Podczas uroczystości w Kazaniu patriarcha moskiewski i całej Rusi Cyryl wmurował w czwartek kamień węgielny pod odbudowę soboru zburzonego w latach 30. Jak podało Radio Watykańskie, w świątyni znajdzie się ikona Matki Bożej Kazańskiej oddana przez papieża Jana Pawła II.
21 lipca obchodzone jest święto ikony Matki Bożej Kazańskiej, jednego z najbardziej czczonych obrazów w rosyjskim prawosławiu.
Uroczystościom przewodniczył patriarcha Cyryl, który przebywa w Kazaniu ze swoją pierwszą wizytą. Zwierzchnik Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej odprawił liturgię i poprowadził procesję do monastyru Bogurodzicy; w uroczystościach wzięły udział tysiące ludzi.
Kamień węgielny patriarcha złożył w miejscu, gdzie obecnie znajdują się tylko fundamenty centralnej świątyni monastyru, wysadzonej w powietrze w 1932 roku. Sobór zbudowano na przełomie XVIII i XIX wieku na miejscu wcześniejszej świątyni z XVI wieku, ta zaś powstała w miejscu objawienia ikony Matki Bożej.
Odbudowa świątyni, która oficjalnie rozpoczęła się w czwartek, będzie trwała około trzech lat.
Przekazana w 2004 roku przez Jana Pawła II, w geście dobrej woli i na znak pokoju, ikona Matki Bożej Kazańskiej uważana jest przez Cerkiew za jedną z czczonych przez wiernych kopii cudownej ikony. Obraz przekazał patriarsze Aleksemu II, poprzednikowi Cyryla, specjalny wysłannik Jana Pawła II, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan kardynał Walter Kasper. Eparchii kazańskiej Aleksy II przekazał ikonę w 2005 roku, kiedy władze miasta zwróciły wiernym monastyr Bogurodzicy.
Po zniszczeniu centralnej świątyni bolszewicy urządzili w klasztorze fabrykę papierosów, która była czynna do 2005 roku. W jednej z ocalałych świątyń w czasach radzieckich rozlokowano wydział uczelni pedagogicznej; na terenie klasztoru wzniesiono też inne zabudowania.
Pierwsza wzmianka o ikonie Matki Bożej Kazańskiej pochodzi z 1579 roku, gdy - według podań -9-letniej dziewczynce o imieniu Matrona przyśniło się, że ikona leży pod zgliszczami spalonego domu. Odkopany obraz rzeczywiście był nienaruszony, a jednym ze świadków tego wydarzenia, po którym ikonę zaczęto darzyć szczególnym nabożeństwem, był prawosławny kapłan Hermogen, w 27 lat później mający zostać drugim w historii patriarchą moskiewskim i całej Rusi (zasiadał na tronie patriarszym w latach 1606-1612).
Otaczana kultem ikona zawisła w Kazaniu w klasztorze Bogurodzicy, którego przełożoną została z czasem sama Matrona. Cudownemu wpływowi obrazu Rosjanie przypisują m.in. wypędzenie polskich wojsk z Moskwy w 1612 roku i wojsk Napoleona w 1812 roku.
Najnowsze dzieje ikony nie są w pełni jasne. W 1904 roku została skradziona. W latach trzydziestych ubiegłego wieku obraz odnalazł się na Zachodzie. Jednakże nie wiadomo, czy jest to pochodzący z XVI wieku pierwowzór, czy też jego XVIII-wieczna kopia (według niektórych źródeł pierwowzór został spalony).
W 1970 roku o wystawieniu obrazu na sprzedaż dowiedział się dyrektor Rosyjskiego Centrum Katolickiego Matki Bożej Fatimskiej w San Francisco Karl Patzelt i dzięki pomocy świeckiego sponsora dokonał zakupu. Cudowny obraz z Kazania znalazł się w lipcu 1970 roku w portugalskiej Fatimie - miejscu objawień Matki Bożej. W 1993 roku ikonę podarowano Janowi Pawłowi II i od tej pory do 2004 roku obraz znajdował się w prywatnych apartamentach papieża.
Z Moskwy Anna Wróbel (PAP)
awl/ mal/
