Uroczysta msza w byłym niemieckim obozie Auschwitz będzie kulminacją uroczystości 74. rocznicy pierwszej deportacji polskich więźniów, które odbędą się 14 czerwca w Oświęcimiu - podało we wtorek Chrześcijańskie Stowarzyszenie Rodzin Oświęcimskich.
Prezes stowarzyszenia Grzegorz Rosengarten poinformował PAP, że mszę w intencji ofiar obozu odprawi ordynariusz diecezji bielsko-żywieckiej biskup Roman Pindel.
W uroczystościach wezmą udział byli więźniowie Auschwitz. Jak powiedział Rosengarten organizatorzy liczą, że obecni będą deportowani w pierwszym transporcie. „Staramy się, by przyjechali Józef Stós, Kazimierz Zając, Józef Bogusz, Józef Paczyński, Stanisław Szpunar i Kazimierz Albin” – powiedział.
Uczestnicy uroczystości złożą kwiaty i zapalą znicze przed Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku 11. Z tego tragicznego miejsca, gdzie Niemcy rozstrzelali wiele tysięcy osób, głównie Polaków, apel o pamięć wygłosi jeden z byłych więźniów.
Kwiaty złożą także pod tablicą pamiątkową na budynku tak zwanego Monopolu Tytoniowego, która upamiętnia pierwszą deportację. W jego podziemiach 14 czerwca 1940 roku Niemcy umieścili pierwszych więźniów.
Jak poinformował Rosengarten, komunikat przypominający o pierwszym transporcie polskich więźniów do obozu Auschwitz 14 czerwca usłyszą podróżni na dworcach kolejowych. To wspólna akcja Stowarzyszenia, które jest organizatorem głównych uroczystości rocznicowych, ze spółką PKP Polskimi Liniami Kolejowymi.
14 czerwca 1940 roku do KL Auschwitz z więzienia w Tarnowie dotarł pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych, skierowanych tu przez dowódcę policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Krakowie. Wśród deportowanych byli żołnierze kampanii wrześniowej, którzy usiłowali przedrzeć się na Węgry, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także kilku polskich Żydów.
Spośród 728 więźniów z pierwszego transportu wojnę przeżyło 239. Pozostali zginęli w obozie lub też ich dalszy los nie jest znany. Obecnie żyje około 10. W Auschwitz Niemcy uwięzili około 150 tysięcy Polaków. Około 75 tysięcy zginęło w obozie, a wielu kolejnych po przeniesieniu do innych obozów.
W pierwszym okresie istnienia obozu przebywali w nim głównie polscy więźniowie, dla których go założono. Począwszy od połowy 1942 roku, z powodu coraz liczniejszych transportów Żydów z okupowanej Europy, liczba więźniów Polaków i Żydów zrównała się. Potem liczba więźniów żydowskich zaczęła rosnąć. W drugiej połowie 1942 roku stanowili już około połowy ogólnego stanu więźniów, a od 1943 roku - większość.
Obóz Auschwitz został wyzwolony 27 stycznia 1945 roku przez Armię Czerwoną. W KL Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.
Chrześcijańskie Stowarzyszenie Rodzin Oświęcimskich skupia byłych więźniów, w tym wielu spośród deportowanych pierwszym transportem, rodziny więźniów Auschwitz oraz ludzi zainteresowanych problematyką obozu.(PAP)
szf/ agz/ mow/
