Sejmowa Komisja Kultury i Środków Przekazu poparła w czwartek projekt uchwały upamiętniającej naczelnego dowódcę wojsk Księstwa Warszawskiego, marszałka Francji księcia Józefa Poniatowskiego. 19 października przypada 200. rocznica jego śmierci. Projekt uchwały przygotowali posłowie PiS.
"Książę Józef Poniatowski od 1789 r. służył wiernie Rzeczypospolitej. Dowodził wojskami koronnymi w wojnie przeciw Rosji w obronie Konstytucji Trzeciego Maja. Brał udział w powstaniu kościuszkowskim. Jako naczelny wódz wojsk Księstwa Warszawskiego osobistym męstwem i umiejętnym dowodzeniem doprowadził do jego powiększenia. Dowodził wojskami polskimi podczas wyprawy Napoleona na Moskwę. Pozostał wierny cesarzowi także w następnych kampaniach, zabiegając konsekwentnie o sprawę polską. 19 października 1813 r. osłaniając odwrót armii Napoleona zginął w +Bitwie Narodów+ pod Lipskiem" - przypomniano w projekcie uchwały.
Podkreślono w nim, że książę Józef Poniatowski, służąc Ojczyźnie, stał się symbolem poświęcenia i wierności, a jako marszałek Francji jest również ważną postacią w wielusetletniej historii związków i przyjaźni Polski z Francją.
Posłowie przypomnieli także, że w tym roku przypada nie tylko 200. rocznica śmierci wybitnego żołnierza i dowódcy, ale także 250. rocznica jego urodzin.
Książę Józef Poniatowski, zwycięski wódz w bitwie pod Zieleńcami, naczelny dowódca wojsk Księstwa Warszawskiego, marszałek Francji urodził się 7 maja 1763 roku w Wiedniu.
Był zwolennikiem konstytucji 3 maja. Podczas wojny polsko-rosyjskiej w 1792 roku dowodził wojskami koronnymi. Zwycięstwo pod Zieleńcami, jakie odniósł, stało się impulsem dla Stanisława Augusta do ustanowienia orderu Virtuti Militari. Józef Poniatowski i Tadeusz Kościuszko byli pierwszymi odznaczonymi. Po przystąpieniu króla do konfederacji targowickiej Józef Poniatowski złożył dymisję i odszedł z wojska. Walczył w powstaniu kościuszkowskim, m.in. jako dowódca jednego z odcinków obrony Warszawy.
Po utworzeniu Księstwa Warszawskiego w 1807 roku książę Józef Poniatowski został ministrem wojny i organizował wojsko polskie. W 1809 r. dowodził wojskami Księstwa Warszawskiego w wojnie z Austrią. Wziął udział w bitwie pod Raszynem. Podobnie jak podczas wojny polsko-rosyjskiej dawał dowody osobistego męstwa na polu bitwy. Był bardzo popularny wśród żołnierzy. W kampanii 1812 roku, podczas wyprawy Napoleona na Moskwę dowodził V Korpusem Wielkiej Armii, składającym się z wojsk Księstwa Warszawskiego, walczącym m.in. pod Smoleńskiem i Borodino.
W 1813 roku odbudowywał armię Księstwa Warszawskiego. Odrzucił propozycje porzucenia Napoleona. Objął dowództwo VIII Korpusu Wielkiej Armii. Na dzień przed bitwą pod Lipskiem cesarz Napoleon mianował Poniatowskiego marszałkiem Francji. Wśród uhonorowanych tym tytułem był jedynym cudzoziemcem. Jego nazwisko znajduje się na Łuku Triumfalnym w Paryżu.
Józef Poniatowski kilkakrotnie ranny, w tym także najprawdopodobniej omyłkowo postrzelony przez Francuzów, zginął 19 października 1813 roku w trakcie bitwy pod Lipskiem, podczas przeprawy przez Elsterę. W 1817 roku Poniatowski został pochowany - jako pierwszy, który nie był monarchą - wśród królów, w podziemiach katedry na Wawelu. (PAP)
dsr/ agz/ ls/
