Połączenie Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego z Instytutem Solidarności i Męstwa - to cel nowelizacji, którą w piątek uchwalił Sejm. Nowe przepisy mają umożliwić optymalne wykorzystanie potencjałów obu instytucji.
Za nowelizacją ustawy o Instytucie Solidarności i Męstwa oraz niektórych innych ustaw głosowało 352 posłów, 65 było przeciw, 3 wstrzymało się od głosu. Teraz ustawa trafi do Senatu.
Nowela, autorstwa grupy posłów PiS, przewiduje likwidację powołanego w 2016 r. Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego i przeniesienie jego zasobów do utworzonego w listopadzie 2017 r. Instytutu Solidarności i Męstwa, który będzie działać pod nazwą Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego.
Jak poinformowano w uzasadnieniu projektu, celem zmiany jest "optymalne wykorzystanie potencjałów" instytucji kultury oraz instytutu badawczego. Zdaniem projektodawców tylko połączone instytucje "zdołają dokonać realnego przełomu w badaniach nad okupacją niemiecką i sowiecką w Polsce, udostępniając w swej czytelni bogate archiwalia i tworząc przestrzeń do międzynarodowej dyskusji i wymiany poglądów".
Nowela rozszerza zakres działania ISiM o prowadzenie badań historycznych i interdyscyplinarnych m.in. w zakresie zbrodni nazistowskich i komunistycznych oraz totalitaryzmów XX w., a także o gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie relacji ofiar i świadków zbrodni totalitarnych. Obecnie te działania są głównym celem Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami. Zgodnie z nowelizacją w strukturze organizacyjnej Instytutu im. Witolda Pileckiego kwestiami tymi będzie zajmować się komórka organizacyjna pod nazwą Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami.
Nowe przepisy przewidują współpracę Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego z Instytutem Pamięci Narodowej - Komisją Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Wprowadzają także do struktury instytutu im. W. Pileckiego radę naukową, dzięki czemu instytucja działająca jako instytut badawczy dostosowuje swoją strukturę do innych instytutów badawczych, tworzonych na podstawie ustawy z 30 kwietnia 2010 r. o instytucjach badawczych.
Ponadto nowela doprecyzowuje sposób możliwego wykorzystania środków z dotacji otrzymanej przez Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego zgodnie z ustawą o Instytucie Solidarności i Męstwa. Środki te mogłyby zostać przeznaczone na pozyskanie nieruchomości niezbędnych do prowadzenia działalności instytutu oraz finansowanie kosztów, w tym inwestycji związanych z działalnością instytutu. W nowelizacji zapisano także, że niewykorzystane w 2017 r. środki dotacji przechodziłyby na kolejne lata obrotowe.
Zgodnie z nowelizacją przepisy miałyby wejść w życie po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. (PAP)
autor: Daria Porycka
dap/ itm/