Mam nadzieję, że z nowym prezydentem Litwy Gitanasem Nausedą zbudujemy taką relację, jaka wywiązała się pomiędzy prezydentami Lechem Kaczyńskim a Valdasem Adamkusem; to była przyjaźń – podkreślił prezydent Andrzej Duda. Obaj przywódcy chcą wznowić działalność Komitetu Konsultacyjnego Prezydentów.
Gitanas Nauseda, zaprzysiężony w ostatni piątek na prezydenta Republiki Litewskiej, złożył we wtorek wraz z małżonką Dianą Nausediene oficjalną wizytę w Warszawie. To pierwsza zagraniczna podróż nowej pary prezydenckiej Litwy.
Andrzej Duda - na wspólnej konferencji prasowej z litewskim prezydentem - pogratulował mu "wspaniałego zwycięstwa wyborczego" i objęcia urzędu. Podziękował też za to, że Nauseda "pierwsze kroki" w ramach współpracy międzynarodowej i polityki zagranicznej skierował do Polski. "To jest rzeczywiście dla nas wielki znak jeżeli chodzi o budowaniu relacji sąsiedzkich, relacji polsko-litewskich" - podkreślił Duda.
Wyraził też nadzieję, że razem z Nausedą uda im się zbudować taką relację, jaka wywiązała się pomiędzy prezydentem Lechem Kaczyńskim a prezydentem Valdasem Adamkusem. "To była przyjaźń, to była rzeczywiście współpraca międzysąsiedzka, nacechowana wzajemnym szacunkiem, ale przede wszystkim wielką, wzajemną sympatią. Mam nadzieję, że z panem prezydentem taką relację zbudujemy" - mówił Duda. Poinformował też, że zaprosił prezydenta Litwy na obchody 80. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej, co - jak zaznaczył - spotkało się z jego "pozytywną odpowiedzią".
Duda podziękował również Polakom, którzy są obywatelami Litwy, za to, że "w ogromnej większości" zagłosowali na Nausedę. "Dziękuję im za to" - oświadczył prezydent. Według niego jest to również ważne w kontekście sytuacji i praw naszych rodaków mieszkających na Litwie. "Wierzę, że również w tym zakresie będziemy z panem prezydentem dobrze współpracowali" - zaznaczył Duda.
Prezydent Gitanas Nauseda podkreślił, że w drugiej turze wyborów prezydenckich największe poparcie otrzymał w regionach Litwy licznie zamieszkiwanych przez ludność polską.
Także prezydent Litwy podkreślił, że w drugiej turze wyborów prezydenckich największe poparcie otrzymał w regionach Litwy licznie zamieszkiwanych przez ludność polską. "Zawsze mówiłem, że mniejszości narodowe na Litwie to nie jest nasz problem, to jest nasze bogactwo" - dodał Nauseda.
W jego ocenie ostatnio w relacjach polsko-litewskich "była pewna stagnacja". "Rozmawialiśmy przede wszystkim o wznowieniu działalności Komitetu Konsultacyjnego Prezydentów, który działał pomyślnie do 2009 r., na którym doradcy prezydentów omawiali wszystkie aktualne kwestie. Ja proponowałbym ożywić znowu ten format i nawet we wrześniu można byłoby dokonać inwentaryzacji stanu obecnych stosunków i ruszyć do przodu" - zadeklarował Nauseda.
Zdaniem Dudy propozycja powrotu do prac komitetu to dobra zapowiedź na przyszłość. "Co się uda zrealizować i co będzie mogło zostać przyjęte to przyszłość pokaże" - dodał.
Prezydent Litwy przekazał, że jedną z omówionych z Andrzejem Dudą kwestii były problemy oświaty dotyczące mniejszości polskiej na Litwie. Jak podkreślił, sam w tej sprawie podjął już pewne działania. "Kilka dni temu spotkałem się z przedstawicielami oświaty na Wileńszczyźnie. Wiele problemów jest do rozstrzygnięcia" - powiedział. Jak zaznaczył, nie zostały one rozwiązane, być może ze względu na to, że brakowało woli politycznej. "Myślę, że do tej kwestii trzeba wrócić" - dodał Nauseda.
Nauseda wysunął pomysł spotkania litewskiego ministra edukacji z jego polskim odpowiednikiem. "Doskonałym pomysłem byłoby, żeby nasi ministrowie oświaty spotkali się i bezpośrednio omówili te kwestie, a nie kontaktowali się za pomocą listów" - zaznaczył.
Prezydent Litwy odniósł się także do kwestii pisowni polskich nazwisk w litewskich dokumentach. "Sytuacja nie jest prosta, ponieważ w Sejmie obecne są trzy stanowiska w tej kwestii, nie ma jakiegoś porozumienia. Żaden prezydent żadnego demokratycznego państwa nie może zmuszać Sejmu do głosowania w ten, czy inny sposób. Ja myślę, że już sam fakt, że poszukuje się rozwiązania i że prowadzone są głosowania to skłania do pozytywnego myślenia" - ocenił Nauseda.
Kwestia umieszczania polskich nazw miejscowości na tablicach informacyjnych na obszarach zamieszkania ludności polskiej została już rozstrzygnięta.
Jednocześnie wskazał, że kwestia umieszczania polskich nazw miejscowości na tablicach informacyjnych na obszarach zamieszkania ludności polskiej została już rozstrzygnięta. "Na posesjach prywatnych zezwolone jest umieszczanie tych tablic w rejonach, gdzie mieszka mniejszość polska" - podkreślił.
Duda poinformował, że podczas rozmów z prezydentem Litwy zostały poruszone także tematy bezpieczeństwa w regionie, współpracy wojskowej i NATO. "Bezpieczeństwo Litwy jest dla nas niezwykle istotne" - zapewnił prezydent. Innym tematami rozmów była sytuacji na Ukrainie i Białorusi, a także współpraca w ramach Unii Europejskiej.
Prezydenci rozmawiali ponadto na temat współpracy w ramach państw Trójmorza i rozwoju infrastruktury pomiędzy Polską a Litwą. Duda wymienił inwestycje transportowe: kolejową Rail Baltica oraz drogowe Via Carpatia i Via Baltica. Przyznał, że rozmawiał też o trwającej już budowie interkonektora gazowego pomiędzy Polską a Litwą.
W kwestii bezpieczeństwa energetycznego prezydenci poruszyli nie tylko temat przesyła gazu pomiędzy dwoma państwami, ale także energii elektrycznej. "Całe spektrum tematów, które są dla nas ważne poruszyliśmy i cieszę się, że w zasadzie nie ma tematów, w których byłyby pomiędzy nami jakieś rozbieżności" - podkreślił Duda. "Jestem przekonany, że we wszystkich tych formatach będziemy dobrze współpracowali, że będziemy te relacje rozwijali" - dodał.
Prezydent Litwy wyraził też satysfakcję, że przy rozstrzyganiu kwestii m.in. połączeń energetycznych nie ma między Polską i Litwą żadnych nieporozumień. "Znajdujemy porozumienie praktycznie w każdej kwestii. Takie potwierdzenia otrzymuję od fachowców, którzy współpracują ze stroną polską" - podkreślił Nauseda.
Jak zaznaczył, Polska jest bardzo ważnym partnerem Litwy, jeśli chodzi o eksport. "Są przykłady pomyślnych inwestycji zarówno polskich na Litwie, jak i litewskich w Polsce" - mówił.
Nauseda poinformował, że zaprosił prezydenta Dudę do złożenia wizyty na Litwie pod koniec października lub na początku listopada i wzięcia udziału w ceremonii ponownego pochówku szczątków dowódców i uczestników powstania styczniowego na cmentarzu na Rossie w Wilnie.(PAP)
autorka: Aleksandra Rebelińska
reb/ par/