Medale „Sprawiedliwy wśród narodów Świata” wręczono w niedzielę w Poznaniu trzem polskim rodzinom. Uroczystość była częścią obchodów 65 rocznicy powstania Państwa Izrael. Medale „Sprawiedliwy wśród narodów Świata” otrzymali Maria i Aleksander Kisiel, którzy w czasie II wojny światowej na obrzeżach wsi Karczowice koło Miechowa w Małopolsce ukrywali przez ponad dwa lata trzy żydowskie rodziny. Łącznie uratowali 11 osób.
Kolejnym nagrodzonym był Jan Wyrwicz, który w swoim domu w Bochni(Małopolskie) ukrywał ok. 20 osób, w tym grupę uciekinierów z getta w Krakowie, którym pomógł wydostać się na tzw. aryjską stronę. Z getta wydostał również 10 innych osób, których przeprowadził następnie przez węgierską granicę. Oprócz tego na bieżąco wspierał więźniów obozu Auschwitz-Birkienau i obozu w Płaszowie, wysyłając im paczki z jedzeniem i lekarstwami.
Trzeci medal otrzymali Anna i Józef Skowronowie, którzy przez kilka lat w Milówce na Żywiecczyźnie ukrywali kilkuletniego Hermana Bettera.
Wyróżnienia odebrali potomkowie nieżyjących dziś bohaterów.
Medale wręczał ambasador Izraela w Polsce Zvi Rav-Ner. „Mimo, że większość ratujących i uratowanych już z nami nie ma, to będziemy odnajdywać kolejnych sprawiedliwych po to, aby ich nagrodzić za odwagę i o nich pamiętać.(…) Uroczystości te mają także przypominać o zagładzie i być przestrogą dla następnych pokoleń, aby do takich tragedii nie dochodziło” – powiedział ambasador.
Uratowany przez państwo Skowronów Better powiedział uczestnikom uroczystości, że miał trzy życia. Pierwsze - to okres dzieciństwa, drugie to okres wojny, spędzony w getcie i na ukrywaniu się u rodziny Skowronów i trzeci, powojenny, kiedy to wyemigrował do Australii i założył rodzinę.
„Chcę podziękować potomkom rodziny Skowronów za to, że ich rodzice uratowali moje życie, przecież dzięki nim żyją moi synowie i wnuki. Serdecznie dziękuję” – powiedział Better.
Medale wręczał ambasador Izraela w Polsce Zvi Rav-Ner. „Mimo, że większość ratujących i uratowanych już z nami nie ma, to będziemy odnajdywać kolejnych sprawiedliwych po to, aby ich nagrodzić za odwagę i o nich pamiętać.(…) Uroczystości te mają także przypominać o zagładzie i być przestrogą dla następnych pokoleń, aby do takich tragedii nie dochodziło” – powiedział ambasador.
Uroczystość zorganizowano w byłym gabinecie namiestnika Kraju Warty (tak Niemcy w czasie II wojny światowej nazywali Wielkopolskę - PAP) Artura Greisera, w zamku cesarskim w Poznaniu. "W ten symboliczny sposób chcieliśmy pokazać zwycięstwo dobra nad złem" - powiedział organizatorka uroczystości Alicja Kobus.
Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata jest przyznawany od 1963 roku przez specjalną komisję izraelskiego Instytutu Pamięci Narodowej Yad Vashem. Są nim honorowane osoby, które bezinteresownie, z czysto humanitarnych pobudek narażały życie dla ratowania skazanych na zagładę Żydów. Osoby uznane za Sprawiedliwych otrzymują specjalnie wybity medal ze swoim nazwiskiem oraz dyplom honorowy. Ich nazwiska zostają wyryte na kamiennych tablicach w Ogrodzie Sprawiedliwych w Jerozolimie. Dotychczas medalem tym uhonorowano prawie 25 tys. osób z 47 krajów, w tym ok. 6,5 tys. Polaków.
Uroczystość wręczenia medali była pierwszym elementem obchodów 65 - rocznicy powstania Państwa Izrael. Po południu w Ogrodzie Botanicznym w Poznaniu zaplanowano Dzień Izraela - festyn w czasie, którego zespoły i chóry będą m.in. śpiewały pieśni żydowskie.
Zwieńczeniem obchodów będzie święto ulicy Żydowskiej. Na całej ulicy właściciele lokali gastronomicznych ustawili wspólny stół biesiadny, przy którym można skosztować smakołyków kuchni żydowskiej i wysłuchać koncertów muzycznych nawiązujących do kultury żydowskiej.
W witrynach sklepów i lokali gastronomicznych prezentowana jest wystawa zdjęć przedwojennego Poznania - zwłaszcza ludzi i miejsc związanych z dzielnicą żydowską.
Zaplanowano też wykłady i prezentacje na temat historii i współczesności dawnej dzielnicy oraz wspomnienia o znanych poznańskich Żydach, takich jak: twórca postaci Golema - Juda Loew ben Bezalel, słynny talmudysta rabin Akiba Eger czy towarzysz podróży Vasco da Gamy, urodzonego w Poznaniu - Gaspara da Gama.(PAP)
kpr/ woj/
