Rossa Bailly odbiera odbiera z rąk prezydenta RP Ignacego Mościckiego odznaczenie. 1936 r. Źródło: NAC
Działalności Rosy Bailly (1890-1976) - francuskiej poetki, propagatorki kultury i literatury polskiej we Francji, organizatorki pomocy dla polskich żołnierzy w czasie II wojny św., poświęcona będzie konferencja naukowa w Centrum Konferencyjnym Ordynariatu Polowego w Warszawie.
Konferencja "Żyłam z Wami, cierpiałam i płakałam z Wami” ma - według organizatorów - zaprezentować życie i działalność Rosy Bailly, jej twórczość, prowadzoną przez nią pomoc charytatywną i społeczną, zbiorom przekazanym przez nią do placówek muzealnych, sytuacji polskich żołnierzy, którzy trafili do Francji po klęsce wrześniowej 1939 r. i francuskiej 1940 r., a także postrzeganiu dorobku jej życia i twórczości w Polsce i we Francji.
Jak poinformował PAP rzecznik prasowy Ordynariatu Polowego ks. płk Zbigniew Kępa, organizatorami konferencji są: Ordynariat Polowy, Muzeum Ordynariatu Polowego – oddział Muzeum Historycznego Miasta Stołecznego Warszawy, Konfraternia św. Jakuba Apostoła Starszego przy katedrze polowej i Fundacja Pamięci Rosy Bailly w Warszawie. Dodał, że ma ona upamiętnić 40. rocznicę śmierci Bailly oraz 100-lecie rozpoczęcia jej działalności na rzecz Polski.
Patronat nad wydarzeniem objęli: prezydent Andrzej Duda, m.in. szef MON Antoni Macierewicz, ambasador Republiki Francuskiej Pierre Buhler, biskup polowy WP gen. bryg. Józef Guzdek, prezes IPN Łukasz Kamiński, senator Anna Maria Anders.
Konferencja "Żyłam z Wami, cierpiałam i płakałam z Wami” ma zaprezentować życie i działalność Rosy Bailly, jej twórczość, prowadzoną przez nią pomoc charytatywną i społeczną, zbiorom przekazanym przez nią do placówek muzealnych, sytuacji polskich żołnierzy, którzy trafili do Francji po klęsce wrześniowej 1939 r. i francuskiej 1940 r., a także postrzeganiu dorobku jej życia i twórczości w Polsce i we Francji.
Rosa Dufour Bailly urodziła się 14 marca 1890 r. we francuskim Saint-Florent-sur-Cher. Od 1916 r. była nieformalnym ambasadorem sprawy polskiej we Francji. Jako nauczycielka literatury francuskiej w żeńskim gimnazjum w Cahors zainicjowała akcję „Grosik Polski” (sou polonais) - zbiórkę datków dla polskich sierot. W 1919 r. założyła towarzystwo Les Amis de la Pologne (Przyjaciele Polskie), którego została sekretarzem generalnym. W 1921 r. agitowała za przyłączeniem Górnego Śląska do Polski. W okresie międzywojennym stowarzyszenie zorganizowało w 246 miastach Francji ok. 1400 manifestacji propagujących polskie sprawy. W tym okresie stowarzyszenie wydało 56 broszur i książek na temat Polski, w nakładzie ok. 400 tys. egzemplarzy.
Wybuch II wojny św. zmienił działania stowarzyszenia i Rosy Bailly na pomoc humanitarną udzielaną polskim żołnierzom i cywilnym uchodźcom: kobietom i dzieciom, żyjącym w dramatycznych warunkach w schroniskach i obozach. Internowanym w strefie Vichy wysyłała paczki, szukała dla nich pracy, aby mogli legalnie opuścić obozy, lobbowała wśród Francuzów, by pomagali polskim jeńcom.
Jako osoba głęboko wierząca Rosa w swych „Listach do Polaków” wielokrotnie wskazywała na wiarę w Boga jako niewyczerpane źródło siły. W jednym z nich zwróciła się do Polaków z prośbą o budowę kapliczek obozowych, które miały pomóc odnaleźć żołnierzom sens życia w Bogu i być stacjami „Kalwarii Narodu Polskiego”. Jednocześnie miały stanowić symbol chrześcijańskiego przebaczenia Francuzom, których zaniedbania i zaniechania, w opinii Rosy, doprowadziły do wybuchu wojny. Do dziś na ziemi francuskiej stoją dwie takie kalwaryjskie stacje. Pierwsza to kapliczka lotników w Septfonds, przed którą co roku 8 maja gromadzą się Francuzi oraz Polacy mieszkający we Francji oraz druga, w Idron, gdzie co roku w maju modlą się polscy żołnierze uczestniczący w Międzynarodowej Pielgrzymce Żołnierzy do Lourdes.
Po zakończeniu wojny, ze względu na sytuację geopolityczną, Bailly nie mogła już w pełni realizować swojej misji. Starała się jednak nadal działać na rzecz Polski. Jako sprzeciw wobec odebrania Polsce Lwowa wydała książkę „Lwów se libere”, która po angielsku ukazała się w Londynie w 1956 r. pt.: „A city fights for freedom: the rising of Lwów in 1918/1919” (w Polsce książkę wydano w 2011 r.).
W latach 60. Rosa odwiedzała Polskę. Przekazała kilkaset eksponatów do Muzeum Narodowego w Warszawie, biblioteki w Kurniku i Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy.
Bailly była autorką książek o Polsce, m.in. Au coeur de la Pologne (1937) oraz zbiorków poezji Portes du Paradis (1957). Przekładała też na język francuski polską poezję (m.in. Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Juliana Tuwima). Uhonorowana licznymi polskimi odznaczeniami, m.in. w 1969 r. otrzymała nagrodę polskiego Pen Clubu. Zmarła w podpirenejskim Pau 14 czerwca 1976 r. W dniu pogrzebu jej trumna była przykryta biało-czerwoną flagą.
Rosa Bailly była Damą Orderu Odrodzenia Polski (w 1921 r. – krzyż kawalerski, w 1927 r. – krzyż oficerski, w 1936 r. – krzyż komandorski). Jej imieniem nazwano uliczkę na warszawskim Bemowie, przedszkole oraz jeden ze skwerów w Krakowie. W 2013 r. grób Rosy Bailly w Pau miał zostać zlikwidowany z powodu nieopłacania kwatery. Cały majątek przekazany przez nią został przekazany najpierw klasztorowi w Pau, a po jego likwidacji miejscowemu muzeum, który także zostało zamknięte. Dzięki Polakom mieszkającym we Francji miejsce spoczynku Rosy Bailly zostało uratowane.
Przed rokiem na jej grobie, z inicjatywy Zygmunta Szczepaniaka, Polaka, żołnierza gen. Władysława Andersa, mieszkającego niedaleko Pau oraz wiernych Ordynariatu Polowego, pojawiła się nowa, dwujęzyczna tablica przywieziona tam przez polskich pielgrzymów.
11 kwietnia w Katedrze Polowej Wojska Polskiego odprawiona zostanie msza św. w intencji Rosy Bailly, podczas której poświęcony zostanie krzyż na jej grób w Pau. (PAP)
skz/ gma/
