Prozaik, eseista i krytyk literacki, autor słuchowisk radiowych Wojciech Chmielewski odebrał Nagrodę Literacką im. Marka Nowakowskiego podczas uroczystości w Pałacu Rzeczypospolitej w Warszawie. Fot. PAP/B. Zborowski
Wojciech Chmielewski został laureatem pierwszej Nagrody Literackiej im. Marka Nowakowskiego. Wręczenie ufundowanej przez International Paper nagrody o wartości 100 tys. zł odbyło się w Pałacu Rzeczypospolitej. Przyznaje ją kapituła powołana przez Bibliotekę Narodową.
W liście skierowanym do zgromadzonych w Pałacu Rzeczypospolitej gości - wśród których byli m.in. minister Anna Maria Anders, minister kultury i dziedzictwa narodowego, prof. Piotr Gliński, prezes PiS Jarosław Kaczyński, wicemarszałek Senatu Maria Koc i reżyser Antoni Krauze - prezydent Andrzej Duda napisał: "Serdecznie pozdrawiam wszystkich państwa przybyłych na uroczystość wręczenia Nagrody Literackiej im. Marka Nowakowskiego. Bardzo się cieszę, że zmarły przed trzema laty wybitny pisarz i wspaniały człowiek będzie odtąd upamiętniony nagrodą literacką swojego imienia".
Prezydent podkreślił, że miejsce "dzisiejszego spotkania niesie też piękne przesłanie symboliczne". "Oto Rzeczpospolita oddaje cześć znakomitemu pisarzowi, jednemu z najważniejszych twórców nowoczesnej literatury polskiej, mistrzowi sztuki prozatorskiej, a także szczeremu patriocie, człowiekowi miłującemu wolność, głęboko zaangażowanemu w sprawy społeczne i narodowe" - odczytał słowa Andrzeja Dudy prof. Andrzej Waśko. "Życzę państwu, aby nagroda jego imienia szybko zyskała prestiż i stała się niezawodną rekomendacją dla honorowanych twórców" - dodał.
Laureatem pierwszej nagrody im. Marka Nowakowskiego został prozaik Wojciech Chmielewski.
Odczytując werdykt kapituły i laudację prof. Maciej Urbanowski zauważył: "to wtedy (w 2005 r. - PAP) z ust Marka Nowakowskiego podczas obrad jury Nagrody im. Józefa Mackiewicza dowiedziałem się o wyróżnionym zresztą później +Białym bokserze+, debiucie Wojciecha Chmielewskiego". "Marek Nowakowski podkreślał odmienność tej książki na ówczesnej mapie literackiej Polski. Chwalił zwłaszcza zawarty w niej opis naszej współczesności" - dodał.
"Widać w jego prozie własną kaligrafię" - podkreślił Urbanowski, cytując opinię Nowakowskiego. Wyjaśnił, że "bohaterami jego prozy są zwykle ludzie przeciętni, zagubieni, samotni, znajdujący się czasem na marginesie życia i naznaczeni syndromem porażki". "Nie ma w tym pisarstwie narcystycznego zapatrzenia się we własne ja. Jest czujna, krytyczna, a zarazem pełna specyficznej litości obserwacja ludzi i świata" - zaznaczył prof. Urbanowski.
W skład kapituły nagrody weszli: Maciej Urbanowski (wiceprzewodniczący), Antoni Libera, Włodzimierz Bolecki, Janusz Drzewucki, Irena Makarewicz, Krzysztof Masłoń i Mateusz Matyszkowicz. Przewodniczący kapituły - dr Tomasz Burek zmarł 1 maja br., kilka dni przed pierwszym posiedzeniem jury.
Dr Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej, wyjaśniając genezę Nagrody Literackiej im. Marka Nowakowskiego, przypomniał, że w Pałacu Rzeczypospolitej znajduje się część rękopisów pisarza, a "pozostałe do nich dołączą". "Kilka lat po jego śmierci wspólnie z Jolantą Nowakowska postanowiliśmy uhonorować postać tak żywą dla młodych literatów" - powiedział. I dodał: "Chcemy, aby co roku była przyznawana nagroda dla autora opowiadań lub dla autora, którego znaczącą część twórczości stanowią opowiadania".
Makowski podkreślił, że "Marek Nowakowski to pisarz dla warszawiaków oczywisty". "Co ciekawe, bardzo symboliczny dla młodego pokolenia. Pisarz, który wytrzymuje próbę czasu" - ocenił.
Dziękując za nagrodę, Chmielewski stwierdził: "Marek Nowakowski czuwa nade mną. (...) Dla mnie niezwykłego jest też coś innego: znałem Marka Nowakowskiego, przyjaźniłem się z nim, wspólnie chodziliśmy po Warszawie, a przede wszystkim dużo rozmawialiśmy". "Marek pokazał mi, w jaki sposób powstaje literatura. (...) Literatura to zawsze była sprawa między pisarzem a światem" - wyjaśnił laureat.
Wojciech Chmielewski - ur. w 1969 r. w Warszawie - jest prozaikiem, autorem tomów opowiadań: "Biały bokser" (2006), wyróżnionego w VI edycji Nagrody Literackiej im. J. Mackiewicza; "Brzytwa" (2008), nominowanego do Nagrody Mediów Publicznych Cogito; "Najlepsza dentystka w Londynie" (2014). W 2010 r. opublikował powieść "Kawa u Doroty", za którą otrzymał nominację do Nagrody Angelus. Jest autorem słuchowisk dla Teatru Polskiego Radia. Opowiadania, eseje i recenzje publikował m.in. w "Rzeczpospolitej", "Odrze", "Borussii", "Wyspie", "Dialogu", "Arcanach", "Nowych Książkach", "W drodze" i "Czterdzieści i Cztery". Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Ostatnio wydał powieść "Belweder gryzie w rękę".
Nagroda Literacka im. Marka Nowakowskiego dedykowana jest pamięci zmarłego 16 maja 2014 r. warszawskiego pisarza, publicysty i scenarzysty, autora m.in. "Raportu o stanie wojennym", "Wesela raz jeszcze", "Powidoków" czy "Nekropolis". (PAP)
gj/ pat/
