Polacy z Zaolzia w 100. rocznicę odzyskania niepodległości pobiegli w niedzielę w Polonijnym Biegu Niepodległości. W czeskocieszyńskim Parku Sikory pokonali trasę długości 1918 m. W rozpoczęciu zawodów uczestniczyła ambasador RP w Czechach Barbara Ćwioro.
"To święto jest ważne dla wszystkich Polaków na całym świecie. To setna rocznica odzyskania niepodległości. (…) Ten najważniejszy dzień spędzam z Polakami właśnie tu, na Zaolziu” – powiedziała w rozmowie z PAP ambasador.
W Biegu uczestniczyło kilkudziesięciu zawodników w czterech kategoriach. „To wydarzenie ma bardzo symboliczny charakter. Cieszymy się, że możemy się przyłączyć do tego Biegu, który odbywa się w różnych miejscach na świecie. Nam to po prostu wypada. Polacy w Czechach wygrywają wszystkie Igrzyska Polonijne” – powiedział organizator wydarzenia Henryk Cieślar, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Sportowego „Beskid Śląski”, organizacji Polaków w Czechach.
Zdaniem Tomasza Wolffa, szefa „Głosu”, gazety Polaków w Czechach, Zaolziacy są aktywni na wielu frontach. „Udział w Biegu to przede wszystkim podkreślenie więzi z Polską” – powiedział.
Wśród startujących był Szymon Kulka z Jabłonkowa na Zaolziu, który najszybciej pokonał dystans młodzieżowy. Na mecie przyznał, że liczył na zwycięstwo. „Do pokonania miałem 959 m. Na co dzień trenuję piłkę nożną. Początkowo biegło mi się dobrze, ale później było coraz ciężej. (…) Cieszę się, że wziąłem udział w biegu. To dużo lepsze niż siedzieć w domu” – powiedział nastolatek.
Zawody przyciągnęły także Polaków z Cieszyna. „Lubimy biegać i świętujemy rocznicę niepodległości. Świętowanie na sportowo to doskonały pomysł. Pogoda dopisała. Radosny 11 listopada” – powiedział Piotr z Cieszyna, który pobiegł z synem Kamilem i córką Gabrysią.
„Jesteśmy Polakami, którzy mieszkają na Zaolziu i tu świętujemy razem z wami odzyskanie niepodległości. Moja mama urodziła się w Polsce, ojciec był Czechem, ale my się czujemy Polakami; dzieci chodzą do polskiej szkoły” – powiedziała Renata Lacko, która uczestniczyła w zawodach z synem Markiem.
Polonijny Bieg Niepodległości 2018 jest wydarzeniem, które zainicjowało stowarzyszenie Wspólnota Polska. Jego celem jest umacnianie więzi z ojczyzną Polonii i Polaków mieszkających poza granicami kraju oraz popularyzowanie sportu. Ideę podjęło wiele ośrodków polskich i polonijnych na świecie, w tym na Zaolziu.
W Czeskim Cieszynie Bieg odbył się w Parku Sikory, gdzie w 1914 r. sformował się Legion Śląski. Ok. 600 ochotników ze Śląska Cieszyńskiego wymaszerowało z tego miejsca 21 września 1914 r. do Mszany Dolnej, gdzie tworzyła się II Brygada Legionów Polskich.
Ambasador Barbara Ćwioro w niedzielę popołudniu złoży kwiaty na cmentarzu w Stonawie. Spoczywają tam m.in. polscy żołnierze z 12. wadowickiego pułku piechoty. 23 stycznia 1919 r., gdy ważyły się losy przynależności państwowej Śląska Cieszyńskiego, wojska czechosłowackie pogwałciły tymczasowe rozgraniczenie, dążąc do zbrojnego opanowania całego regionu. W końcu stycznia toczyły się zaciekłe walki pod Skoczowem. W Stonawie żołnierze czechosłowaccy popełnili zbrodnię wojenną - zamordowali polskich jeńców. „Staramy się pamiętać także o trudnych momentach. To czas na refleksję” – powiedziała.
Ambasador odwiedzi także Dom Polski w Cierlicku i spotka się władzami tamtejszego koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego, największej organizacji naszych rodaków mieszkających w Czechach. Złoży kwiaty pod pomnikiem Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury na Żwirkowisku. Stoi on w pobliżu miejsca, gdzie ci wybitni lotnicy zginęli w katastrofie 11 września 1932 r.
Miejsce tragedii na stokach wzgórza Kościelec nazwano Żwirkowiskiem. Zostało upamiętnione przez miejscowych Polaków, którzy nadal się nim opiekują.
Wieczorem przedstawicielka RP w Czechach obejrzy spektakl „Fantazja Polska" w wykonaniu artystów sceny polskiej Teatru w Czeskim Cieszynie. Sztuka Macieja Wojtyszki w reżyserii Bogdana Kokotka dzieje się podczas I wojny światowej, kiedy Ignacy Paderewski odbył słynne tournee z koncertami w Stanach Zjednoczonych.
„W tej sztuce Paderewski-artysta nie jest postacią pierwszoplanową, bowiem ważniejszy jest Paderewski-polityk i jego starania mające na celu uzyskanie poparcia prezydenta Wilsona dla sprawy niepodległości Polski” – przybliżył spektakl impresariat sceny.
Na Zaolziu żyje – według spisu z 2011 r. - ok. 30 tys. Polaków. Urodzili się tutaj m.in. pisarz Gustaw Morcinek, rzeźbiarz Jan Raszka, założyciel zespołu pieśni i tańca "Śląsk" Stanisław Hadyna, muzyk jazzowy i kompozytor Adam Makowicz, były premier i były przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek, a także piosenkarki Halina Mlynkova i Ewa Farna.
Czesi świętowali rocznicę odzyskania niepodległości 28 października. Tego dnia 100 lat temu do Genewy przybyła czesko-słowacka delegacja na czele z Karelem Kramarzem, który został pierwszym w historii premierem Czechosłowacjil oraz Edwardem Beneszem, późniejszym prezydentem kraju. Tego samego dnia w Pradze Czechosłowacka Rada Narodowa ogłosiła deklarację niepodległości. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ jo/
