Dr Andrzej Zawistowski. Fot. PAP/L. Szymański
„Rzeczpospolita wolnych ludzi. Janusz Kurtyka w mediach”, „Zbrodnia Katyńska. W kręgu prawdy i kłamstwa” i dwie broszury z serii „Patroni naszych ulic” o prezydencie Ryszardzie Kaczorowskim i Annie Walentynowicz opublikował w środę Instytut Pamięci Narodowej w swojej bibliotece cyfrowej.
Publikacje poświęcone są trzem zasłużonym dla Polski osobom, które połączyła tragiczna śmierć 10 kwietnia 2010 roku w katastrofie Tu-154. Polska delegacja udawała się na obchody 70-lecia zbrodni katyńskiej. Zginęli wszyscy na pokładzie, w tym prezydent Lech Kaczyński, jego żona i wielu wysokich rangą urzędników państwowych i dowódców wojskowych - łącznie 96 osób.
"Wolni ludzie w wolnym kraju mają prawo do prawdy historycznej o swojej najnowszej historii" - te słowa Janusza Kurtyki we wstępie do książki „Rzeczpospolita wolnych ludzi”, przywołuje Filip Musiał we wstępie do książki. ”Pojęcie wolności jest chyba kluczowe przy próbie uchwycenia jego postrzegania rzeczywistości. Podkreślał, że elementem niezbędnym, umożliwiającym ostateczne wyzwolenie się z posttotalitarnych pęt, jest wyzbycie się mentalności niewolniczej" - dodał Musiał.
Jak ocenia Musiał, pięć lat po śmierci, postać i poglądy Janusza Kurtyki są nadal ważnym punktem odniesienia w wielu debatach publicznych. "W prezentowanym wyborze jego wywiadów, artykułów prasowych oraz oświadczeń z lat 2000-2010 przypominamy bliską mu wizję historii, jego spojrzenie na archiwalia pozostałe po komunistycznym aparacie represji, sposób definiowania roli i miejsca IPN w przestrzeni publicznej, a także właściwe mu przekonania o powinnościach państwa w sferze rozbudzania świadomości historycznej i realizowania polskiej polityki historycznej”.
Słowami Janusza Kurtyki rozpoczyna się kolejna z pozycji opublikowanych w bibliotece cyfrowej: "Zbrodnia Katyńska jest nadal jednym z kluczowych punktów współczesnej polskiej tożsamości historycznej - pamięć o niej w czasach dyktatury komunistycznej pomagała tę tożsamość podtrzymywać przeciwko wszechobecnemu kłamstwu. Pamięć o niej obecnie służy budowaniu społecznego przekonania, iż służba Ojczyźnie ma niekiedy swoją wielką cenę, zaś obowiązkiem państwa jest pamiętać o tych, którzy w imię tej służby oddali życie".
„To była książka specjalnie pomyślana przez dyrektora instytutu, książka, która ma się pokazać i podsumować najważniejsze kwestie jeżeli chodzi o sprawę zbrodni katyńskiej” - mówi dyrektor Biura Edukacji Publicznej IPN dr Andrzej Zawistowski.
„Prezesowi bardzo zależało, żeby ukazała się przed rocznicą, co więcej chciał mieć tę książkę w czasie uroczystości w Katyniu 10 kwietnia. Plan był taki, że trafi ona razem z prezesem na pokład samolotu. Wiem, że wcześniej dostarczona została do kancelarii prezydenta. Widziałem zdjęcia pustego biurka prezydenta Kaczyńskiego robione już po 10 kwietnia. Na środku biurka, widziałem właśnie książkę +Zbrodnia Katyńska. W kręgu prawdy i kłamstwa+. Książka ma podwójny wymiar - historyczny, jeżeli chodzi o rok 1940, ale ma również wymiar, jeśli chodzi o rok 2010. Nieprzypadkowo właśnie teraz przypominamy ją w wersji cyfrowej, bo jest to też książka, będąca symbolem tamtego czasu” - dodał.
Kolejne dwie publikacje to broszury, wydane w cyklu „Patroni naszych ulic”. „Od wielu lat IPN zachęcał do pozbywania się (…) patronów nazw ulic i instytucji, którzy nie są godni tego, żeby byli wzorami dla nas dzisiaj w wolnej Polsce. Ta akcja została przez nas uzupełniona o drugą część - tłumaczy dr Andrzej Zawistowski. - Wydajemy niewielkie broszury, które są wrzucane do skrzynek pocztowych osób zamieszkałych na ulicy danego patrona. (...) Pomysł jest od kilku lat realizowany z dużym sukcesem. Kilkadziesiąt tysięcy tego typu wydawnictw trafiło do kilkudziesięciu miast w Polsce”.
„Prezydent Kaczorowski - zesłaniec syberyjski, harcerz przedwojenny i na emigracji, jedna z najważniejszych osób polskiej emigracji politycznej, ale również osoba, która położyła olbrzymie zasługi już w czasie wolnej Polski. (…) - mówi Zawistowski. - Z kolei Anna Walentynowicz stała się symbolem robotniczej walki o sprawiedliwość. Jej bezkompromisowa uczciwość, nieustępliwa walka z kłamstwem i nieprawością zawsze budziły nienawiść i chęć odwetu komunistycznej władzy". (PAP)
psz/ ls/ agz/
