W 225. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja prezydent Andrzej Duda apelował o zapatrzenie się w jej twórców, w ich odwagę i zrozumienie dla istoty spraw państwowych. Ocenił też, że należy się pochylić nad konstytucją z 1997 r., dokonać wnikliwej jej oceny i przygotować rozwiązania.
Prezydent w święto 3 maja wręczył też Ordery Orła Białego. Otrzymali je: jedna z najwybitniejszych w historii lekkoatletek Irena Szewińska, kompozytor Michał Lorenc, prezes Polskiej Akademii Nauk Michał Kleiber, lekarka i działaczka na rzecz rodziny i życia nienarodzonych Wanda Półtawska, opozycjonistka z czasów PRL Zofia Romaszewska i oraz dziennikarz i publicysta Bronisław Wildstein.
Dziękuję za całe wasze dotychczasowe życie, wybitne z punktu widzenia Polski - mówił do odznaczonych Andrzej Duda. Wildstein w imieniu uhonorowanych podkreślił: "Jest coś, co łączy różne nasze działania. To jest świadomość, perspektywa tego, że nasze indywidualne przedsięwzięcia, poczynania odnajdują się w horyzoncie czegoś, co nazywamy dobrem wspólnym" - powiedział.
Podczas obchodów święta na pl. Zamkowym w Warszawie prezydent podkreślił, że obecnie "znowu wraca dyskusja na temat polskiej konstytucji, tej z 1997 roku i na temat potrzeb, jakie w związku z tym ma Polska". "Ja mówię - +tak+, jako prezydent mówię +tak+: należy się pochylić nad tą konstytucją, dokonać wnikliwej jej oceny i przygotować rozwiązania" - mówił.
"Ale przygotować je nie tylko w gabinetach, przygotować je także w debacie z suwerenem, jakim jest polskie społeczeństwo reprezentowane także poprzez wiele organizacji, związków zawodowych, organizacji pozarządowych, posłów, senatorów" - dodał. Podkreślił, że konstytucja powinna zostać przedyskutowana, a każdy jej punkt omówiony, "tak, żeby naród ostatecznie przyjętą przez Zgromadzenie Narodowe konstytucję mógł spokojnie zatwierdzić, w przekonaniu każdego obywatela, że rozumie jej postanowienia i wie dokładnie, co one dla niego oznaczają".
Według prezydenta w nowej konstytucji muszą być wzmocnione zapisy dotyczące świadczeń emerytalnych, zapewnione podstawowe prawa pracowników, a dotknięci niepełnosprawnością powinni mieć gwarancje godnego życia. "Oczekiwania społeczne to oczekiwanie spokojnego życia, to oczekiwanie bezpieczeństwa, także tego bezpieczeństwa socjalnego" - dodał.
Zdaniem prezydenta konstytucja z 1997 r. to konstytucja czasu przejściowego, w której "nie wszystko udało się na pewno dobrze uregulować". "Powinniśmy to naprawić po spokojnej debacie, po rozpatrzeniu wszystkiego, co przez te 20 lat miało miejsce, po rozpatrzeniu tego, co to znaczy silne państwo, silne siłą swoich obywateli, silne ich poczuciem bezpieczeństwa i gwarantujące im to bezpieczeństwo" - powiedział Duda.
Podkreślał, że konstytucję 3 maja przyjęto dzięki porozumieniu zdecydowanej większości, zrozumieniu trudnej sytuacji oraz woli ratowania Polski, nawet przy wyrzeczeniu się własnej wygody czy przywilejów. "Zapatrzmy się w Konstytucję 3 Maja, zapatrzmy się w jej twórców, zapatrzmy się w ich odwagę i zrozumienie dla istoty spraw państwowych i dla sytuacji, w jakiej wtedy była Polska. Niech będą oni dla nas wzorem uczciwego i rzetelnego prowadzenia spraw publicznych" - mówił Duda.
W uroczystościach na pl. Zamkowym uczestniczyła para prezydencka, premier, członkowie rządu, parlamentarzyści. Odegrano hymn narodowy, podniesiono flagę na maszt i oddano salut narodowy - 21 salw.
We wtorek wieczorem prezydent Andrzej Duda wziął udział w koncercie pieśni patriotycznych "Vivat 3 Maj" zorganizowanym na Placu Teatralnym w Warszawie.
Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński podczas otwarcia wernisażu prezentującego oryginalny rękopis konstytucji podkreślił, że Konstytucja 3 Maja była ustawą wyrażającą mądrość polskiej wspólnoty narodowej.
Kard. Kazimierz Nycz w homilii wygłoszonej podczas mszy św. w warszawskiej archikatedrze św. Jana Chrzciciela w intencji ojczyzny powiedział, że Konstytucja 3 Maja była ważnym testamentem Pierwszej Rzeczypospolitej; mimo upadku Polski pomagała przetrwać aktywnie 123 lata rozbiorów i była dla potomnych punktem odniesienia w staraniach o wolną Polskę - dodał.
Podczas jasnogórskich uroczystości ku czci Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski abp Stanisław Gądecki mówił, że autentyczny patriotyzm nie zna nienawiści do nikogo. Nawiązując do ewentualnych prac nad nową konstytucją zaznaczył, że "sprawdzianem każdego programu prawnego jest to, na ile człowiek staje się przez niego lepszy". W trakcie mszy odnowiono milenijny Akt oddania Polski w macierzyńską niewolę miłości Maryi.
Mądra polityka bierze pod uwagę głosy wszystkich środowisk i społeczności, również głosy krytyczne; potrzeba nam w życiu politycznym większego spokoju, większego szacunku wobec siebie - mówił kard. Stanisław Dziwisz w homilii wygłoszonej na Wawelu.
Msze w intencji ojczyzny, apele pamięci, salwy honorowe, barwne parady z udziałem szwadronów kawalerii, orkiestr czy grup rekonstrukcji historycznej - tak w całym kraju obchodzono święto 3 Maja.(PAP)
sta/ gł/ par/