Mieszkańcy Sosnowca będą w niedzielę świętować Dzień Wolności i Solidarności. Plenerowa impreza na Placu Papieskim upamiętni trzy ważne rocznice: 20-lecie wizyty Jana Pawła II w Sosnowcu, 30-lecie pierwszych częściowo wolnych wyborów oraz 100-lecie pierwszego powstania śląskiego.
"Rok temu na Placu Papieskim świętowaliśmy 100. Rocznicę odzyskania Niepodległości - to było fantastyczne wydarzenie. Myślę, że w niedzielę 16 czerwca będzie podobnie. Zapraszam mieszkańców Sosnowca, Zagłębia i całej aglomeracji do wspólnego świętowania" - zachęca prezydent Sosnowca Arkadiusz Chęciński, podkreślając, iż Dzień Wolności i Solidarności nawiązuje do trzech różnych wydarzeń, których okrągłe rocznice obchodzone są w tym roku.
Obchody zaplanowano na placu, gdzie 14 czerwca 1999 roku Jan Paweł II spotkał się z wiernymi. Przed południem rozpocznie się tam Festiwal Organizacji Pozarządowych. Później odbędzie się Marsz dla Życia i Rodziny, zaplanowano też przyjazd Diecezjalnego Rajdu Rowerowego i Zlotu Motocyklowego ku czci św. Jana Pawła II. Mszę odprawi ordynariusz sosnowiecki bp Grzegorz Kaszak.
Do przypadającej w sierpniu tego roku setnej rocznicy wybuchu I powstania śląskiego będzie nawiązywać wielka rekonstrukcja historyczna pod hasłem „Kiedy Brynica i Przemsza łączyły”, nawiązującym do pomocy udzielanej powstańcom śląskim przez mieszkańców Zagłębia Dąbrowskiego. Rzeki Brynica i Przemsza dzielą od siebie Górny Śląsk i Zagłębie.
Widowisko ma przypomnieć wydarzenia z I powstania śląskiego w sierpniu 1919 roku i upamiętnić udział Zagłębiaków w tych walkach. Godzinny program będzie tworzyła opowieść prof. Dariusza Nawrota z Uniwersytetu Śląskiego, ilustrowana kolejnymi scenami walk.
"Odwołamy się do powszechnie mało znanych wydarzeń związanych z udziałem mieszkańców Sosnowca w walkach na Śląsku i bojami na samym pograniczu śląsko-zagłębiowskim. Około 100 rekonstruktorów odtwarzających oddziały powstańców śląskich, grenzschutzu (niemiecka straż graniczna) i Wojska Polskiego, samochody pancerne, karabiny maszynowe oraz efekty pirotechniczne uatrakcyjnią widowisko, które będzie ciekawą lekcją historii i hołdem dla bohaterów walk o polski Śląsk sprzed 100 lat" - tłumaczy prof. Nawrot.
Jak zapowiadają organizatorzy, będzie to największa rekonstrukcja organizowana w ostatnich latach w Sosnowcu i okolicy. Ma m.in. przypomnieć wydarzenia związane z zaangażowaniem mieszkańców Zagłębia Dąbrowskiego w powstania śląskie.
"Kolejne sceny będą przywoływać walki na granicy między Górnym Śląskiem a Zagłębiem w marcu 1919 roku, kiedy przez granicę przemycano broń i przekazywano wsparcie dla Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Następnie pokazane zostaną walki o Mysłowice na początku walk w I powstaniu, w dniach 17-19 sierpnia 1919 roku, ukazując wsparcie dla Ślązaków ze strony górników z Niwki, a nawet – łamiących rozkazy - oddziałów Wojska Polskiego, które próbowały opanować most graniczny" - zapowiedział profesor.
Inna scena przywoła starcia w końcowej fazie walk I powstania, kiedy oddziały niemieckie wyposażone w samochody pancerne przyparły oddziały powstańcze do granicy na wysokości Dąbrówki Małej i Szopienic, a w pościgu za pokonanymi wdarły się w granice Rzeczypospolitej w Zagłębiu Dąbrowskim, tocząc boje z Wojskiem Polskim. Ostatnia scena bitewna przywoła kulminacyjne walki w okresie III powstania, w okolicach Góry Św. Anny, w których uczestniczył zbudowany w sosnowieckich zakładach i przekazany powstańcom samochód pancerny „Korfanty”.
"Te heroiczne boje powstańców zadecydowały o włączeniu znaczącej części Górnego Śląska do Rzeczypospolitej, co symbolizować będzie scena zamykająca rekonstrukcję, a przedstawiająca wkroczenie na obszar Śląska Wojska Polskiego w czerwcu 1922 roku" - podsumował prof. Nawrot.
Po powstańczej rekonstrukcji zaplanowano recital wybranych utworów z musicalu „Karol” o życiu Karola Wojtyły, wystawionego w 2017 r. w krakowskiej Tauron Arenie. Zwieńczeniem sosnowieckich uroczystości będzie wieczorny koncert zespołu Golec uOrkiestra.
Uroczystości związane z 100. rocznicą wybuchu I powstania śląskiego zaplanowano także w niedzielę w Pszczynie, gdzie mszę polową odprawi metropolita katowicki arcybiskup Wiktor Skworc. Po nabożeństwie posadzone zostanie pamiątkowe drzewko. Następnie odbędzie się defilada służb mundurowych. Po części oficjalnej także w Pszczynie rozpocznie się widowisko historyczne, przygotowane przez grupę rekonstrukcyjną. Na pszczyńskim rynku stoi już przygotowana specjalnie na uroczystości replika bramy powitalnej, zbudowanej na wzór tej, przez którą w czerwcu 1922 r. wchodziły na Górny Śląsk oddziały polskiego wojska. Imprezę zakończy rodzinny piknik z pokazami sprzętu wojska, policji i straży pożarnej.(PAP)
autor: Marek Błoński
mab/ itm/
