06.07.2010. Białystok (PAP) - Za rok będzie otwarte Międzynarodowe Centrum Dialogu, które powstaje w rewitalizowanym dworze w Krasnogrudzie na Suwalszczyźnie należącym przed wojną do rodziny Czesława Miłosza. We wtorek wmurowano kamień węgielny pod to centrum. Placówka, którą tworzy w Krasnogrudzie Fundacja i ośrodek "Pogranicze - sztuk, kultur, narodów" w Sejnach ma służyć międzynarodowemu dialogowi.
"Widzimy to miejsce jako przede wszystkim funkcjonujące tutaj, w tej konkretnej przestrzeni społecznej, miejsce które jest otwarte dla ludzi" - powiedziała PAP szefowa fundacji Pogranicze Małgorzata Sporek-Czyżewska. Przypomniała, że od początku wszelkie działania w Krasnogrudzie są prowadzone z lokalną społecznością.
W ośrodku mają być prowadzone różne działania związane z wielokulturowością i dziedzictwem Rzeczpospolitej Obojga Narodów także w kontekście UE: warsztaty artystyczne, kursy, stypendia, działalność wydawnicza. W przyszłości także - jeśli uda się zdobyć kolejne fundusze - powstanie zespół konferencyjno-seminaryjny.
Dworek i jego otoczenie są rewitalizowane dzięki pieniądzom z tak zwanych funduszy norweskich (Norweski Mechanizm Finansowy) oraz z budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. To łącznie 1,6 mln euro.
Jak powiedziała PAP Sporek-Czyżewska, prace budowlane przekroczyły półmetek. Trwają od jesieni 2009 roku. Renowacji poddawany jest sam zabytkowy dwór w Krasnogrudzie, odtwarzana od fundamentów jest dworska oficyna, budynek gospodarczy zwany ptasznikiem, oraz trwają prace porządkowe w zdziczałym, zaniedbanym XIX-wiecznym dworskim parku: przybywa nowych nasadzeń, usuwane są stare drzewa stwarzające niebezpieczeństwo przechodniom, porządkowane są aleje. Park ma powierzchnię około 5 ha. "Prace przebiegają zgodnie z harmonogramem" - mówi Czyżewska, choć zaznacza, że z powodu srogiej zimy, na miesiąc, w okresie zimowym musiały być przerwane.
Centrum ma być otwarte dokładnie 30 czerwca 2011 roku w setną rocznicę urodzin Czesława Miłosza. Uroczystość jest wpisana w oficjalne obchody objęcia przez Polskę prezydencji w Unii Europejskiej.
Dwór w Krasnogrudzie przed wojną należał do rodziny Czesława Miłosza. Położony jest w starym parku, na skarpie opadającej do jeziora, przy granicy Polski i Litwy. Pierwszy dokument z 1676 r. podaje, że właścicielką Krasnogrudy była Krystyna z Giblów, córka mieszczanina wileńskiego. Od końca XVIII w. do 1939 r. władały tu rody ziemiańskie Eysymontów i Kunatów. Z tych ostatnich wywodziła się matka Czesława Miłosza, Weronika.
Poeta przebywał w Krasnogrudzie w okresie międzywojennym u swoich krewnych ze strony matki. Spędzał tam większość swych gimnazjalnych i uniwersyteckich wakacji, pisał wiersze. Po latach emigracji kilka razy powrócił do Krasnogrudy.
Aż do połowy ubiegłego stulecia, z nieznacznymi elementami przebudowy z pierwszej połowy XIX wieku, dwór w Krasnogrudzie trwał niezmieniony. Pozbawiony jednak w okresie powojennym opieki, ulegał stopniowej dewastacji.
Teraz w ramach rewitalizacji zniszczony drewniany dwór rozebrano i budowano od nowa, zniszczone drewniane bale zostały zastąpione nowymi. W centrum powstanie muzeum Miłosza, sale wystawowe, pomieszczenia administracyjne i gospodarcze oraz pracownie artystyczne i rzemieślnicze służące pracy z młodzieżą, m.in. warsztatom artystycznym. Obiekt jest w wieloletniej dzierżawie sejneńskiej fundacji Pogranicze.(PAP)
kow/ ls/ jbr/