Senat przyjął w czwartek bez poprawek nowelizację ustawy o Karcie Polaka. Zakłada ona, że decyzję o świadczeniach pieniężnych dla posiadaczy Karty Polaka, którzy wystąpią o stały pobyt w Polsce, będą wydawali nie starostowie, ale wojewodowie.
Za nowelą głosowało 83 senatorów, nikt nie był przeciwko, ani nie wstrzymał się od głosu. Teraz noweli trafi do prezydenta.
Podczas środowej dyskusji w Senacie senator sprawozdawca Artur Warzocha (PiS) powiedział, że nowelizacja zakłada wprowadzenie kilku zmian, w tym m.in.: przeniesienie uprawnień organu wydającego decyzję o przyznaniu świadczenia pieniężnego dla posiadacza Karty Polaka, który osiedla się w Polsce z urzędu starosty do wojewody. Przy czym starosta, podkreślił Warzocha, nadal będzie organem wypłacającym świadczenia.
Kolejna zmiana, jak mówił senator sprawozdawca, to wykluczenie możliwości składania kolejnych wniosków przez osoby, które otrzymały świadczenia w maksymalnej wysokości 9 miesięcy oraz wykluczenie możliwości uzyskania świadczenia przez osoby, które korzystały z nich jako członkowie rodziny wnioskodawcy. "Jest to, mówiąc obrazowo, uszczelnienie systemu decyzji wypłat" - powiedział Warzocha.
Ponadto utworzony ma zostać rejestr wniosków, decyzji i postanowień w sprawach o przyznanie świadczenia pieniężnego. Ma on - zaznaczył Warzocha - zostać włączony do krajowego zbioru rejestrów, ewidencji i wykazu, "co ma zapewnić ministrowi spraw wewnętrznych i administracji bieżącą informację o poziomie wykorzystywania środków".
Kolejna zmiana zakłada, że w przypadku osiągnięcia pułapu 75 proc. kwoty, która jest zaplanowana na wypłatę świadczeń w danym roku, wnioski o przyznanie świadczenia nadal będą przyjmowane, jednak ich rozpatrzenie zostanie wstrzymane do czasu zabezpieczenia w ustawie budżetowej środków na ich wypłatę - mówił Warzocha.
Senator Jan Żaryn (PiS) pytał, jakie były argumenty za tym, aby przenieść kompetencje ws. wydawania decyzji o przyznaniu świadczeń pieniężnych dla posiadaczy Karty Polaka z urzędu starosty do urzędu wojewody. "Czy były one natury politycznej, czy merytorycznej, mówiąc wprost?" - pytał Żaryn.
"Na pewno nie były to intencje polityczne. Z tego, co wyjaśnili nam na posiedzeniu połączonych komisji przedstawiciele MSWiA chodziło o usprawnienie tego procesu" - odpowiedział Warzocha. Dodał, że argumentowano, iż łatwiej jest tym procesem zarządzać na poziomie 16 wojewodów niż na poziomie ok. 330 starostw powiatowych.
Projekt zmian w Karcie Polaka oraz ustawie o cudzoziemcach został przygotowany przez sejmową komisję łączności z Polakami za granicą.
Na początku września weszła w życie nowelizacja ustawy o Karcie Polaka, która ma na celu ułatwienie jej posiadaczom osiedlania się w Polsce i ubiegania się o polskie obywatelstwo. Według szacunków MSWiA, dzięki nowelizacji do kraju może przyjechać kilkadziesiąt tys. Polaków ze Wschodu.
Posiadacze Karty Polaka, przyjeżdżający do Polski z zamiarem osiedlenia się na stałe, dostaną bezpłatnie Kartę Stałego Pobytu, po roku otrzymają obywatelstwo polskie, a w międzyczasie będą mogli liczyć na pomoc w okresie adaptacji - m.in. będą mogli ubiegać się o świadczenie pieniężne na pokrycie kosztów gospodarowania i bieżącego utrzymania na okres do 9 miesięcy, dofinansowanie do wynajmu mieszkania, intensywnej nauki języka polskiego czy kursów zawodowych. Program ma ruszyć od 2017 r.
Karta Polaka potwierdza przynależność do narodu polskiego. Przyznawana jest osobom polskiego pochodzenia żyjącym w 15 krajach za wschodnią granicą, powstałych lub odrodzonych po rozpadzie ZSRR, które nie uznają podwójnego obywatelstwa.
Osoby ubiegające się o Kartę Polaka muszą wykazać swój związek z polskością - w tym przynajmniej bierną znajomość polskiego, wykazać, że jedno z rodziców lub dziadków bądź dwoje pradziadków było narodowości polskiej; bądź przedstawić zaświadczenie organizacji polonijnej o działalności na rzecz kultury i języka polskiego. (PAP)
kos/ mok/