Tablicę pamiątkową, poświęconą dziewięciu członków antykomunistycznych organizacji, odsłonięto w piątek na dziedzińcu I Liceum Ogólnokształcącego im. A. Asnyka w Kaliszu. Wszyscy byli uczniami tej szkoły.
Tablica poświęcona jest członkom zrzeszonym w Hufcach Wolnej Słowiańszczyzny (1948) i Młodzieżowej Organizacji Podziemnej "Orzeł" (1952), które skupiały uczniów Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. A. Asnyka w Kaliszu.
Należeli do nich Marek Kiersnowski, Jerzy Ściesiek, Tomasz Sikora, Kazimierz Banaszkiewicz, Lech Burchacki, Jerzy Militowski, Jerzy Kamiński, Zdzisław Prus i Józef Miklikowski.
"Po wykryciu przez komunistyczny urząd bezpieczeństwa dziewięciu młodych patriotów za działalność na rzecz wolnej Polski zostało skazanych na kilkuletnie wyroki więzienia" - informuje napis na tablicy.
Historyk dr Marek Kozłowski, autor pierwszych publikacji o działalności uczniów kaliskiego liceum, w rozmowie z PAP powiedział, że "byli to niezwykle odważni, młodzi ludzie, którzy za swoje czyny zapłacili wysoką cenę".
"Po wyjściu z więzienia były stosowane wobec nich różnego rodzaju formy represji, nie mogli dostać pracy i skończyć szkoły średniej. Takich ludzi już nikt nie chciał. Wyjątkowe szczęście miał tylko Marek Kiersnowski, bo ukończył studia i był geodetą" - poinformował dr Kozłowski.
Historyk podkreślił, że dobrze się stało, że ludzie, którzy walczyli o niepodległą Polskę zostali w sposób należyty uhonorowani i docenieni.
"Cieszę się, że zostało zrealizowane rzymskie powiedzenie, że umarli zobowiązują żywych" - wyjaśnił.
Piątkowa uroczystość w Kaliszu jest elementem ogólnopolskiego projektu IPN, który ma na celu przypomnienie o powojennej działalności członków młodzieżowego podziemia antykomunistycznego.
Po uroczystości wykład na temat działalności stowarzyszeń antykomunistycznych w Kaliszu wygłosił Bartosz Bijak, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętnienia Walk i Męczeństwa IPN w Łodzi.
Przypomniał, że "Hufce Wolnej Słowiańszczyzny" to organizacja o charakterze harcerskim, działająca od końca lutego do lipca 1948 r. Jej członkami byli uczniowie Gimnazjum im. Adama Asnyka w Kaliszu. Założycielem i dowódcą organizacji był Marek Kiersnowski "Mściwój".
W czerwcu 1948 r. Kiersnowski wydał odezwę, w której krytycznie odniósł się do formującego się w Polsce systemu komunistycznego oraz sojuszu ze Związkiem Sowieckim. Członkowie organizacji głosili, że Polska w 1945 r. nie odzyskała niepodległości, a okupacja niemiecka została zamieniona na stalinowską.
7 września 1949 r. podczas sesji wyjazdowej w Kaliszu Wojskowy Sąd Rejonowy w Poznaniu skazał pięciu uczniów Gimnazjum im. Adama Asnyka na kary więzienia, utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych za udział w nielegalnej organizacji, dążenie do obalenia ustroju państwa Polskiego, wydawanie instrukcji, rozkazów i odezw o treści antypaństwowej i "antysojuszniczej" - wobec Związku Sowieckiego.
Z kolei Młodzieżowa Organizacja Podziemna "Orzeł" działała od września do listopada 1952 r. na terenie Liceum im. Adama Asnyka w Kaliszu. Założycielem i dowódcą organizacji był Jerzy Ściesiek "Witek". Członkowie "Orła" rekrutowali się z organizacji harcerskich i przykościelnych.
Organizacja gromadziła materiały i sprzęt drukarski do kolportażu ulotek oraz części do wykonania radiostacji, planowano także przeprowadzenie akcji bojowych i rozbrajanie funkcjonariuszy.
3 listopada 1952 r. aresztowano przywódcę i członków grupy a rok później skazano ich na więzienie od 2 do 6 lat.(PAP)
autorka: Ewa Bąkowska
bak/ pat/