskich oraz ponowny pochówek st. sierżanta Bolesława Nuckowskiego to przede wszystkim dokończenie dzieła zapoczątkowanego jeszcze przed wojną i przywrócenie należytej rangi temu upamiętnieniu i przemyślanom, którzy walczyli o wolną Polskę" - mówił Wołczyk.
W odsłonięciu pomnika udział wzięli m.in. przedstawiciele władz regionu, miasta, kombatanci. Uczestniczyła również rodzina sierżanta Nuckowskiego.(PAP)
autor: Alfred Kyc
kyc/ rosa/
