Ks. prof. Michał Heller. Fot. PAP/A. Grygiel
Pod hasłem "w osiemdziesiąt lat dookoła wszechświata" świętowano w sobotę wieczorem w Krakowie 80. urodziny ks. prof. Michała Hellera, wybitnego kosmologa, matematyka, filozofa i teologa, uhonorowanego Nagrodą Templetona, nazywaną "teologicznym Noblem".
Benefis odbył się dokładnie w dniu urodzin jubilata na scenie krakowskiej PWST. Ks. prof. Michał Heller wysłuchał m.in. na swój temat rzekomo "odnalezione" teksty różnych filozofów, m.in. Platona, Tomasza z Akwinu i Izaaka Newtona oraz filozofów "ze szkoły filozoficznej Józefa Tischnera w Łopusznej". Sam też podzielił się z zebranymi licznymi anegdotami i własnymi przemyśleniami na temat czasu.
Na zakończenie oficjalnej części wieczoru uhonorowany został przez rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Wojciecha Nowaka złotym medalem "Plus ratio quam vis" (Rozum nad siłę – dewiza UJ). Od środowiska Tygodnika Powszechnego, Centrum Kopernika i wydawnictwa Znak jubilat odebrał swoją nowowydaną książkę "Wierzę, żeby rozumieć" i dodatek do Tygodnika Powszechnego "W 80 lat dookoła wszechświata".
"Dzisiejszy wieczór to jest wielka oda czy symfonia na cześć upływania czasu. Dzisiaj czciliśmy upływanie czasu, który niby jest, ale za moment już go nie ma, niby nie ma, a jednak ma nazwę i, co więcej, rządzi nami niesamowicie. A moje 80 lat to był tylko pretekst, właściwie trzeba powiedzieć zasłona dymna" – powiedział ks. prof. Michał Heller.
"Dzisiejszy wieczór to jest wielka oda czy symfonia na cześć upływania czasu. Dzisiaj czciliśmy upływanie czasu, który niby jest, ale za moment już go nie ma, niby nie ma, a jednak ma nazwę i, co więcej, rządzi nami niesamowicie. A moje 80 lat to był tylko pretekst, właściwie trzeba powiedzieć zasłona dymna" – powiedział ks. prof. Michał Heller na zakończenie wieczoru.
Jak stwierdził, "właściwie dzisiaj każde dziecko wie, że upływanie czasu jest wyznaczone prawem wzrostu entropii". "I jeżeli o upływaniu czasu nie przekonuje nas codziennie lustro, to na pewno musi przekonać ciągle narastający w pokoju czy na moim biurku bałagan, czyli wzrost entropii. Ten wzrost entropii dotyczy także naszych organizmów i strzałka czasu przebija nas na wylot" – mówił jubilat.
"I każde dziecko dzisiaj wie, że czas przebiega różnie w różnych układach odniesienia. Gdy mamy dwóch bliźniaków i jeden z prędkością bliską prędkości światła porusza się gdzieś w kosmos, a potem powraca, to ten który się poruszał, będzie dużo młodszy od swojego bliźniaka. I to jest doskonały sposób, ażeby zachować młodość. Są tylko dwie przeszkody. Pierwsza, że nie potrafimy się poruszać z prędkością bliską prędkości światła, a druga – że nie mam brata bliźniaka" – mówił m.in. ks. Michał Heller, wzbudzając u zebranych wybuchy śmiechu. Podziękował również zebranym i organizatorom wieczoru.
Ks. prof. Heller urodził się 12 marca 1936 r. w Tarnowie. W 1940 r. jego rodzina została wysiedlona przez władze sowieckie ze Lwowa, gdzie wtedy mieszkała, na Syberię; w 1946 r. Hellerowie wrócili do Tarnowa. Tam Michał skończył szkołę podstawową i poszedł do gimnazjum. W 1953 r. zdał maturę i wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie.
W 1959 r. przyjął święcenia kapłańskie. Na Wydziale Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w 1965 r. uzyskał stopień magistra, w 1966 r. - doktora, zaś w 1969 r. - doktora habilitowanego. W 1972 r. objął stanowisko docenta w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, tam w 1985 r. uzyskał stopień profesora nadzwyczajnego, a w 1990 r. został profesorem zwyczajnym.
Jest dyrektorem i założycielem (2008 r.) Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie, członkiem zwyczajnym Papieskiej Akademii Nauk i wielu towarzystw naukowych, w tym m.in. Obserwatorium Watykańskiego w Castel Gandolfo, Polskiej Akademii Umiejętności, Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, Polskiego Towarzystwa Teologicznego. Odznaczony został m.in. Orderem Orła Białego i Krzyżem Komandorskim Odrodzenia Polski.
Ksiądz Michał Heller jest autorem 90 książek i ok. 800 prac naukowych - jak poinformowano podczas benefisu. Jest laureatem wielu prestiżowych nagród i wyróżnień, m. in.: doktoratu honoris causa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1996), Nagrody im. Księdza Idziego Radziszewskiego KUL (2000), Nagrody im. Hugo Steinhausa (2001). W marcu 2015 r. otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego.
Jest pierwszym Polakiem uhonorowanym Nagrodą Templetona, nazywaną "teologicznym Noblem" i przyznawaną za przerzucanie mostów między religią a nauką. Całą tę nagrodę - 1,6 mln dolarów przeznaczył na utworzenie Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie. Centrum to wspólna inicjatywa Uniwersytetu Jagiellońskiego i Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Jego celem są badania interdyscyplinarne koncentrujące się wokół relacji między nauką, filozofią i religią. (PAP)
hp/ pro/
