„Mortui vivunt. Przez Lwów i Wrocław szlakiem zbrodni na Wzgórzach Wuleckich” - to tytuł pierwszej wspólnej polsko-ukraińskiej publikacji, która porusza temat mordu na polskich profesorach uniwersytetu dokonanego przez Niemców w lipcu 1941 r. we Lwowie.
Rzecznik Ośrodka Pamięć i Przyszłość Juliusz Woźny przekazał PAP, że z okazji przypadającej w tym roku 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej i 78. rocznicy mordu na lwowskich profesorach Ośrodek Pamięć i Przyszłość – Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu, przy współpracy z Politechniką Wrocławską oraz Biblioteką Naukową Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki, wydały ten przewodnik historyczny.
„Idea przewodnika narodziła się już ponad rok temu we wrocławskim środowisku akademickim. Pomysłodawczyni, a zarazem jego autorka, Kamilla Jasińska, zaprosiła do współpracy dwóch historyków ukraińskich – Vasyla Kmeta i Stepana Biłostocky’ego z Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki. W efekcie w czerwcu 2018 r. ukazało się wydanie broszurowe, a w 2019 r. wydanie książkowe” - powiedział Woźny.
Jak podano w zapowiedzi publikacji, autorzy w przystępny sposób zaprezentowali sylwetki zamordowanych uczonych i ich bliskich, pokazali miejsca, w których mieszkali, a także opisali ostatnie godziny ich życia oraz ich ostatnią drogę. „W przewodniku nie brakuje wstrząsającego opisu nie tylko samej egzekucji, ale także późniejszych wydarzeń, czyli ekshumacji i spopielenia ciał Profesorów Lwowskich. To wszystko zostało zaprezentowane na tle skrótowo zarysowanego kontekstu historycznego i realiów życia w wojennym Lwowie” - czytamy w recenzji.
W kolejnej części publikacji zaprezentowano miejsca, które w obu partnerskich miastach – we Lwowie i Wrocławiu – upamiętniają zamordowanych uczonych. Przy tej okazji opisano także trwające wiele lat starania o wzniesienie pomników w każdym z tych miast. Integralną częścią publikacji jest propozycja dwóch tras turystycznych przez Lwów.
„Wyjątkowy charakter przewodnika polega przede wszystkim na tym, że powstał w wyniku współpracy polskich i ukraińskich badaczy, stanowiąc pierwszą próbę wypracowania wspólnej polsko-ukraińskiej narracji na temat zbrodni. Opiera się na założeniu, że skoro oba narody łączy wspólna pamięć o zbrodni i jej ofiarach, to w obliczu zbliżającej się 80. rocznicy wydarzeń na Wzgórzach Wuleckich, najwyższy czas podjąć trud wypracowania jednej narracji – ponad wszelkimi podziałami i ponad granicami” - napisano w zapowiedzi tej publikacji.
Dyrektor Ośrodka Pamięć i Przyszłość dr Marek Mutor napisał w przedmowie: „Niech przewodnik +Mortui vivunt. Przez Lwów i Wrocław szlakiem zbrodni na Wzgórzach Wuleckich+ będzie wyrazem naszej wspólnej pamięci i przestrogą dla przyszłych pokoleń”.
Przewodnik trafi do sprzedaży 4 lipca – dokładnie w 78. rocznicę mordu na polskich uczonych. Będzie dostępny w księgarni Centrum Historii Zajezdnia przy ul. Grabiszyńskiej 184 we Wrocławiu, a także w sklepie internetowym www.sklep.zajezdnia.org. Jego premiera jest częścią uroczystych obchodów rocznicowych organizowanych przez Politechnikę Wrocławską w czwartek 4 lipca przy Pomniku Profesorów Lwowskich we Wrocławiu.(PAP)
autor: Roman Skiba
ros/ itm/
