Replika polskiego myśliwca P-11 będzie Pomnikiem Lotników Polskich, który powstanie na terenie Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie (Lubelskie). Dęblińska „Szkoła Orląt” świętuje w tym roku 90. rocznicę powstania.
Akt erekcyjny pod budowę Pomnika Lotników Polskich wmurowano w piątek podczas uroczystej zbiórki z okazji jubileuszu szkoły.
Pomnik stanowić będzie replika, w skali 1:1, polskiego samolotu myśliwskiego P-11, konstrukcji inżyniera Zygmunta Puławskiego. Myśliwiec ten był podstawowym samolotem lotnictwa wojskowego w czasie kampanii wrześniowej, kiedy wybuchła II wojna światowa.
„Pomnik poświęcony będzie pamięci wszystkich lotników polskich, którzy walczyli w obronie ojczyzny. Wielu nich to wychowankowie szkoły w Dęblinie” – powiedział rzecznik prasowy WSOSP w Dęblinie ppłk Jarosław Wojtyś.
Uroczystości z okazji jubileuszu towarzyszyła konferencja naukowa poświęcona historii szkoły w Dęblinie. W sobotę odbędą się tu Międzynarodowe Pokazy Lotnicze.
Obchody 90-lecia WSOSP rozpoczęło w kwietniu otwarcie w Senacie RP specjalnej wystawy poświęconej historii „Szkoły Orląt”. Do listopada odbywać się będą jeszcze inne różnorakie imprezy m.in. spływ kajakowy, warsztaty lotnicze dla młodzieży, konkursy, wystawy.
„Szkoła Orląt” utworzona została w listopadzie 1925 r. w Grudziądzu, jako Oficerska Szkoła Lotnictwa. Miała kształcić, na dwuletnim kursie, pilotów i obserwatorów i przygotować oficerów kadry lotniczej.
W kwietniu 1927 r. szkołę przeniesiono do Dęblina. Miasto to było centralnie położone w ówczesnej Polsce, ale przede wszystkim panowały tu korzystne warunki klimatyczne (dużo dni słonecznych i ciepłych, mało - mglistych) i terenowe (trawiasta równina). Były tu też naturalne, doskonale widoczne z powietrza obiekty orientacyjne - rzeki Wisła i Wieprz, charakterystyczny układ linii kolejowych, zabudowania twierdzy dęblińskiej - co w czasach nawigacji opartej w dużym stopniu na obserwacji wzrokowej było bardzo istotne.
Pierwsza promocja oficerska odbyła się w Dęblinie 15 sierpnia 1928 r. Potem nazwa została zmieniona na Szkołę Podchorążych Lotnictwa. Do wybuchu II wojny światowej w szkole odbyło się trzynaście promocji oficerskich, a wyszkolenie lotnicze ukończyło 973 absolwentów (w tym 707 obserwatorów i 266 pilotów). Wśród nich m.in. słynny z rekordowego przelotu do Japonii na samolocie Breguet XIX por. pil. Bolesław Orliński, twórca i dowódca pierwszego polskiego zespołu akrobacji lotniczej latającego na samolotach PWS-A kpt. pil. Jerzy Bajan czy kpt. pil. Stanisław Skarżyński, który samolotem RWD–5 bis jako pierwszy samotnie pokonał południowy Atlantyk.
II wojna światowa przerwała działalność szkoły, ale był to czas największej próby dla jej wychowanków. Lotnicy polscy nieraz dowodzili wysokiej klasy wyszkolenia lotniczego, a także słuszności rozwiązań taktycznych opracowanych przez specjalistów dęblińskich, które zostały potem przejęte, m.in. przez lotnictwo brytyjskie.
Po wojnie, wiosną 1945 r. uczelnia reaktywowała działalność jako Wojskowa Szkoła Pilotów w Dęblinie, a już 21 czerwca 1945 roku miała miejsce pierwsza powojenna promocja podchorążych.
W 1968 r. szkoła uzyskała status wyższej uczelni i prawo nadawania absolwentom tytułu inżyniera. Każdy kandydat do Wyższej Oficerskiej Szkoły Lotniczej musiał się legitymować świadectwem dojrzałości, a okres nauki został przedłużony do czterech lat. W 1994 r. po kolejnych reorganizacjach uczelnia została przekształcona w Wyższą Szkołę Oficerską Sił Powietrznych.
Obecnie dęblińska „Szkoła Orląt” na dwóch wydziałach prowadzi studia I i II stopnia na czterech kierunkach – lotnictwo i kosmonautyka, nawigacja, bezpieczeństwo narodowe, logistyka. Kształci pilotów, nawigatorów, mechaników, pracowników służb ruchu lotniczego.
Łącznie studiuje tu ponad 1,8 tys. osób. Na kierunkach wojskowych kształci się 300 podchorążych. Liczba studentów cywilnych na Wydziale Lotnictwa wynosi 715 osób, a na Wydziale Bezpieczeństwa Narodowego i Logistyki 866 osób.
Szkoła prowadzi studia stacjonarne i niestacjonarne, studia podyplomowe, kursy doskonalenia zawodowego oraz studium oficerskie dla absolwentów uczelni cywilnych. Rocznie na różnego rodzaju kursach doskonalących kształci się tu ponad dwa tysiące żołnierzy zawodowych.
Funkcjonujący w strukturze uczelni Akademicki Ośrodek Szkolenia Lotniczego dysponuje 14 samolotami i 5 śmigłowcami. Podchorążowie szkolenia taktyczne i bojowe odbywają także na samolotach i śmigłowcach stacjonującego w Dęblinie 4. Skrzydła Lotnictwa Szkolnego. (PAP)
ren/ pz/
