Życie polityczne, kulturalne i artystyczne polskiej wojennej i powojennej emigracji w Londynie zostało przedstawione na wystawie "Londyn - stolica Polski. Emigracja polska 1940-1990" Muzeum Historii Polski w Warszawie.
"Ta wystawa jest poświęcona polskiej emigracji do Wielkiej Brytanii w latach 1940-1990, ważnemu epizodowi w naszej historii. Londyn był nie tylko siedzibą rządu i prezydenta na uchodźstwie, ale również dużej grupy polskich emigrantów. Mieszkało tam ponad kilkadziesiąt tysięcy osób, w całej Anglii znalazło się ok. 200 tys. Polaków. Zajmowali się oni działalnością polityczną, ale przede wszystkim musieli zorganizować sobie tam życie. Na wystawie pokazujemy więc zwykłą codzienną egzystencję oraz życie polityczne, kulturalne czy artystyczne polskiej emigracji" - mówił podczas otwarcia wystawy dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro.
Jak zaznaczył, na wystawie można zobaczyć ważne emigracyjne postacie i przyjrzeć się jak funkcjonowało "specyficzne środowisko, jakim była polska emigracja niepodległościowa". "Londyn jest dla nas ważnym punktem odniesienia jako takie twórcze środowisko. Pomimo że byli oddzieleni od kraju potrafili się zorganizować i efektywnie działać tworząc ośrodki kultury, własny system edukacji. To bardzo ciekawe jako przykład takiej samoorganizacji Polaków w trudnej sytuacji, w której stawali przed różnymi dylematami. Do dzisiaj jest to ważne środowisko polonijne i poprzez tę wystawę chcemy pokazać, że ten polski Londyn ma też swoją historię" - podkreślił Kostro.
Wystawa "Londyn - stolica Polski. Emigracja polska 1940-1990" jest prezentowana w stołecznej Bibliotece Uniwersyteckiej. W jej otwarciu uczestniczyli m.in. Maciej Klimczak, minister w Kancelarii Prezydenta, który objął wystawę honorowym patronatem, córka gen. Andersa Anna Maria Anders i scenograf Allan Starski. Ekspozycja została zaaranżowana w formie swoistego spaceru po polskim Londynie, a jej scenografia nawiązuje do siatki tamtejszych ulic.
"Ta wystawa jest poświęcona polskiej emigracji do Wielkiej Brytanii w latach 1940-1990, ważnemu epizodowi w naszej historii. Londyn był nie tylko siedzibą rządu i prezydenta na uchodźstwie, ale również dużej grupy polskich emigrantów. Mieszkało tam ponad kilkadziesiąt tysięcy osób, w całej Anglii znalazło się ok. 200 tys. Polaków (...)" - mówił podczas otwarcia wystawy dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro.
"Zapraszamy do odwiedzenia najważniejszych miejsc miasta związanych z życiem kulturalnym, politycznym i społecznym. Jako podstawę źródłową wykorzystujemy nagrania historii mówionej, w których świadkowie tej emigracyjnej epopei opowiadają o swoich doświadczeniach. Wykorzystujemy także eksponaty materialne m.in. obrazy wybitnego polskiego malarza Marka Żuławskiego czy wyposażenie gabinetu redaktora naczelnego emigracyjnych +Wiadomości+" - opowiadał PAP kurator ekspozycji Krzysztof Niewiadomski.
Jak zaznaczył, ważny dla ekspozycji jest także motyw kartonu, jako przedmiotu służącego do pakowania i przewożenia rzeczy. "Stanowi on taką metaforę emigracyjnego życia na walizkach, tymczasowości pobytu poza krajem. Ale także symbol stałej łączności emigracji z ojczyzną, do której często wysyłano paczki" - dodał kurator.
W przestrzeni wystawy można również zobaczyć segmenty symbolicznie rekonstruujące miejsca Londynu łączące się z różnymi sferami działalności Polaków. Działalność polityczną symbolizuje rekonstrukcja gabinetu prezydenta na uchodźstwie. Sferę wydawniczą - gabinet Mieczysława Grydzewskiego, redaktora naczelnego "Wiadomości" z oryginalnymi meblami. Jest także przestrzeń pt. "Ognisko polskie" opowiadająca o towarzyskim życiu emigracji oraz o teatrze, estradzie i kabarecie.
Ekspozycja jest też opowieścią o ludziach. Prezentuje elitę emigracyjną na przykładzie sześciu postaci. To gen. Władysław Anders, jego żona artystka Irena Anders, poeta i reżyser Marian Hemar, redaktor "Wiadomości" Mieczysław Grydzewski, malarz Marek Żuławski i gen. Stanisław Sosabowski. "Losy tego ostatniego, po wojnie przez wiele lat magazyniera w fabryce, są swoistą ilustracją trudnej sytuacji ekonomicznej części emigracji. Były to gorzkie doświadczenia wysokich oficerów, którzy po wojnie musieli pracować fizycznie" - mówił kurator.
Wśród prezentowanych na wystawie eksponatów jest m.in. maszyna, na której drukowano polskie książki czy tłoki pieczętne Rządu na Uchodźstwie. Ekspozycję uzupełniają wybrane plansze z wystawy z 1944 r. wyprodukowanej przez Rząd na Uchodźstwie opowiadające o służbie kobiet w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, a także reprodukcje plakatów i afiszów dokumentujących życie społeczne i teatralne oraz reprodukcje dokumentów archiwalnych z archiwum Instytutu Sikorskiego w Londynie.
Wystawa będzie czynna do 30 listopada. Jej patronami medialnymi są Polska Agencja Prasowa i portal historyczny www.dzieje.pl. (PAP)
akn/ abe/