35 lat temu, 17 listopada 1989 r. na placu Bankowym w Warszawie obalono pomnik Feliksa Dzierżyńskiego. „Czerwony kat”, jak na niego mówiono, był polskim szlachcicem, rewolucjonistą i twórcą komunistycznych tajnych służb. Dla wielu także symbolem władzy i dominacji Związku Sowieckiego.
80 lat temu na terenie opuszczonego przez Niemców obozu koncentracyjnego na Majdanku w Lublinie Sowieci utworzyli obóz dla internowanych żołnierzy Armii Krajowej. Obóz NKWD na Majdanku funkcjonował cztery tygodnie, jego więźniów wywieziono do łagrów sowieckich.
Ich wina polegała na tym, że były żonami i dziećmi polskich „zdrajców ojczyzny” skazanych na śmierć i łagry. Dziesiątki tysięcy kobiet nie tylko straciło mężów, zostało wysłanych do obozów, odebrano im dzieci, a nawet kiedy zakończył się stalinowski terror, nikt nie oddał im sprawiedliwości. Ich losy opisują w książce „Bez winy i bez przyszłości” Iwan Kozłowski, Mariusz Kwaśniak, Bożena Witowicz, Paweł Zielony.
27 i 28 marca 1945 r. NKWD aresztowało 15 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, których następnie przewieziono do Moskwy i osadzono w więzieniu na Łubiance. Sowieccy przedstawiciele, zapraszając ich wcześniej na rozmowy, zagwarantowali im całkowite bezpieczeństwo.
13 kwietnia 1943 r. w Berlinie ujawniono informację o znalezieniu w Katyniu masowych grobów polskich oficerów zamordowanych przez sowieckie NKWD na mocy decyzji Biura Politycznego KPZS. Od 2008 r. 13 kwietnia jest Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Lista zawierająca 121 nazwisk osób narodowości polskiej, które zostały zamordowane w czasach Wielkiego Terroru, pochowanych w zbiorowej mogile w Kazachstanie - trafiła do Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku. Jak podkreśla dyrekcja, to ważny dokument, który zawiera dokładane dane personalne, dzięki temu można nadać ofiarom konkretne imiona i nazwiska.
Ruszają poszukiwania mogił ofiar obozu NKWD w Trzebusce (woj. podkarpackie). Więziono w nim m.in. członków polskiego podziemia niepodległościowego. W poniedziałek założenia prac przedstawione zostaną na konferencji prasowej z udziałem m.in. ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry.
Dyplomaci z krajów UE, a także z Wielkiej Brytanii, USA i Szwajcarii złożyli w piątek wieńce na uroczysku w Kuropatach pod Mińskiem, gdzie znajdują się masowe groby ofiar represji. 29 października środowiska niezależne wspominają ofiary represji stalinowskich, a 2 listopada obchodzone są ludowe Dziady.
W masowym grobie ofiar represji NKWD w Odessie jest wielu Polaków; zrobimy wszystko, by byli należycie pochowani - powiedziała PAP Switłana Zajcewa-Wełykodna, prezes Związku Polaków na Ukrainie Oddziału im. Adama Mickiewicza w Odessie.