Poznań, 18.12.2019. Uroczysty pochówek prochów Powstańca Wielkopolskiego i współtwórcy harcerstwa płk. Wincentego Wierzejewskiego oraz jego małżonki Winifred Mary Wierzejewskiej z d. Powell, 18 bm., na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan na Wzgórzu św. Wojciecha w Poznaniu. Msza święta odbyła się w Bazylice Św. Józefa w Poznaniu. Fot. PAP/J. Kaczmarczyk
Prochy zmarłego w Wielkiej Brytanii płk. Wincentego Wierzejewskiego oraz jego małżonki uroczyście złożono w środę na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu. Płk. Wierzejewski był Powstańcem Wielkopolskim i współtwórcą wielkopolskiego harcerstwa.
Od 1912 r. Wincenty Wierzejewski współtworzył wielkopolski ruch skautowy. Był pierwszym komendantem Polskiej Organizacji Wojskowej zaboru pruskiego. Walczył w Powstaniu Wielkopolskim, a później pod Lwowem i na kresach Wschodnich. Do 1935 r. służył czynnie w armii. Tworzył struktury Tajnej Organizacji Wojskowej. W czasie II Wojny Światowej brał udział w organizowaniu 1. Brygady Strzelców I Korpusu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. W 1945 r. osiadł w Wielkiej Brytanii, gdzie zmarł w 1972 r.
100 lat temu wybuchło Powstanie Wielkopolskie
Po kilkuletnich staraniach rodziny i Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, w lipcu przewieziono do Polski szczątki płk. Wierzejewskiego i jego małżonki Winifred Mary Wierzejewskiej. W środę urny z prochami małżeństwa pochowano na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu. Ceremonia miała asystę wojskową, uczestniczyły w niej liczne poczty sztandarowe ZHP i ZHR.
Środową ceremonię pogrzebową rozpoczęła msza św. w Bazylice św. Józefa na Wzgórzu św. Wojciecha w Poznaniu. Przewodniczył jej ks. bp Grzegorz Balcerek. W trakcie mszy występujący w imieniu prezydenta RP wojewoda wielkopolski Łukasz Mikołajczyk przekazał decyzję głowy państwa o pośmiertnym odznaczeniu płk. Wierzejewskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
Środową ceremonię pogrzebową rozpoczęła msza św. w Bazylice św. Józefa na Wzgórzu św. Wojciecha w Poznaniu. Przewodniczył jej ks. bp Grzegorz Balcerek. W trakcie mszy występujący w imieniu prezydenta RP wojewoda wielkopolski Łukasz Mikołajczyk przekazał decyzję głowy państwa o pośmiertnym odznaczeniu płk. Wierzejewskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
Wojewoda podkreślił, że „jeszcze niedawno” była prowadzona dyskusja na temat sprowadzenia do Polski prochów Wincentego Wierzejewskiego i jego małżonki. „W takich sytuacjach nie powinniśmy mieć ani grama wątpliwości, ani chwili zawahania. Dyskusja nie powinna dotyczyć tego - czy i gdzie – bo to oczywiste, ale kiedy, czyli jak najszybciej. Taka jest nasza powinność i dług względem pokoleń, które miały odwagę, siłę i zapał walczyć o kraj” – powiedział Mikołajczyk.
Bp Grzegorz Balcerek w homilii obszernie przedstawił życiorys Wincentego Wierzejewskiego. Przypomniał, że w czasie I wojny światowej działał on w konspiracji niepodległościowej, m.in. pomagając dezerterom z armii niemieckiej. „W 1917 r. został aresztowany w trakcie przekraczania granicy szwajcarskiej, dokąd udawał się z wykradzionymi ze sztabu niemieckiego dokumentami wojskowymi. Uciekł jednakże z więzienia i kontynuował działalność konspiracyjną, niepodległościową” – powiedział biskup.
105 lat temu wybuchła I wojna światowa
Podkreślił działalność Wierzejewskiego jako współtwórcy wielkopolskiego harcerstwa, które określił jako bardziej pragmatyczne niż w innych zaborach. „Wynikało to również z tego, że skautami poznańskimi zostawała młodzież rzemieślnicza i robotnicza. Bardziej dojrzała i doświadczona życiowo” – zaznaczył Balcerek. Z harcerstwa wywodziło się wielu późniejszych Powstańców Wielkopolskich. „W okresie powojennym rola Wincentego Wierzejewskiego w tworzeniu ruchu harcerskiego i w Powstaniu Wielkopolskim była przez wadze (komunistyczne) marginalizowana” – dodał biskup.
Marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak podkreślił, że faktami z życiorysu powstańca „obdzielić można by zapewne kilka osób”. „Dzisiejszy pochówek prochów Wincentego Wierzejewskiego i jego żony w Poznaniu, na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan, jest symbolicznym powrotem do miejsca, w którym zaczęło się to barwne, pełne pięknych kart życie” – powiedział Woźniak. "Byliśmy mu to winni w imię pamięci i wdzięczności za życie oddane idei wolności i niepodległości kraju" - dodał.
Marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak podkreślił, że faktami z życiorysu powstańca „obdzielić można by zapewne kilka osób”. „Dzisiejszy pochówek prochów Wincentego Wierzejewskiego i jego żony w Poznaniu, na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan, jest symbolicznym powrotem do miejsca, w którym zaczęło się to barwne, pełne pięknych kart życie” – powiedział Woźniak. "Byliśmy mu to winni w imię pamięci i wdzięczności za życie oddane idei wolności i niepodległości kraju" - dodał.
Zastępca Prezydenta Poznania Jędrzej Solarski zwrócił uwagę na to, że oprócz angażowania się w ruch skautowy, działalność konspiracyjną i wojskową, Wierzejewski był także utalentowanym malarzem i rzeźbiarzem. „Życie pułkownika Wierzejewskiego stanowi gotowy scenariusz filmowy. Skupia jak w soczewce wszystkie wyzwania, dylematy i dramaty tamtego pokolenia” – podkreślił.
Inicjatorem sprowadzenia do Polski prochów Wincentego Wierzejewskiego i jego małżonki było Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, a w szczególności Wawrzyniec Wierzejewski, stryjeczny wnuk powstańca. W czasie środowej ceremonii prezes zarządu głównego Towarzystwa Tadeusz Musiał podziękował wszystkim instytucjom, które pomogły w realizacji tej inicjatywy.(PAP)
Autor: Szymon Kiepel
szk/ wj/
