Rozstrzygnięto konkurs o Nagrodę KLIO

Nagroda Historyczna KLIO jest przyznawana od 1995 r. autorom książek i ich wydawcom za szczególny wkład w popularyzację historii. Oceniana jest nie tylko wartość poznawcza książek, ale także m.in. ich szata graficzna. Wydawnictwa są również nagradzane za publikację interesujących serii i cykli tematycznych.

„Książka historyczna wolna od wszelkich manipulacji jest jednym z zasadniczych narzędzi utrwalania świadomości narodowej, szukania wiedzy o nas samych, o naszej kulturze i tradycjach. Pozwala ona nam również spojrzeć w przyszłość” – tłumaczył podczas czwartkowej uroczystości Zbigniew Czerwiński, prezes Porozumienia Wydawców Książek Historycznych.

„Książka historyczna wolna od wszelkich manipulacji jest jednym z zasadniczych narzędzi utrwalania świadomości narodowej, szukania wiedzy o nas samych, o naszej kulturze i tradycjach. Pozwala ona nam również spojrzeć w przyszłość” – tłumaczył podczas czwartkowej uroczystości Zbigniew Czerwiński, prezes Porozumienia Wydawców Książek Historycznych.

Zgodził się z nim przewodniczący konkursowego jury prof. Tomasz Szarota, który - nawiązując do traktatu „O dobrej robocie” Tadeusza Kotarbińskiego - mówił, że od kilkunastu lat czołowi polscy historycy dokonując wyboru najlepszych książek historycznych i decydując o przyznaniu prestiżowych nagród KLIO, wykonują pożyteczną pracę. „Poprzez nasze werdykty kształtujemy świadomość historyczną polskiego społeczeństwa" – mówił juror. Oceniając nagrodzone książki podkreślił, że są to pasjonujące, rzetelnie napisane publikacje. „Autorzy nagrodzonych książek, naszym zdaniem, wykonali właśnie +dobrą robotę+” – podsumował Szarota.

Za najlepszą publikację w kategorii autorskiej uznano książkę Stanisława Jaczyńskiego „Ocaleni od zagłady. Losy oficerów polskich ocalałych z masakry katyńskiej” (Bellona), opowiadającą o oficerach Wojska Polskiego – jeńcach wojennych, którym udało się uniknąć tragicznego losu Polaków zamordowanych w Katyniu i doczekać amnestii po zawarciu układu Sikorski-Majski w 1941 r.

Drugą nagrodę zdobyła książka "Kalkulować...Polacy na szczytach c.k. monarchii" (Zysk i s-ka) Waldemara Łazugi, a trzecią - "Sonderlaboratorium SS. Zamojszczyzna - +pierwszy obszar osiedleńczy w Generalnym Gubernatorstwie+ 1942-1943" (IPN) Agnieszki Jaczyńskiej.

W kategorii monografii naukowych zwyciężyła publikacja Marty Cobel-Tokarskiej „Bezludna wyspa, nora, grób. Wojenne kryjówki Żydów w okupowanej Polsce” (IPN). Autorka opisała miejsca, w których podczas II wojny światowej ukrywali się Żydzi, skupiając się m.in. na przybliżeniu warunków życia i psychologicznych postaw osób postawionych w obliczu dramatycznej walki o przetrwanie.

Książka Cobel-Tokarskiej wyprzedziła publikacje "O Piłsudskim, Dmowskim i zamachu majowym. Dyplomacja sowiecka wobec Polski w okresie kryzysu politycznego 1925-1926" (Wydawnictwo Literackie) Mariusza Wołosa (nagroda II stopnia) oraz "Kłopotliwa panna +S+. Postawy polityczne Zachodu wobec +Solidarności+ na tle stosunków z PRL (1980-1989)" (IPN) Patryka Pleskota (nagroda III stopnia).

Za najlepszą publikację w kategorii autorskiej uznano książkę Stanisława Jaczyńskiego „Ocaleni od zagłady. Losy oficerów polskich ocalałych z masakry katyńskiej” (Bellona), opowiadającą o oficerach Wojska Polskiego – jeńcach wojennych, którym udało się uniknąć tragicznego losu Polaków zamordowanych w Katyniu i doczekać amnestii po zawarciu układu Sikorski-Majski w 1941 r.

Główną nagrodę w kategorii varsaviana zdobył album "Ormiańska Warszawa" (Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich) Krzysztofa Stopki, Andrzeja A. Zięby, Armena Artwicha i Moniki Agopsowicz. Autorzy ukazali losy warszawskiej społeczności ormiańskiej oraz jej zaangażowanie w życie polityczne, gospodarcze i społeczne, zilustrowane fotografiami znanych Ormian i zabytków związanych z tą kulturą.

Jury, w skład którego oprócz Szaroty weszli profesorowie: Jan Kieniewicz, Tomasz Kizwalter, Henryk Samsonowicz, Janusz Tazbir oraz redaktorzy Tomasz Łubieński i Marian Turski, przyznało także cztery równorzędne nagrody III stopnia. Zdobyły je książki: "Budujemy nowy dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945-1952" (Dom Spotkań z Historią) Jerzego S. Majewskiego i Tomasza Markiewicza, "Warszawskie kawiarnie literackie" (Iskry) Andrzeja Z. Makowieckiego oraz "Emillia Malessa +Marcysia+ 1909-1949" Marii Weber i "Przedwojenna żydowska Warszawa. Najpiękniejsze fotografie" (Rytm) Jarosława Zielińskiego.

W kategorii edytorskiej wyróżniono: Muzeum Pałac w Wilanowie, które opublikowało "Portret Polski. Tradycja i świadomość historyczna" Krystyny Gutowskiej-Dudek; Agorę SA, Wydawnictwo Bellona i Narodowe Centrum Kultury za edycję książki "Wielki terror 1937-1938" Tomasza Kizny; IPN za album „Śladami zbrodni 1944-1956. Przewodnik po miejscach represji komunistycznych lat 1944-1956" pod redakcją naukową Tomasza Łabuszewskiego; Księgarnie Akademicką i IH PAN, które wydały publikację „Stefan Kieniewicz - Henryk Wereszycki. Korespondencja z lat 1947-1990”, a także Wydawnictwo UJ i Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau za edycję książki Ireny Paczyńskiej "Grypsy z Konzentrationslager Auschwitz Józefa Cyrankiewicza i Stanisława Kłodzińskiego".

Jednej z wyróżnionych publikacji – „Śladami zbrodni”, przyznano w czwartek także nagrodę sekretarza Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Ogłoszenie laureatów nagrody KLIO towarzyszyło inauguracji XXII Targów Książki Historycznej, które potrwają do 1 grudnia w Arkadach Kubickiego Zamku Królewskiego w Warszawie.

Podczas imprezy swoją ofertę prezentuje ponad 250 wydawców polskich i zagranicznych. Organizatorzy Targów przygotowali konferencje i spotkania z autorami najpopularniejszych książek historycznych, pokazy grup rekonstrukcyjnych, panele dyskusyjne, lekcje muzealne dla dzieci a także spacery historyczne.

Wśród patronów medialnych Targów jest portal historyczny www.dzieje.pl.(PAP)

wmk/ ls/