Władze województw śląskiego i opolskiego po raz 34. wręczyły w poniedziałek nagrody im. Karola Miarki. Wyróżnienia za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury i nauki oraz działanie na rzecz regionu otrzymało w tym roku pięć osób m.in. naukowcy z dziedziny historii i literatury.
Doroczna nagroda przypomina też postać Karola Miarki - urodzonego w Pielgrzymowicach nieopodal Jastrzębia Zdroju, wybitnego działacza narodowego na Górnym Śląsku, który odcisnął trwały ślad w śląskiej kulturze.
W tym roku wyróżnienie otrzymało pięć osób - trzech laureatów wskazały władze woj. śląskiego, a dwóch - woj. opolskiego. Uroczystość odbyła się w poniedziałek w Bibliotece Śląskiej w Katowicach.
Pierwszą z laureatek z woj. śląskiego jest Zuzanna Kawulok – instrumentalistka, poetka, gawędziarka, instruktorka i organizatorka zespołów regionalnych, a także opiekunka rodzinnego muzeum Chata Kawuloka w Istebnej.
Wyróżnienie otrzymała także prof. dr hab. Mirosława Knapik – profesor sztuk muzycznych i dyrygentka, związana z Wydziałem Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego. Laureatka prowadzi badania odnoszące się do wieloaspektowego wykorzystania sztuki w wychowaniu i terapii; jest też popularyzatorką kultury muzycznej.
Trzecie tegoroczne wyróżnienie z tego regionu trafiło do dr Elżbiety Wróbel z Instytutu Filologii Polskiej Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, której zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zjawisk literackich pierwszej połowy XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem dwudziestolecia międzywojennego. Jak podkreślono w uzasadnieniu, nagrodzona aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym regionu częstochowskiego; jest też autorką artykułów i szkiców poświęconych twórcom ziemi częstochowskiej.
Z kolei władze woj. opolskiego uhonorowały rektora Uniwersytetu Opolskiego prof. dra hab. Marek Masnyk - historyka, badacza dziejów Śląska oraz stosunków polsko-niemieckich w XIX i XX wieku, a także znawcę dziejów polskiej mniejszości narodowej na polsko-niemieckim pograniczu etniczno-językowym oraz biografa Związku Polaków w Niemczech.
Wyróżnienie z tego regionu otrzymał także literaturoznawca, pisarz i publicysta prof. dr hab. Zbigniew Zielonka, którego dorobek naukowy koncentruje się wokół szeroko rozumianej problematyki życia literackiego na Śląsku w rozległym przedziale czasowym.
Wyjaśniając znaczenie nagrody dyrektor Biblioteki Śląskiej prof. Jan Malicki przypomniał cechy, którymi odznaczał się Karol Miarka. Są to: zaufanie, autorytet, bezkompromisowość i wiedza.
"Jeśli mówimy obecnie o Nagrodzie Miarki, to właściwie te same cechy charakteryzują osoby, które honorujemy i chcemy przedstawić. Sądzę, że ideą nagród miarkowskich to nie jest tylko to, że dziś - tu i teraz - wskazujemy osoby godne wyróżnienia, ale są to osoby, które wpisują się w ciąg wartości, przede wszystkim za niezwykłość i niekonwencjonalność działań, ale również za autorytet, zaufanie środowiska, bezkompromisowość i wiedzę" - mówił prof. Malicki.
Nagrody im. Karola Miarki wręczane są od 1983 roku w październiku – w rocznicę urodzin Miarki. Wśród dotychczas nagrodzonych znaleźli się m.in. twórca Zespołu Pieśni i Tańca Śląsk prof. Stanisław Hadyna, kompozytorzy Henryk Mikołaj Górecki i Wojciech Kilar, senator Dorota Simonides, ordynariusz diecezji opolskiej abp Alfons Nossol, metropolita katowicki abp Damian Zimoń, biskup ewangelicki Tadeusz Szurman oraz wicemarszałek Senatu Krystyna Bochenek.
Przedstawiciele władz województw - wicemarszałek woj. opolskiego Stanisław Rakoczy oraz członek zarządu woj. śląskiego Henryk Mercik - podkreślili w poniedziałek, że nagroda im. K. Miarki to wyróżnienie z wielką tradycją, od lat łączące te dwa regiony.
Karol Miarka (1825-1882) był wybitnym polskim działaczem narodowym na Górnym Śląsku. Pracował jako organista i nauczyciel, angażując się w obronę polskich dzieci przed germanizacją. W 1869 r. rozpoczął w Królewskiej Hucie (obecny Chorzów) wydawanie pisma "Katolik", które szybko stało się najpopularniejszą gazetą polskojęzyczną na Górnym Śląsku. Był prześladowany przez władze niemieckie za działania na rzecz umocnienia polskiej tożsamości narodowej i podniesienia poziomu oświaty.(PAP)
akp/ mow/
