Wystawę o Janie Karskim i jego misji informowania zachodnich rządów o Holokauście otwarto w czwartek w Muzeum Wojny w Ottawie. Ekspozycja "Świat wiedział" jest częścią dorocznego miesiąca edukacji o Holokauście (Holocaust Education Month) w stolicy Kanady.
"Historia Karskiego to historia odwagi i współczucia" - powiedział dyrektor Muzeum Wojny James Whitham, cytowany przez gazetę "Ottawa Citizen". Ambasador RP w Kanadzie Marcin Bosacki przypomniał, co Karski mówił o sobie – że był "nieważnym, małym człowiekiem, to misja była ważna".
Wystawa dokumentuje życiorys Karskiego, jego misje, w których narażając własne życie przemycał z okupowanej Polski informacje o hitlerowskich zbrodniach i planach eksterminacji Żydów. Przedstawia też informacje o polskim Państwie Podziemnym podczas drugiej wojny światowej. Szczegółowo jest opisana ostatnia misja Karskiego, w której jako naoczny świadek miał zrelacjonować sytuację w Polsce prezydentowi USA Franklinowi Rooseveltowi i brytyjskiemu ministrowi spraw zagranicznych Anthony'emu Edenowi, niedowierzającym relacjom o Holokauście.
Już sam pomysł zorganizowania wystawy o Karskim był bardzo ciepło przyjęty w Kanadzie – powiedział PAP Andrzej Fąfara, pierwszy sekretarz ambasady RP. Dla Kanadyjczyków wystawa o Karskim to odkrycie postaci nieznanej.
W otwarciu wystawy w prestiżowym miejscu, jakim jest Muzeum Wojny, wzięła udział była minister rządu federalnego Bev Oda. Ekspozycja została przygotowana przez Muzeum Historii Polski, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, ambasadę RP w Ottawie oraz Fundację Edukacyjną Jana Karskiego. Partnerami w organizacji były też organizacje żydowskie w Kanadzie, ambasada Izraela, ambasada USA i Kongres Polonii Kanadyjskiej.
W niedzielę odbędzie się panel dyskusyjny poświęcony Karskiemu, w którym uczestniczyć będzie minister ds. zatrudnienia, rozwoju społecznego i wielokulturowości Jason Kenney. W panelu wezmą też udział m.in. Pinchas Gutter, który przeżył Holokaust, prof. Andrzej Żbikowski z Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, prof. Jan Grabowski z Uniwersytetu Ottawy i Wanda Urbańska, prezes Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego. Do gości panelu dołączy szef Kancelarii Prezydenta RP Jacek Michałowski, który prowadzi rozmowy w Kanadzie m.in. na temat możliwości płynących z zawarcia umowy o wolnym handlu między Kanadą a Unią Europejską.
Listopad to w Kanadzie miesiąc przypominania o Holokauście. Poza Ottawą także w Toronto wraca się do tragedii europejskich Żydów, podczas specjalnego tygodnia edukacji o Holokauście. Kilka dni temu Polish-Jewish Heritage Foundation przedstawiała m.in. sylwetkę rotmistrza Witolda Pileckiego, który dobrowolnie trafił do obozu Auschwitz, by przekazać informacje polskiemu Państwu Podziemnemu i aliantom na temat obozu i organizować tam ruch oporu.
Z Toronto Anna Lach(PAP)
lach/ awl/ ro/ jra/