Pałac Działyńskich w Poznaniu. Fot. PAP/Adam Ciereszko
Przeszło 1 mln zł kosztowała rewitalizacja piwnic Pałacu Działyńskich w Poznaniu. PAN Biblioteka Kórnicka poinformowała w niedzielę, że zakończone właśnie prace przyczyniły się do ochrony jednego z najcenniejszych zabytków stolicy Wielkopolski.
Poznański oddział Biblioteki Kórnickiej mieści się na Starym Rynku. Pałac Działyńskich to historyczna rezydencja miejska z drugiej połowy XVIII wieku. Swą nazwę zawdzięcza rodzinie Działyńskich, która weszła w jego posiadanie w początku wieku XIX.
Rewitalizacja piwnic w Pałacu Działyńskich w Poznaniu z osuszaniem, wykonaniem izolacji podposadzkowej i budową wentylacji była finansowana ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz z dotacji pozabudżetowej Polskiej Akademii Nauk.
Prace obejmowały szeroki zakres robót konserwatorskich, budowlanych, sanitarnych i instalacyjnych, których celem było osuszenie i ustabilizowanie zabytkowej struktury. Wprowadzono nową wentylację mechaniczną, w części pomieszczeń wykonano nową posadzkę, a w części zachowano i wyeksponowano odkrytą zabytkową posadzkę. Odsolono i wzmocniono ceglane mury, przeprowadzono dezynfekcję, wymieniono tynki i usunięto wtórne warstwy ograniczające oddychanie murów.
Całkowity koszt zadania wyniósł ponad 1 mln zł, koszt robót budowlanych sięgnął 960 tys. zł. Wykonawcą była spółka Wezambud. Całość przebiegała pod opieką Miejskiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu.
Pałac wybudowany został na miejscu dwóch średniowiecznych kamienic, w zachodniej pierzei rynku w latach siedemdziesiątych XVIII wieku dla Władysława Gurowskiego i jego żony Anny z Radomickich, primo voto Działyńskiej.
Pałac nawiązywał skalą do otaczającej go zabudowy. Charakter reprezentacyjnej siedziby magnackiej nadawały mu monumentalne pilastry na elewacjach oraz bogata dekoracja rzeźbiarska. W końcu XVIII stulecia uchodził za najpiękniejszą rezydencję w mieście.
W 1808 roku pałac objął Ksawery Działyński, syn Anny z Radomickich i jej pierwszego męża – Augustyna Działyńskiego, wojewody kaliskiego. Od tego czasu pojawiła się nowa nazwa – Pałac Działyńskich. Ostatni z rodu właścicieli, Władysław Zamoyski, siostrzeniec Jana Działyńskiego, dziedzic Pałacu od 1880 roku, w 1924 roku cały majątek, wraz z pałacem, przekazał narodowi, tworząc fundację Zakłady Kórnickie.
Pod zarządem fundacji odnowiono jedynie fasady, zburzono stajnię w ogrodzie, na większe remonty zabrakło środków. Opuszczonym gmachem zainteresowało się Zrzeszenie Związków Artystycznych i Kulturalnych. Wnętrza odnowiono społecznym sumptem. Od 1934 r. w Sali Czerwonej odbywały się Czwartki Literacko-Artystyczne. W styczniu i lutym 1945 roku pałac spłonął. Odbudowa ruszyła w 1953 r.
Obecnie obiekt należy do Biblioteki Kórnickiej PAN, sukcesorki fundacji Zakłady Kórnickie. Zajmują go Biblioteka Kórnicka, Oddział Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu oraz Zakład Badań Narodowościowych PAN.
Właściciel obiektu podkreślił w jego opisie, że pałac był miejscem, gdzie koncentrowały się istotne dla Wielkopolski wydarzenia społeczne, polityczne, kulturalne. Był nie tylko zasłużoną instytucją patriotyczną, lecz także jednym z najładniejszych budynków Poznania. Podobnie jest i dziś, nadal służy miastu, symbolizuje jego wciąż żywe tradycje. (PAP)
rpo/ dki/
