„Res Publica”: sprawa wspólna, festiwal jako doświadczanie wspólnoty – to słowo klucz tegorocznej, 61. edycji festiwalu „Warszawska Jesień”. Odbędzie się on w dniach 21–29 września w Warszawie.
Formułę "Warszawskiej Jesieni" jako debaty publicznej przedstawił podczas wtorkowej konferencji prasowej dyrektor 61. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej "Warszawska Jesień" Jerzy Kornowicz.
"Od lat podkreślamy, że +Warszawska Jesień+ stanowi rodzaj debaty pomiędzy festiwalem a wszystkimi jego uczestnikami i publicznością" - zaznaczył Kornowicz. "Podstawę do debatowania stanowi to, że muzyka, podobnie jak teatr, film czy sztuki wizualne, prawi o naszym czasie; muzyka, choć ma wymiar abstrakcyjny rozbrzmiewa wobec świata" - dodał.
"Podczas +Warszawskiej Jesieni+ będziemy zatem debatować o wspólnotach i wrażliwości na drugiego człowieka. Na tegorocznym festiwalu będzie wielu artystów nieobojętnych wobec świata. Nie bylibyśmy aż tak mocno uwrażliwieni na tę tematykę, gdyby nie setna rocznica powrotu polskiego bytu państwowego. Wspólnoty są bowiem różnego rodzaju, wśród nich państwowa i narodowa; inne to społeczna, generacyjna, światopoglądowa, wpisane zarówno do lokalności jak i europejskości czy uniwersalności. Tegoroczna +Warszawska Jesień+ prezentuje różne tego rodzaju wspólnotowe wrażliwości" - mówił Kornowicz.
Jak wskazał, postaciami szczególnie na festiwalu obecnymi za sprawą swojej twórczości są" Louis Andriessen, Bernhard Lang, Agata Zubel, Stefan Prins, Trond Reindholdtsen, Andrzej Krzanowski i Andrzej Bieżan. "Warszawska Jesień" rozpocznie się słowami Ignacego Jana Paderewskiego i Józefa Piłsudskiego - w ramach kompozycji tekstowo-dźwiękowej Rafała Augustyna i Cezarego Duchnowskiego. W finale zaś publiczność usłyszy De Staat (Republika) Louisa Andriessena – traktat o państwie i władzy z tekstami z platońskiego "Państwa".
Szczególne miejsce w programie festiwalu zajmie sztuka obywatelska Andrzeja Bieżana, zmarłego przedwcześnie polskiego twórcy. Festiwal przypomni tego przedstawiciela muzycznej alternatywy i politycznej kontestacji lat 70. i 80. XX wieku w postaci instalacji "Fortepian dla każdego" oraz happeningu muzyczno-teatralnego "Barykada".
W Muzeum Warszawy otwarta zostanie przestrzeń audio-wizualna "Kucie kos" - instalacja z utworami elektroakustycznymi, odnoszącymi się do obrazu Wojciecha Fangora z 1954 roku. Tegoroczna edycja festiwalu zaoferuje słuchaczom też cztery dzieła sceniczne: polską premierę opery Agaty Zubel "Bildebeschreibung", "Herr Thaddaeus" – multimedialny spektakl na elektronikę i orkiestrę symfoniczną Pawła Mykietyna, "The Artist’s Way" – kompozycję multimedialną Piotra Peszata, a także "Audycję V" Andrzeja Krzanowskiego.
Jednym z ciekawszych wydarzeń z pogranicza sztuk performatywnych i muzyki będą również – jak zaznaczają organizatorzy - teatr muzyczny Tronda Reinholdtsena – Episode 6 oraz prawykonanie Reichnitz. Opera (Anioł Zagłady) Wojtka Blecharza według powieści Elfriede Jelinek.
"Warszawska Jesień" od ponad pół wieku jest jednym z największych i najważniejszych festiwali muzyki współczesnej w Europie. W tej edycji weźmie udział około 1200 artystów z różnych obszarów sztuki, w tym 82 kompozytorek i kompozytorów.
W sumie na program 61. "Warszawskiej Jesieni" składać się będzie m.in. 21 koncertów, 10 spotkań i warsztatów, 4 instalacje, 4 wernisaże i finisaże, 3 projekcje filmowe, 13 imprez towarzyszących. Odbędzie się też 48 prapremier światowych, 17 premier polskich i 18 zamówień kompozytorskich.
Wśród wykonawców 61. edycji "Warszawskiej Jesieni" są między innymi: Orkiestra i Chór Filharmonii Narodowej, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach pod kierunkiem Etienne’a Siebensa, Orkiestra Filharmonii Beethovenowskiej poprowadzona przez Wiktora Kociubana, Klangforum Wien pod dyrekcją Titusa Engela, orkiestra EWCM i Rüdiger Bohn, Black Page Orchestra, Orkiestra Muzyki Nowej i Szymon Bywalec, Ensemble Recherche, Spółdzielnia Muzyczna Contemporary Ensemble.
Festiwalowi towarzyszyć będą Mała Warszawska Jesień i Warszawska Jesień Klubowo. Jedną z nowych inicjatyw jest zaplanowane na ostatni dzień głównego nurtu festiwalu spotkanie dyrektora festiwalu Jerzego Kornowicza i członków Komisji Programowej z publicznością festiwalu. Spotkanie będzie miało miejsce w ostatnim dniu festiwalu i jest integralną częścią jego programu.
"Od początku, czyli od 1956 roku inicjatorem i organizatorem Festiwalu Muzyki Współczesnej +Warszawska Jesień+ jest Związek Kompozytorów Polskich. Festiwal odbywa się co roku. Były jednak dwa wyjątki - nie doszło do festiwalu w 1959 r., ponieważ wtedy nie było jeszcze wiadomo jaką przybierze on formułę czy imprezy dorocznej, czy biennale. Nie doszło do festiwalu również w 1982 roku w czasie stanu wojennego, kiedy władzom bardzo zależało na tym, aby się odbył, ale Związek Kompozytorów Polskich odmówił wówczas jego organizacji. I dlatego mamy obecnie 61. Warszawska Jesień, a moglibyśmy mieć 63. festiwal" - mówił uczestniczący w konferencji Mieczysław Kominek, prezes Związku Kompozytorów Polskich.
"+Warszawska Jesień+ idzie z duchem casu i pięknie się rozwija. Osobiście cieszę się, że wyszła z sal koncertowych na zewnątrz: w plener, do teatrów, do galerii i muzeów. Nie ma bowiem Warszawy bez +Warszawskiej Jesieni+ i nie ma +Warszawskiej Jesieni+ bez Warszawy" - powiedziała podczas spotkania Małgorzata Naimska, dyrektor Biura Kultury Urzędu Miasta Warszawy, który obok Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zapewnia festiwalowi największe wsparcie finansowe.
Organizatorem 61. Festiwalu Muzyki Współczesnej "Warszawska Jesień" jest Związek kompozytorów Polskich, a współorganizatorami: Filharmonia Narodowa i Polskie Radio S.A. Program 2. "Warszawska Jesień" odbywa się pod patronatem honorowym wicepremiera prof. Piotra Glińskiego, ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz prezydent miasta stołecznego Warszawy Hanny Gronkiewicz-Waltz.(PAP)
autor: Anna Bernat
abe/ agz/