80 lat temu, 5 września 1944 r., do niemieckiego obozu Auschwitz II-Birkenau dotarł ostatni transport z Żydami deportowanymi z okupowanej Holandii. Była wśród nich 15-letnia Anne Frank, która przed ujęciem pisała dziennik. Po wojnie stał się on świadectwem Holokaustu.
Kamienny pomnik upamiętniający Żydów, którzy mieszkali w Baligrodzie do 1942 roku został we wtorek uroczyście odsłonięty przez Naczelnego Rabina Polski Michaela Schudricha oraz metropolitę przemyskiego abp Adama Szala.
W Lesie Łopuchowskim k. Tykocina (Podlaskie) uczczono w poniedziałek pamięć ok. 2,5 tys. tykocińskich Żydów, zamordowanych tam przez Niemców 83 lata temu. W miejscu straceń są zbiorowe mogiły, gdzie spoczywają szczątki ofiar.
80 lat temu w obozie Auschwitz Niemcy zgładzili Żydówkę Malę Zimetbaum i Polaka Edwarda Galińskiego. Była to kara za ich wspólną ucieczkę. Para poznała się w obozie i tam połączyła ich miłość. Zginęli 22 sierpnia 1944 roku.
Brzydką twarzą wojny – poza tym, że giną ofiary – jest fakt, że ludziom zmienia się osobowość, wojna deformuje charakter ludzki - mówi PAP prof. Andrzej Chwalba, autor książki „Polska krwawi. Polska walczy. Jak żyło się pod okupacją 1939-1945”.
Dwadzieścia lat temu, w 60. rocznicę likwidacji Litzmannstadt Ghetto, utworzono w Łodzi Park Ocalałych. Obecnie rośnie w nim ponad 670 drzew upamiętniających osoby, które ocalały z Holocaustu. „To miejsce pamięci, ale też życia” - powiedziała PAP dyrektorka Centrum Dialogu im. Marka Edelmana Joanna Podolska.
W piątek, w 81. rocznicę buntu więźniów obozu zagłady Treblinka, przed stojącym tam pomnikiem odbyły się uroczystości z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. „Miejsce to jest największym cmentarzem polskich obywateli – ofiar II wojny światowej – napisała szefowa tego resortu Hanna Wróblewska.
Prof. dr hab. Dariusz Stola odebrał z rąk min. kultury i dziedzictwa narodowego Hanny Wróblewskiej oraz wiceministra spraw zagranicznych Władysława Teofila Bartoszewskiego nominację na przewodniczącego Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej - poinformowano w poniedziałek na stronie resortu kultury.
Próbował działać w rzeczywistości gettowej, jakby to była normalność. Niestety mógł bardzo niewiele. Starał się zapobiegać represjom, jak najwięcej osób ratować przed wywózkami - powiedziała o Adamie Czerniakowie Patrycja Dołowy, autorka książki „Pęknięte lustro. Próba portretu Adama Czerniakowa”. 23 lipca 1942 r. prezes warszawskiego Judenratu popełnił samobójstwo.
Wspomnienia więźnia niemieckich obozów koncentracyjnych, działacza konspiracyjnego, żołnierza Armii Krajowej Bolesława Burskiego ps. "Jasieńczyk" zebrane w książce pt. „Pawiak – Majdanek – Auschwitz” zaprezentowano w Lublinie. Burski spisał je w latach 1945–1948.