Oddział „Krysiaków”. 1945 r. Fot. IPN
Przedstawiciele ambasady RP w Wilnie i polskiej społeczności na Litwie złożyli kwiaty we wtorek, w Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych, w kwaterze na cmentarzu parafialnym w miejscowości Ejszyszki.
Spoczywają tam żołnierze AK ekshumowani z nieupamiętnionych wcześniej miejsc pochówku w okolicach tego miasteczka, polegli w latach 1944-1945. Znajduje się tu m.in. symboliczny grób legendarnego dowódcy, porucznika Jana Borysewicza ps. „Krysia”.
Borysewicz zginął 21 stycznia 1945 roku w Kowalkach w zasadzce NKWD. Jego zbezczeszczone ciało enkawudziści obwozili po miasteczkach i wsiach, wystawiając je na widok publiczny, by złamać ducha oporu wśród ludności polskiej. Po raz ostatni ciało Borysewicza widziano na rynku w Ejszyszkach. Do dziś nie udało się ustalić, co enkawudziści zrobili z ciałem oficera AK.
„Dzień Żołnierzy Wyklętych jest dniem szczególnym, gdy przemawiają do nas często bezimienne mogiły, mogiły, których lokalizacja często nie jest znana” - powiedział PAP ambasador Polski na Litwie Jarosław Czubiński.
Szacuje się, że na Wileńszczyźnie w antykomunistycznym podziemiu walczyło około 200 Żołnierzy Wyklętych. Byli to żołnierze AK, którzy uniknęli rozbrojenia i wywózki na Syberię.
Wileński historyk Jarosław Wołkonowski na łamach wtorkowego wydania dziennika „Kurier Wileński” wskazuje, że wiedza na temat walk AK z okupacją niemiecką na terenie Wileńszczyzny jest skąpa, a „całkowita pustka” panuje, jeśli chodzi o wiedzę na temat walk żołnierzy polskiego podziemia z sowieckim systemem totalitarnym na tych terenach.
Wileńskie obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych będą kontynuowane we wtorek wieczorem. W Domu Kultury Polskiej z prelekcją "Żołnierze Wyklęci - Żołnierze Niezłomni" wystąpi komendant główny Związku Strzeleckiego RP Paweł Wasążnik; odbędzie się też koncert "Żołnierze Niezłomni. Podziemna Armia powraca" w wykonaniu Leszka Czajkowskiego i Pawła Piekarczyka.
W niedzielę w Wilnie odbył się Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych – Tropem Wilczym 2016, w którym udział wzięło ok. 200 osób.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ akl/ ap/ woj/
